Aγαπητέ Κύριε Μαραντζίδη. Με ενδιαφέρον διάβασα το άρθρο σας στο protagon με τίτλο «Οπαδός του Αδωνη; Οχι, ευχαριστώ!» (5 Ιουλίου 2018) και θα ήθελα να επισημάνω ορισμένα ζητήματα που με προβλημάτισαν. Καταρχάς, ξεκινάτε το άρθρο σας αφήνοντας αιχμές εναντίον της πρακτικής των ad hominem επιθέσεων.
Ολη η υπόλοιπη συλλογιστική σας όμως δεν είναι παρά ένα υπέροχο παράδειγμα argumentum ad verecundiam. Το πρόβλημα με τον Αδωνι δεν είναι ο Αδωνις -μας λέτε-, διότι εσείς τον γνωρίζετε και είναι «καλό παιδί». Η αυθεντία σας (πόθεν άραγε προερχόμενη;) ως προς το ψυχολογικό προφίλ του Αδώνιδος είναι, κατ’ εσάς, το μόνο που μας χρειάζεται για να πιστέψουμε τους ισχυρισμούς σας περί του «τι πραγματικά εννοεί ο Αδωνις» όταν κάνει πολιτικές τοποθετήσεις. Σας συγχαίρω θερμά, κύριε Μαραντζίδη, καθότι είστε ο πρώτος πολιτικός επιστήμων που προφανώς κατάφερε να λύσει το πρόβλημα των άλλων νόων (the problem of other minds). Με το καλό σάς εύχομαι να τετραγωνίσετε και τον κύκλο. Ο Αδωνις, βέβαια, είναι πιο συστημικός κι από σας κι έχει με τη Νέα Δεξιά, την αλλοδαπή και εμάς όση σχέση έχει κι ο ΣΥΡΙΖΑ με την «πρόοδο».
Η αυθεντία σας όμως εκτείνεται και σε άλλους τομείς και συγκεκριμένα σε αυτόν της επιστημολογικής αλχημείας. Φαίνεται πως έχετε βρει και τον τρόπο να μεταμορφώνετε φαινόμενα, πολιτικές απόψεις και ιδεολογίες σε ανθρωπομορφικές οντότητες που είναι «απειλητικές», «φιλόδοξες», που μπορούν να «τσιρίζουν», να έχουν «εαυτό» (τον οποίο και να «ταυτίζουν με τις κατακτήσεις του δυτικού πολιτισμού»), να «καταλαβαίνουν», να υποκρίνονται και να «υπονομεύουν».
Η ανθρωπομορφική οντότητα της Νέας Δεξιάς, που φτιάξατε στο άρθρο σας, εκτός από ονοματεπώνυμο και αυτενέργεια έχει και συναισθήματα. «Δεν την πολυνοιάζει», «ενοχλείται», «κλαίει», «οδύρεται» και «ενθουσιάζεται». Οι απανταχού εθνιστές έχουν να μάθουν πολλά από την τεχνική σας, κύριε Μαραντζίδη. Ενώ αυτοί βρίσκονται στο πρώιμο στάδιο της πραγμοποίησης (reification) του έθνους, εσείς έχετε περάσει στο επόμενο. Ανθρωποποιήσατε ιδεολογίες και πολιτικές επιλογές. Με το καλό σάς εύχομαι να καταφέρετε να τη συναντήσετε κάποτε αυτή την κυρία Νέα Δεξιά και να τη νουθετήσετε μήπως και σωθεί ο κόσμος.
Τα λογικά και επιστημολογικά σφάλματα στα οποία υποπέσατε -κατά την ταπεινή μου γνώμη-, κύριε Μαραντζίδη, αναδεικνύουν δύο κυρίαρχα ζητήματα στα οποία θα είχε ενδιαφέρον να ακούσουμε την τοποθέτησή σας. Πρώτον, πώς κατάφεραν όλα αυτά τα ετερόκλητα πολιτικά υποκείμενα ανά τον κόσμο (ένας φτωχός εργάτης στο Σάλφορντ, ένας Γερμανός μικροαστός, μια Αυστριακή νοικοκυρά, ο Τραμπ, οι νεοσυντηρητικοί ρηγκανικοί, η Ελληνίδα που διαδηλώνει για τη Μακεδονία) να έχουν τόσο κοινές αντιδράσεις, διαμορφώνοντας ένα ενιαίο πολιτικό μέτωπο, αφού τα συμφέροντά τους και οι εμπειρίες τους είναι τόσο διαφορετικά; Εχετε κατασκευάσει τη Νέα Δεξιά ως μια φαντασιακή κατηγορία (imagined community), η συνεκτική ουσία της οποίας είναι κατ’ εσάς η «ανασφάλεια» και το «θράσος». Εκτός από τον χαρακτήρα του Αδωνη, γνωρίζετε λοιπόν και τα κίνητρα του όντος που λέγεται Νέα Δεξιά, τα οποία και βρίσκετε αμιγώς ψυχολογικά.
Η πολιτική τους διάσταση σας ξεπερνά, καθώς φαίνεται. Δεύτερον: Καθόσον φυσικά η «Νέα Δεξιά» δεν είναι πρόσωπο, τα επίθετα που της αποδίδετε είναι επίθετα που χαρακτηρίζουν όσους συντάσσονται με κάποιες ιδεολογικές και πολιτικές γραμμές. Αυτοί λοιπόν είναι κατ’ εσάς «χυδαίοι» (και όχι χριστιανοί και πατριώτες), «ρατσιστές», «απομονωτιστές», «θρασείς», «ανασφαλείς» και «επικίνδυνοι» για τη φιλελεύθερη δημοκρατία. Δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω αν φαντάζεστε και τη φιλελεύθερη δημοκρατία ως πρόσωπο (όπως και τη Νέα Δεξιά), αλλά είμαι σε θέση να γνωρίζω ιστορικά τι σημαίνει να ανακηρύσσονται πολίτες με διαφορετικές ιδέες σε «εχθρούς» και σε «απειλές»
. Εν τέλει, τι διαφορά έχετε εσείς -ως φιλελεύθερος δημοκράτης- από όσους υποστηρίζουν τις Νέες Δεξιές αρχές, ως προς τον πολιτικό σας συλλογισμό; Οταν εκείνοι βλέπουν κάποιους ως ανεπιθύμητους στις κοινωνίες που θέλουν να φτιάξουν, τους χαρακτηρίζετε ως «απειλή» για την κοινωνία που θέλετε εσείς να έχετε (πιθανώς εξίσου ορμώμενος από «ένα μείγμα ανασφάλειας και θράσους»). Εκείνοι δεν έχουν άραγε το ίδιο δικαίωμα με εσάς να ορίσουν αυτά και αυτούς που θεωρούν απειλή; Δεν έχουν το δικαίωμα να θέλουν μια διαφορετική κοινωνία από αυτή που θέλετε εσείς; Ποια αυθεντία θα ορίσει εσάς ως φορέα της αλήθειας και εκείνους ως φορείς της πλάνης; Οταν εσείς δεν διστάζετε να ορίσετε μια φαντασιακή κοινότητα και να τη βάλετε απέναντι, γιατί εκείνοι πρέπει να αποφύγουν να κάνουν το ίδιο;
Κανένα σοβαρό επιχείρημα δεν έχετε απέναντι στη Νέα Δεξιά, κύριε Μαραντζίδη. Εκτός από το ότι σας απειλεί. Κι εμείς, όμως, το ίδιο επιχείρημα έχουμε για κάποιους άλλους: ότι μας απειλούν. Στη δημοκρατία που τόσο υπερασπίζεστε, αν εμείς γίνουμε περισσότεροι από εσάς και τους δικούς σας πολιτικούς συνοδοιπόρους, θα έχουμε και τον τελευταίο λόγο. Αντιμετωπίστε μας ως πολίτες ίσους με εσάς απέναντι στον νόμο και με δικαίωμα να έχουμε όποια ιδεολογία επιθυμούμε, εφόσον δεν παρανομούμε. Το να ανθρωποποιείτε κάποιες πολιτικές απόψεις ώστε να μπορέσετε στη συνέχεια να κάνετε ad hominem επιθέσεις εναντίον τους (ως proxies των φορέων τους) δεν είναι ιδιαίτερα δημοκρατικό, ούτε χαρακτηριστικό ενός σωστού πολιτικού επιστήμονα. Κρίμα, γιατί φαίνεστε καλό παιδί...
*Ο κ. Φαήλος Μ. Κρανιδιώτης είναι δικηγόρος και Πρόεδρος της «ΝΕΑΣ ΔΕΞΙΑΣ».
ΠΗΓΗ: Το άρθρο του κ. Φαήλου Μ. Κρανιδιώτη δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Δημοκρατία».