Μείωση συντάξεων και μνημόνια στον Ευρωπαϊκό Νότο ζητούν οι Γερμανοί

 
Οι Γερμανοί ζητούν από τον Ευρωπαϊκό Νότο μείωση συντάξεων και μνημόνια

Ενημερώθηκε: 05/01/21 - 22:28

Του Μιχάλη Ψύλου

Αρθρογράφος: Μιχάλης Ψύλος

Τι μίσος έχουν κάποιοι Γερμανοί με τον Ευρωπαϊκό Νότο! «Γερμανοί οικονομολόγοι επικρίνουν τις γενναιόδωρες συντάξεις στη Νότια Ευρώπη» γράφει η Die Welt. «Πολιτικοί και Οικονομολόγοι φοβούνται ότι η κοινοτικοποίηση για πρώτη φορά από την ΕΕ του χρέους των κρατών μελών ,θα χρησιμοποιηθεί από τις χώρες του Νότου για να χρηματοδοτήσουν τις πλουσιοπάροχες συντάξεις τους» σημειώνει η γερμανική εφημερίδα.

Και το κουβάρι αρχίζει να ξετυλίγεται με στόχο; Τι άλλο; Την επιβολή μνημονίων στον Νότο μετά το τέλος της πανδημίας! «Για την οικονομική σταθερότητα στην Ένωση, τα γενναιόδωρα συνταξιοδοτικά συστήματα στην Ιταλία ή τη Γαλλία, για παράδειγμα, αποτελούν απειλή», ισχυρίζεται ο Μπέρντ Ραφελχάσεν, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ.

«Σε τελική ανάλυση, σε αυτές τις χώρες όχι μόνο η ηλικία συνταξιοδότησης είναι χαμηλότερη από τη Γερμανία, αλλά και η σύνταξη είναι επίσης πολύ υψηλότερη σε σχέση με τους μισθούς» λέει ο Γερμανός καθηγητής. Σύμφωνα με τον Ραφελχάσεν, το ποσοστό των συνταξιοδοτικών δαπανών στο ΑΕΠ είναι ήδη σημαντικά υψηλότερο στη Γαλλία με 15% και στην Ιταλία με 16,5% από ό, τι στη Γερμανία, όπου είναι περίπου στο 12%.

«Στη νότια Ευρώπη οι άνθρωποι πληρώνονται σταθερά, αλλά δεν κάνουν τίποτα και τώρα θα προσπαθήσουν να χρηματοδοτήσουν τα γενναιόδωρα συνταξιοδοτικά ταμεία σε βάρος της κοινότητας της ΕΕ», τονίζει ο Γερμανός καθηγητής, δυσκολευόμενος προφανώς να συγκρατήσει τη λύσσα του απέναντι στους ευρωπαίους συνταξιούχους του Νότου.

Το κακό είναι ότι ο καθηγητής του Φράιμπουργκ δεν είναι μόνος. Στη Γερμανία, αλλά και σε άλλες χώρες του Βορρά έχει ξεκινήσει ήδη η συζήτηση για την επιβολή σκληρών δημοσιονομικών μέτρων μετά το τέλος της πανδημίας. Στη συζήτηση αυτή πρωτοστατούν οι Χριστιανοδημοκράτες (CDU) της καγκελαρίου Μέρκελ .

«Υπάρχουν ορισμένες ανισορροπίες στην Ευρώπη και οι φορολογούμενοι, οι αποταμιευτές και οι συνταξιούχοι από τα κράτη μέλη του Βορρά πρέπει δικαίως να αισθάνονται πολύ αδικημένοι» λέει ο Γενικός Γραμματέας του Οικονομικού Συμβουλίου του CDU,Βόλφγκανγκ Στέιγκερ στην Die Welt. Η νέα γερμανική υστερία για τους δήθεν «πλούσιους» Νοτιο-Ευρωπαίους συνταξιούχους έχει πάντως και έναν εσωτερικό στόχο, το δημόσιο χρέος της Γερμανίας αυξήθηκε σχεδόν κατά 300 δισεκατομμύρια ευρώ τον τελευταίο χρόνο λόγω της υγειονομικής κρίσης.

Προετοιμάζεται λοιπόν το κλίμα για περικοπές μισθών και συντάξεων και στην ίδια τη Γερμανία, όπως καταγγέλλει το κόμμα της Αριστεράς. «Εκπρόσωποι των ομάδων συμφερόντων ζητούν από καιρό περικοπές μισθών και συντάξεων,αλλά και αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης και νέες μαζικές περικοπές στον κοινωνικό τομέα» λέει η βουλευτίνα του κόμματος Die Linke, Νικόλ Φριτς-Σμιντ. Αντί για περικοπές, η γερμανική Αριστερά αξιώνει αύξηση των βαρών κατά 50% για τους υπερ-πλούσιους με εισοδήματα άνω των 50 εκατομμυρίων ευρώ, όπως είχε γίνει το 1952 από τον τότε καγκελάριο Κόνραντ Αντενάουερ για να αντισταθμίσει το κόστος του πολέμου. Δυστυχώς ,κάτι τέτοιο είναι εκτός συζήτησης σήμερα.

Ο ΟΟΣΑ προειδοποίησε άλλωστε σε έκθεσή του τον περασμένο μήνα ,ότι τα δημόσια ελλείμματα που δημιουργήθηκαν από την κρίση Covid 19, θα μπορούσαν επίσης να έχουν επιπτώσεις στις τρέχουσες και μελλοντικές συντάξεις.

«Το πρόσφατα συσσωρευμένο χρέος πιθανότατα θα ασκήσει πίεση στα δημόσια οικονομικά και στα συνταξιοδοτικά συστήματα, τα οποία πιέζονται ήδη από τη γήρανση του πληθυσμού», προειδοποιεί ο ΟΟΣΑ. Εν ολίγοις: τους επόμενους μήνες ή ακόμη και τα επόμενα χρόνια, για τη διατήρηση των δημόσιων οικονομικών, οι περισσότερες χώρες θα πρέπει να λάβουν μέτρα όπως η μείωση του επιπέδου των συντάξεων ή αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης.

Ευθυγράμμιση της επιτροπής Πισσαρίδη

Στο πλαίσιο αυτό είναι άλλωστε πλήρως ευθυγραμμισμένη η έκθεση της επιτροπής Πισσαρίδη, πριν ακόμη το ζητήσουν επισήμως οι Γερμανοί! Η έκθεση δρομολογεί μειώσεις στις κύριες συντάξεις επικαλούμενη το δημογραφικό πρόβλημα. Εισηγείται επίσης μικρότερη εθνική σύνταξη ώστε να ενισχυθεί αντίστοιχα το ανταποδοτικό τμήμα και προβλέπει, ουσιαστικά, μικρότερες συντάξεις για όσους βγαίνουν στη σύνταξη στα 62 ή 65 έτη σε σχέση με όσους συνταξιοδοτούνται στο 67ο έτος της ηλικίας.

Ανεξαρτήτως εάν έχουν τα ίδια έτη ασφάλισης και έχουν πληρώσει τις ίδιες εισφορές. Η επιτροπή Πισσαρίδη εισηγείται επίσης αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, καθώς συνδυάζει την ηλικία «εξόδου» με το ύψος των αποδοχών. Ταυτόχρονα, η πρόταση για απόσπαση της επικουρικής ασφάλισης από τον δημόσιο πυλώνα του ασφαλιστικού συστήματος και παραχώρησή της σε ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες δεν οδηγεί μόνο σε περικοπές των συντάξεων αλλά και στην κοινωνική ασφάλιση, γενικότερα.

Όπως γράφει η ιταλική «Il Primato Nazionale» στην ιστοσελίδα της «η τρόικα που έπληξε την Ελλάδα σκληρά δεν έχει εξαφανιστεί, αλλά κρύβεται πίσω από την οικονομική βοήθεια που θα δοθεί στα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης». Νέα μνημόνια δηλαδή στον ευρωπαικό Νότο!

«Η Ιταλία θα μπορούσε να βρεθεί σε μια κατάσταση παρόμοια με την ελληνική. Με τη σφιχτή θηλιά γύρω από το λαιμό μας ,από τις πολιτικές λιτότητας που μας ζητούν οι ευρωπαίοι γραφειοκράτες» τονίζει η ιταλική ιστοσελίδα και προσθέτει: «Οι οδυνηρές επιπτώσεις της τρόικας για τους Έλληνες πολίτες δεν θα διαφέρουν τόσο πολύ από εκείνες που θα μπορούσαν να προκύψουν για τους Ιταλούς μετά από την πιθανή χρήση των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η λιτότητα σκοτώνει. Κυριολεκτικά . Και όποιος θέλει να επιβάλει μια τέτοια πολιτική δεν μπορεί ποτέ να είναι στο πλευρό των πολιτών» γράφει η Il Primato Nazionale.

Ο Μάρτσελ Φράτσερ, πρόεδρος του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικής Έρευνας (DIW) και καθηγητής Μακροοικονομικής στο Πανεπιστήμιο Humboldt στο Βερολίνο , προειδοποιεί σε άρθρο του στην εφημερίδα Tagesspiegel ότι «σπάνια τις τελευταίες δεκαετίες η αβεβαιότητα για τους ανθρώπους και την οικονομία, ήταν τόσο μεγάλη από αυτήν που βιώνουμε σήμερα. Οι προβλέψεις - είτε πρόκειται για την υγεία είτε για την οικονομία – είναι εφέτος πιο δύσκολες από ποτέ. Πολλές οικονομικές εκτιμήσεις διαμορφώνονται επί του παρόντος από την ευσεβή σκέψη για ένα γρήγορο τέλος στην πανδημία και μια άμεση οικονομική ανάκαμψη το 2021.Αλλά αυτό μπορεί να αποδειχθεί ψευδαίσθηση. Επειδή πάρα πολλά πράγματα θα μπορούσαν να πάνε στραβά τον νέο χρόνο - η ανάκαμψη θα είναι πιο δύσκολη και θα χρειαστεί πολύ περισσότερο χρόνο από ό, τι πολλοί θέλουν να φανταστούν» τονίζει ο Γερμανός οικονομολόγος.

Τρία σενάρια στην εποχή της αβεβαιότητας

Με την πανδημία να μην έχει ελεγχθεί ακόμη, η Ευρωπαϊκή Ένωση εισήλθε στο νέο έτος, έχοντας μπροστά της μια λίστα αβεβαιοτήτων που ζαλίζει: Ποιο θα είναι το μέγεθος του τρίτου κύματος του Covid-19; Οι αστοχίες στους εμβολιασμούς και τα νέα στελέχη του κορονοϊού που κάνουν συνεχώς την εμφάνισή τους, πόσο θα καθυστερήσουν το τέλος της κρίσης; Πόσο καιρό θα διαρκέσει η οικονομική κρίση; Σύμφωνα με τον καθηγητή Οικονομικών, πρώην υπουργό και εκπρόσωπο της Ελλάδας στο ΔΝΤ, Παναγιώτη Ρουμελιώτη «βάσει των υγειονομικών και οικονομικών προβλέψεων, υπάρχουν τρία κύρια σενάρια:

- Το πρώτο, αισιόδοξο, σενάριο (σενάριο V) προβλέπει ότι «η πανδημία θα ελεγχθεί έγκαιρα, δηλαδή μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2021, λόγω των εμβολιασμών ενός μεγάλου ποσοστού του πληθυσμού και της ανοσίας που θα προκύψει στον υπόλοιπο πληθυσμό. Έτσι, σταδιακά θα αρθούν τα περιοριστικά μέτρα στις μετακινήσεις πληθυσμού, θα επιτραπούν τα ταξίδια και θα επανέλθουν οι εργαζόμενοι στις εργασίες τους. Οι κυβερνήσεις θα συνεχίσουν να στηρίζουν τις επιχειρήσεις (κυρίως με φορολογικά μέτρα και δάνεια εγγυημένα από το δημόσιο), ώστε να περιοριστούν οι πτωχεύσεις των επιχειρήσεων, μέχρι να ελεγχτεί πλήρως η πανδημία. Ταυτόχρονα, οι χώρες της ΕΕ και η Ελλάδα ειδικότερα θα καταφέρουν να αξιοποιήσουν έγκαιρα τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης. Η νομισματική πολιτική της ΕΚΤ θα συνεχίσει να είναι χαλαρή, ώστε τα επιτόκια να παραμείνουν χαμηλά και να μπορούν τα κράτη να αναχρηματοδοτήσουν το υψηλό χρέος τους, καθώς έτσι θα αποφευχθεί μια νέα χρηματοπιστωτική κρίση. Με βάση το, αισιόδοξο, σενάριο αυτό, η παγκόσμια οικονομία προβλέπεται να ανακάμψει το 2021 με ρυθμό 4% περίπου, που είναι αρκετός για να καλύψει τις απώλειες του 2020. Ωστόσο, στην Ευρωζώνη και την Ελλάδα η επανάκαμψη του ΑΕΠ το 2021 θα είναι βραδύτερη, περίπου 3,6% και θα χρειαστούν δυο χρόνια περίπου για να επανέλθει το ΑΕΠ στα επίπεδα του 2019».

- Το δεύτερο σενάριο, σύμφωνα με τον καθηγητή Ρουμελιώτη, είναι λιγότερο αισιόδοξο (σενάριο U). «Με βάση το σενάριο αυτό προβλέπεται να καθυστερήσει η ανάκαμψη της παγκόσμιας και ευρωπαϊκής οικονομίας, λόγω του μη έγκαιρου και συντονισμένου εμβολιασμού των πληθυσμών των διαφόρων χωρών. Έτσι, δεν θα καταστεί δυνατό να απελευθερωθούν πλήρως οι μετακινήσεις και τα ταξίδια. Οι κυβερνήσεις των χωρών της ΕΕ δεν θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν έγκαιρα τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και θα συνεχίσουν την ελαστική δημοσιονομική πολιτική. Έτσι, η ανάκαμψη της κατανάλωσης και των επενδύσεων θα καθυστερήσει και ο αριθμός των πτωχεύσεων θα είναι μεγαλύτερος».

- Σύμφωνα με το τρίτο, απαισιόδοξο, σενάριο (σενάριο L) λέει ο Παναγιώτης Ρουμελιώτης «η παγκόσμια οικονομία δύσκολα θα ανακάμψει και θα παραμείνει σε στασιμότητα. Με βάση το σενάριο αυτό, ακόμα και να αντιμετωπιστεί η πανδημία, ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας θα συνεχιστεί, το διεθνές εμπόριο θα επηρεαστεί αρνητικά, τα επιτόκια θα αυξηθούν και θα δυσκολέψουν την αναχρηματοδότηση του χρέους των κρατών, η χρηματιστηριακή αξία των επιχειρήσεων θα μειωθεί δραστικά, από τις «φούσκες» που έχουν δημιουργηθεί από τη χαλαρή νομισματική πολιτική και δεν αποκλείεται μια νέα χρηματοπιστωτική κρίση».

Ετος της απογοήτευσης και ο κίνδυνος της απάθειας

Σε ότι αφορά την Ελλάδα, ο καθηγητής Ρουμελιώτης εκτιμά ότι «η αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας είναι δυσκολότερη και θα απαιτήσει περισσότερο χρόνο λόγω των διαρθρωτικών προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας. Οι τράπεζες δεν θα μπορέσουν εύκολα και επαρκώς να χρηματοδοτήσουν την οικονομία, λόγω των υψηλών μη εξυπηρετούμενων δανείων τους. Θα χρειαστούν νέα κεφάλαια, για να προωθήσουν τις νέες τιτλοποιήσεις παλαιών και νέων προβληματικών δανείων, οι πτωχεύσεις επιχειρήσεων δύσκολα θα αποτραπούν, καθώς για να αποφευχθούν, μόνο το κράτος θα μπορούσε να αναλάβει τα δάνεια τους προς τις τράπεζες και να διαγράψει τα χρέη τους προς το δημόσιο. Οι γραφειοκρατικές δυσκολίες και ο μεγαλύτερος χρόνος ωρίμανσης των επενδυτικών σχεδίων στην Ελλάδα, θα καθυστερήσουν τη χρηματοδότησή της από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης. Τέλος, το υπερβολικά υψηλό δημόσιο χρέος (209% του ΑΕΠ) θα δυσχεράνει ακόμα περισσότερο την άσκηση μιας ελαστικής δημοσιονομικής πολιτικής, ιδιαίτερα μετά την επαναφορά σε ισχύ του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

Ο Μαρτσελ Φράτσερ από την πλευρά του εκφράζει φόβους ότι «το 2021 θα μπορούσε να είναι το έτος της απογοήτευσης, τουλάχιστον όσον αφορά την οικονομία. Οι εταιρικές αφερεγγυότητες θα μπορούσαν να αυξηθούν σημαντικά, καθώς πολλοί είναι τόσο υπερχρεωμένοι που είτε δεν λαμβάνουν πλέον είτε δεν θέλουν πλέον τραπεζικά δάνεια. Μαζί με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες, η ανεργία είναι πιθανό να αυξηθεί, και ειδικά οι πιο αδύναμοι είναι πιθανό να πληρώσουν το υψηλότερο τίμημα».

Αυτά και άλλα σχεδιάζουν οι «αθέατοι της Δημοκρατίας-αυτοί που μας κυβερνούν αλλά δεν τους βλέπουμε» ,όπως λέει στο ομώνυμο βιβλίο της η Γαλλίδα Κλοέ Μορίν ,διευθύντρια του ινστιτούτου « Ipsos Global Affairs». Οπως λέει η Κλοέ Μορίν στη Le Figaro «είθε εφέτος να μπορέσουμε να συνειδητοποιήσουμε συλλογικά ότι η δημοκρατική απάθεια στην οποία έχουμε την τάση να βυθιζόμαστε ,είναι ο πραγματικός κίνδυνος και ότι εναπόκειται σε εμάς να σταματήσουμε τον φαύλο κύκλο με μια δημοκρατική έκρηξη»...

ΠΗΓΗ: Εφημερίδα «Δημοκρατία»