Στα τέλη του Νοεμβρίου του 2012, ο τότε υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Αβραμόπουλος είχε προγραμματισμένη επίσκεψη στην Αλβανία. Οι διπλωματικοί συντάκτες που τον συνοδεύαμε βρισκόμαστε από νωρίς το απόγευμα στο αεροδρόμιο της Ελευσίνας απ' όπου θα απογειωνόταν το υπουργικό αεροσκάφος. Ο υπουργός έφθασε ευδιάθετος και τίποτα δεν προμήνυε την πρωτόγνωρη συνέχεια. Μας είπε ότι θα αργήσουμε λίγο γιατί θα έπρεπε να κάνει κάποια τηλεφωνήματα. Μετά από πάροδο μισής ώρας κι ενώ οι βαλίτσες είχαν φορτωθεί στο αεροσκάφος, μας ανακοίνωσε ότι το ταξίδι ματαιώνεται.
Όπως μας εξήγησε, ο Αλβανός πρωθυπουργός είχε κάνει απαράδεκτες δηλώσεις περί «μεγάλης Αλβανίας». Τι είχε γίνει; Ο Σαλί Μπερίσα ήθελε να εμψυχώσει σε ομιλία το ακροατήριό του και μίλησε για «μία μεγάλη Αλβανία... με σύνορα μέχρι την Πρέβεζα».
Δεν ήταν η πρώτη φορά που έκανε τέτοιες δηλώσεις. Άλλωστε στη γειτονική χώρα ο κομμουνισμός, ως ιδεολογία, είχε δώσει στις αρχές της δεκαετίας του 90 τη σκυτάλη στον εθνολαϊκισμό. Οι δηλώσεις του έγιναν με την ευκαιρία του εορτασμού της επετείου για τα εκατό χρόνια από την ανεξαρτησία της Αλβανίας. Μάταια η τότε εκπρόσωπος του Αλβανού πρωθυπουργού προσπάθησε να εξηγήσει ότι οι δηλώσεις αυτές δεν εκφράζουν εδαφικές διεκδικήσεις σε βάρος «γειτόνων μας στο Νότο, το Βορρά ή την Ανατολή». Η απόφαση είχε ληφθεί.
Ο Δημήτρης Αβραμόπουλος, στην κυριολεξία, μας κατέβασε από το αεροσκάφος, και δεν πήγαμε στα Τίρανα. Να ήταν αυτός ο λόγος; Να ήταν κάτι άλλο που οδήγησε στη ματαίωση; Το θέμα ήταν ότι αυτό γράφτηκε στον Τύπο της εποχής.
Θυμήθηκα το συμβολικό περιστατικό, μετά τα όσα έλαβαν χώρα, πριν και κατά την επίσκεψη του νυν υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά στα Τίρανα. Η ατμόσφαιρα ήταν ήδη τεταμένη πριν από την επίσκεψη. Ο πρωθυπουργός Έντι Ράμα ήταν ξεκάθαρος στις διεκδικήσεις του. Για μια ακόμη φορά εμπρηστικές δηλώσεις πριν από επίσημη επίσκεψη Έλληνα αξιωματούχου. «Τσάμηδες» και «εμπόλεμο» ήταν στην πρώτη γραμμή... Ακολούθησε φυσικά μία ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών την Κυριακή, μία μέρα πριν από την επίσκεψη, με την οποία κατά κάποιον τρόπο έμπαιναν τα πράγματα στη θέση τους.
Την επόμενη ο Έλληνας υπουργός μετέβη όπως ήταν προγραμματισμένο στην αλβανική πρωτεύουσα. Και, ώ του θαύματος, οι προκλήσεις συνεχίσθηκαν. Περίπου 200 Αλβανοί τον περίμεναν έξω από το υπουργείο Εξωτερικών με ανθελληνικά συνθήματα. Ανάμεσά τους και ο πρόεδρος του κόμματος των «Τσάμηδων» που είναι κυβερνητικός εταίρος.
Το γεγονός ότι οι όποιες συζητήσεις έγιναν με τον Αλβανό ομόλογό του ήταν σε εποικοδομητικό κλίμα, δεν μειώνει την αλγεινή εντύπωση που άφησε η υποδοχή έξω από το αλβανικό υπουργείο. Ορισμένα ζητήματα στη διεθνή πολιτική κρίνονται και από συμβολισμούς έστω και για ψυχολογικούς λόγους. Όλα έχουν τη σημασία τους. Και μάλιστα όταν είναι γνωστό στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, ότι ήδη από την πρώτη επίσκεψη του υπουργού Παπούλια στην Αλβανία, ο Σαλί Μπερίσα έθεσε στο τραπέζι των συζητήσεων θέμα «Τσαμουριάς». Θέμα με το Κόσοβο ή το Τέτοβο μπορεί να μην θέτουν τα Τίρανα, όμως το ζήτημα των «Τσάμηδων» σε συνδυασμό με την Ελληνική Εθνική μειονότητα είναι υπαρκτό γι΄αυτούς. Τότε ο Μπερίσα δεν είχε κάνει δηλώσεις αλλά το θέμα είχε τεθεί, από τις πρώτες μετακομμουνιστικές μέρες . Και η πληροφόρησή μας στο ζήτημα αυτό δεν επιδέχεται αμφισβητήσεων.
Εν προκειμένω λοιπόν ίσως θα ήταν προτιμότερο, μετά τις δηλώσεις του σοσιαλιστή Ράμα, ο οποίος ευθύνεται εκτός των άλλων και για την μη επικύρωση της συμφωνίας που υπήρξε για την ανακήρυξη ΑΟΖ Ελλάδος-Αλβανίας, να αναβληθεί το ταξίδι του υπουργού. Για να είναι σίγουροι όλοι οι γείτονές μας, τους οποίους τόσο πολύ έχουμε υποστηρίξει για να γίνουν μέλη διεθνών Οργανισμών μετά την πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων, ότι ακόμη κι εν μέσω καταιγίδων και σεισμών... που μας έχουν γονατίσει, διατηρούμε την περηφάνια μας και υπάρχουν πράγματα που δεν θέλουμε να τα ακούμε, ούτε για αστείο.