Στο «τετράγωνο» Ουάσινγκτων – Αθήνα – Άγκυρα – Στοκχόλμη έγκειται εν πολλοίς η επιτυχία της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας (11-12 Ιουλίου), υπό το πρίσμα ότι το κύριο θέμα της συνόδου είναι η ένταξη της Σουηδίας στη Συμμαχία, που μπλοκάρεται για τους γνωστούς λόγους από την Τουρκία, εμπλέκοντας έτσι εμμέσως πλην (απολύτως) σαφώς, τόσο την Ελλάδα, όσο και τις ΗΠΑ, που καλούνται να λύσουν το νέο αυτό «γρίφο», που προκαλεί η Άγκυρα!
Η Ελλάδα εκπροσωπείται από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος σήμερα επισκέπτεται επισήμως τη γειτονική Ρίγα της Λετονίας για επαφές με τον Λετονό ομόλογό του Krisjanis Karins και αμέσως μετά με τον Πρόεδρο της Βουλής Edvards Smiltens, ημέρα σημαδιακή για τη φίλη αυτή χώρα, καθώς σήμερα γιορτάζεται εκεί η 104η επέτειος της συγκροτήσεως του Λετονικού Στρατού. Τον Έλληνα Πρωθυπουργό συνοδεύουν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, τόσο ο Υπουργός Εξωτερικών Γεώργιος Γεραπετρίτης, ο οποίος θα είναι παρών κατά την μεθαυριανή συνάντηση των κυρίων Μητσοτάκη – Ερντογάν, όσο και ο Υπουργός Εθνικής Αμύνης Νίκος Δένδιας.
Αξίζει να σημειωθεί, ως μία «λεπτομέρεια» με ιδιαίτερη όμως σημασία, ότι κατά τη μεθαυριανή συνάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο στην ελληνική αντιπροσωπεία που θα συμμετέχει στη συνάντηση και τις συνομιλίες θα είναι παρόντες οι ΥΠΕΞ των δύο κρατών, αλλά όχι και οι ΥΠΑΜ. Ενδεικτικώς αναφέρεται ότι κατά την προηγούμενη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν, στο περιθώριο Συνόδου του ΝΑΤΟ, το 2019, παρίσταντο δίπλα στον Κ. Μητσοτάκη τόσο ο τότε ΥΠΕΞ Ν. Δένδιας, όσο και ο τότε ΥΕΘΑ Ν. Παναγιωτόπουλος.
Η διαφοροποίηση αυτή εκτιμάται ότι αυτή τη φορά η συζήτηση μεταξύ των δύο πλευρών θα «περιοριστεί» σε καθαρώς διπλωματικό επίπεδο, χαράξεως ενός κοινού πολιτικοδιπλωματικού πλαισίου, στο οποίο οι συνήθως πιο «σκληροπυρηνικοί» στρατιωτικοί (οι ΥΠΑΜ) δεν μπορούν να «παρακολουθήσουν», διατυπώνοντας πιο «σκληρές» θέσεις. Τώρα εκτιμάται ότι θα καθοριστεί το πολιτικοδιπλωματικό πλαίσιο επί του οποίου στη συνέχεια θα κινηθούν οι υπουργοί Αμύνης των δύο χωρών, για να συζητήσουν τα (στρατιωτικά) Μέτρα Οικοδομήσεως Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) μεταξύ των δύο χωρών.
Τα ελληνοτουρκικά όμως έχουν έμμεση, πλην σαφή σχέση με την επιτυχία της Συνόδου και το αν θα μπει ή όχι η Σουηδία στη Συμμαχία και εδώ εμπλέκεται και η Ουάσινγκτον, μολονότι η τελευταία προσπαθούσε όλο το τελευταίο διάστημα να αποσυνδέσει την ένταξη της Σουηδίας με την Τουρκία και το αίτημά της για την απόκτηση 40 F-16V και την αγορά 83 «κιτ» για την αναβάθμιση ισάριθμων παλαιότερων εκδόσεων F-16 της αεροπορίας της σε F-16V και βεβαίως όλα αυτά με την απόκτηση F-35 από την Ελλάδα!
Στο σημείο αυτό, αξίζει να σημειωθεί ότι δεν είναι ασφαλώς καθόλου τυχαία η χθεσινή (9 Ιουλίου) τηλεφωνική επικοινωνία του ΥΕΘΑ Ν. Δένδια με τον Υπουργό Αμύνης των ΗΠΑ, Στρατηγό ε.α. Lloyd J. Austin, «…ενόψει της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους. Στο επίκεντρο η αμυντική σχέση Ελλάδας - ΗΠΑ, η κατάσταση στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και η κατάσταση στην Ουκρανία» σημείωσε ενδεικτικώς στον προσωπικό του λογαριασμό στο τουίτερ ο Έλλην Υπουργός δημοσιοποιώντας το τηλεφώνημα και ασφαλώς το προαναφερθέν φάσμα θεμάτων που συζητήθηκαν, συμπεριλαμβάνει και τα όσα «αφορούν» το «τετράγωνο» Ουάσινγκτων – Αθήνα – Άγκυρα – Στοκχόλμη.
Η χθεσινή δημόσια παραδοχή στο CNN του Προέδρου των ΗΠΑ Τζ. Μπάϊντεν αποδεικνύουν ακριβώς το αντίθετο, καθώς δείχνουν ξεκάθαρα ότι το «κλειδί» για την είσοδο της Σουηδίας στη Συμμαχία δεν είναι η Στοκχόλμη, αλλά η…Αθήνα, η οποία – κατά την κυβέρνηση των ΗΠΑ – θα είναι αυτή που θα δώσει το «πράσινο φως» για να καμφθεί η σκληρή στάση του Κογκρέσου έναντι της Άγκυρας, πρωτίστως στο θέμα των F-16 και στη συνέχεια και των F-35, ώστε και αυτή με τη σειρά της να δώσει το δικό της «πράσινο φως» για την είσοδο της Σουηδίας, γεγονός που θα θεωρηθεί ως μεγάλη επιτυχία για το ΝΑΤΟ, για τις ΗΠΑ και ασφαλώς και για τις δύο άμεσα ενδιαφερόμενες χώρες, αλλά δεν ξέρουμε αν θα είναι επιτυχία και για τη χώρα μας! Τουλάχιστον κάτω από ορισμένες συνθήκες!
Ενδεικτικό του τρόπου – γνωστού άλλωστε στην καθ’ ημάς Ανατολή – διαπραγματεύσεως του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν για το ζήτημα αυτό είναι και τα όσα είπε σε συνέντευξή του στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινουπόλεως πριν αναχωρήσει για το Βίλνιους, όπου δήλωσε ότι «η Ελλάδα είχε μπλοκάρει την ένταξη της ΠΓΔΜ επί 16 έτη λόγω του ονόματός της». Επομένως, μην κατηγορείτε την Τουρκία επειδή έχει καθυστερήσει ένα χρόνο την είσοδο της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ! Παραγνωρίζοντας βεβαίως ότι το ελληνικό θέμα ήταν ΕΝΑ και όχι πολλαπλά όπως της Τουρκίας στα οποία εμπλέκει και άλλες χώρες, ούτε βεβαίως η έκταση και η σπουδαιότητα των δύο χωρών ήταν παρόμοιες.
Συμπερασματικώς, δύο φαίνεται πως θα είναι οι πιθανές εξελίξεις της Συνόδου Κορυφής του Βίλνιους. Είτε η Τουρκία θα εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας, οπότε θα έχουμε αποστολή αιτήματος στο Κογκρέσο των ΗΠΑ για πιθανή πώληση των F-16, όπως προαναφέρθηκαν, αλλά και επιβολή μηχανισμού εποπτείας των όρων της συμφωνίας, που ζητά το Κογκρέσο. Είτε η Τουρκία θα συνεχίζει να μπλοκάρει την ένταξη της Σουηδίας, στο πνεύμα των δηλώσεων του κ. Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη που προαναφέρθηκαν, οπότε θα έχουμε μία ραγδαία επιδείνωση των σχέσεών της με τις ΗΠΑ και πιθανή επιβολή δευτερευουσών κυρώσεων, ενώ θα πρέπει να θεωρείται τελειωμένη τουλάχιστον για το προσεχές μέλλον, η υπόθεση των F-16, ανοίγοντας ταυτόχρονα διάπλατα το δρόμο των F-35 για την Αθήνα, που τεχνιέντως καθυστερούσαν οι ΗΠΑ.
Ίδωμεν!