Το πρόσφατο τραγικό συμβάν στην Καλαμάτα με την πτώση του αεροπορικά «υπέργηρου», 48 ετών, εκπαιδευτικού αεροσκάφους T-2E Buckeye της 363 Μοίρας Εκπαιδεύσεως Αέρος, που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο εν ώρα καθήκοντος του πιλότου του Επισμηναγού (Ι) Επ. Κωστέα, έφερε ξανά στην επικαιρότητα το θέμα της αντικαταστάσεως των πολύ παλαιών μέσων και των τριών Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, που εξακολουθούν για δεκαετίες τώρα να προσφέρουν τις πολύτιμες υπηρεσίες τους, χάρη στα πληρώματά τους και τους τεχνικούς τους, που τα συντηρούν.
Ευθύς εξ αρχής να προλάβουμε να πούμε ότι ΔΕΝ υπονοούμε ότι για το συγκεκριμένο δυστύχημα φταίει η ηλικία του αεροσκάφους, καθώς οι έρευνες για τη διερεύνησή του είναι σε πλήρη εξέλιξη.
Κανών στις Ένοπλες Δυνάμεις και ιδίως στην Πολεμική Αεροπορία είναι ότι όποιο (πτητικό) μέσο δεν είναι έτοιμο από τεχνικής πλευράς να πετάξει, ΔΕΝ ΠΕΤΑΕΙ. Τελεία και παύλα. Ουδείς τεχνικός βάζει την υπογραφή του για να πετάξει ένα αεροσκάφος αν δεν είναι 100% έτοιμο για πτήση. Αν δεν είναι , απλά δεν πετά, όποιες και αν είναι οι πτητικές ανάγκες.
Αφού εξηγήσαμε αυτό – για να μην «παρεξηγηθούμε» - ας προχωρήσουμε στην ουσία του σχολίου μας.
Έχουμε και λέμε λοιπόν:
-Τα εκπαιδευτικά T-2E είχαν αρχίσει να παραλαμβάνονται το 1976. Επομένως είναι τώρα 48 ετών. Είναι προγραμματισμένα να αποσυρθούν μόλις παραληφθούν τα νεότερα Μ-346, της ιταλικής Leonardo, σύγχρονα αεριωθούμενα εκπαιδευτικά, από τα οποία έχουν ήδη παραληφθεί 4 στην Καλαμάτα, από τα 10 συνολικώς, μέσω της Ισραηλινής εταιρείας Elbit.
-Τα μαχητικά F-4E Rhantom PI2000, αρχίσαμε να τα παραλαμβάνουμε το 1973 από τις ΗΠΑ, είναι ήδη 50 ετών, έχουν ήδη περάσει έναν εκσυγχρονισμό και εξακολουθούν να πετούν. Η εκτίμηση είναι πως θα πετούν μέχρις ότου παραλάβουμε τα F-35.
-Τα υποβρύχια Type-209, είμαστε οι πρώτοι που τα παραγγείλαμε και τα παραλάβαμε το 1972-73, είχαμε παραλάβει τα δύο πρώτα από τα οκτώ συνολικώς. Ένα αποσύρθηκε και θα γίνει Μουσείο, ένα άλλο αναβαθμίστηκε σημαντικά σε Type-209/AIP και τα υπόλοιπα έξι εξακολουθούν να προσφέρουν τις πολύτιμες υπηρεσίες τους. Ετών (και αυτά) 50 συμπληρωμένα.
-Οι ολλανδικής κατασκευής φρεγάτες τύπου “Standard” (“S”), από τις οποίες οι πρώτες δύο παρελήφθησαν στις αρχές της δεκαετίας του ’80, βάζοντας τότε το ΠΝ σε μία νέα εποχή, αλλά είναι ήδη 40+ και εξακολουθούν να σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος του Στόλου, τόσο στο Αιγαίο όσο και σε διεθνείς αποστολές και παρουσία στη Μεσόγειο (και όχι μόνο). Το ερώτημα είναι ένα. Ως πότε;
-Οι φρεγάτες MEKO-200HN είναι 30 ετών, εδώ και μία δεκαετία μιλάμε για εκσυγχρονισμό τους και εκσυγχρονισμό ακόμα δεν βλέπουμε.
-Αεροπορία Ναυτικού, ένα φιλόδοξο σχέδιο κάποιων, αποσύραμε από την υπηρεσία τα P-3B Orion με την προοπτική να αγοράσουμε καινούργια, μείναμε σχεδόν μία δεκαετία χωρίς αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας και τότε αποφασίσαμε να τα εκσυγχρονίσουμε, πληρώσαμε πάνω από μισώ δισεκατομμύριο ευρώ και ακόμα το ΠΝ δεν έχει παραλάβει ούτε ένα αναβαθμισμένο πλήρως αεροσκάφος, ενώ και το μερικώς αναβαθμισμένο που είχαμε πάρει είναι στην ΕΑΒ για προγραμματισμένη συντήρηση εργοστασιακού επιπέδου, που ΟΥΔΕΙΣ όμως μπορεί να πει με ακρίβεια πότε θα τελειώσει.
Στο μεταξύ στείλαμε αξιωματικούς του ΠΝ στις ΗΠΑ για να εκπαιδευτούν ως πιλότοι πολυκινητήριων αεροσκαφών και τώρα δεν έχουν ουσιαστικώς αντικείμενο και έχουν επιστρέψει στα προηγούμενα καθήκοντά τους.
Και τόσα άλλα.
Γιατί τα λέμε όλα αυτά;
Γιατί ο Πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας στην τελευταία Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, όπου τα προηγούμενα έκανε εξαγγελίες για την ενίσχυση της αμύνης της χώρας (και ορθώς), αυτή τη φορά δεν έκανε καμία Και όχι μόνο αυτό αλλά δεν αναφέρθηκε καθόλου στο όλο θέμα.
Προς επίρρωση όλων αυτών, σχεδόν δύο μήνες αργότερα, ο αρμόδιος Υπουργός Εθνικής Αμύνης κ. Νίκος Δένδιας στη Βουλή, στη συζήτηση επί του Προϋπολογισμού του 2024, ουσιαστικώς «πάγωσε» πλήρως κάθε νέο εξοπλιστικό, αναφέρθηκε στις τρεις φρεγάτες FDI-HN κλάσεως «Κίμων»,που έχουν ήδη παραγγελθεί, αναφέρθηκε στα Rafale, που ήδη έχουν παραγγελθεί και η συνολική παραγγελία τους αναμένεται να ολοκληρωθεί το πρώτο εξάμηνο του 2024, παρέπεμψε «κάπου» στο μέλλον το θέμα των 20(+20) μαχητικών F-35 και…αυτά!
Δεν έκανε καμία νύξη για την εξάσκηση του «δικαιώματος προαιρέσεως» (option) για την τέταρτη φρεγάτα FDI-HN, δεν έκανε την παραμικρή νύξη για το πρόγραμμα των τεσσάρων (3+1) κορβετών, δεν έκανε λόγο για το πρόγραμμα αποκτήσεως νέων υποβρυχίων προς αντικατάσταση όσων έφτασαν τα 50 χρόνια στην υπηρεσία, δεν έκανε λόγο για πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των τεσσάρων Type-214AIP, που μέχρι να σχεδιαστεί, να ψηφιστεί και να αρχίσει να υλοποιηθεί θέλει τουλάχιστον μία 10ετία, όταν δηλαδή τα τέσσερα υποβρύχιά μας θα είναι ΗΔΗ 20 ετών και αντί όλων αυτών μίλησε (ορθώς) για ανάγκη στροφής στις νέες τεχνολογίες, για την ίδρυση ενός κέντρου που θα τα συγκεντρώσει, σχεδιάσει και υλοποιήσει όλες αυτές τις σύγχρονες τεχνολογίες, και άλλα διάφορα τέτοια ωραία και σύγχρονα, «σούπερ, ντούπερ, ουάου», που έλεγε και μία ψυχή.
Κύριοι και Κυρίες, της κυβερνήσεως και της Βουλής, σωστά όλα αυτά, σωστή και η επίτευξη «ειρήνευσης» στο Αιγαίο, αλλά το Αιγαίο είναι Ουρανός και Θάλασσα. Και αν μεν στον ουρανό φροντίσαμε εγκαίρως με τα Rafale και τα F-16Viper να φέρουμε την Τουρκία στη θέση αυτή που σήμερα προσέρχεται με «καλή θέληση» (λέμε τώρα) σε συζήτηση, στη θάλασσα, αν δεν προσέξουμε θα το χάσουμε το παιχνίδι.
Γιατί καλά τα Drones και τα UAV στην Ουκρανία με τις απέραντες στέπες, αλλά τα drones από μόνα τους ΔΕΝ κερδίζουν τον πόλεμο στο Αιγαίο. Το Αιγαίο θέλει πλοία, θέλει προσωπικό, θέλει ναυτοσύνη. Και αυτά δεν γίνονται από τη μία μέρα στην άλλη αλλά με προγραμματισμό.
Και δυστυχώς δεν λέγεται προγραμματισμός να μην ανακοινώνεις στον προϋπολογισμό σου, άρα δεν υπολογίζεις και να προχωρήσεις, το πρόγραμμα για την τέταρτη φρεγάτα, το πρόγραμμα των κορβετών, του εκσυγχρονισμού των ΜΕΚΟ, των υποβρυχίων, των πυραυλακάτων τύπου “Super Vita”, κλάσεως «Ρουσσέν», κλπ.
Την ίδια ώρα που η Τουρκία ειδικώς στο Ναυτικό της υπερεξοπλίζεται και μάλιστα με εγχώριες κατασκευές, προ ημερών μάλιστα πραγματοποίησαν και την πρώτη – «απολύτως επιτυχή» κατά δήλωση του τουρκικού υπουργείου Αμύνης – θαλάσσια δοκιμή της νέας της τορπίλης «βαρέος τύπου» επίσης εγχώριας κατασκευής! Και δεν μιλάμε για ναυπηγήσεις κάθε είδους πλοίων, που μάλιστα κάνει και εξαγωγές, ούτε βεβαίως για ναυτικά UAV/UCAV επίσης εγχωρίου κατασκευής.
Συμπερασματικώς, όταν έχεις να αντιμετωπίσεις έναν ΤΕΤΟΙΟ γείτονα, δεν επιτρέπεται η έλλειψη προγραμματισμού ούτε και οι αποσπασματικές επιλογές, όσο καλές και αν είναι. Δεν επιτρέπεται τη μία να παραγγέλνεις τρεις, ούτε καν τέσσερις, υπερσύγχρονες φρεγάτες, και από την άλλη να σταματάς και να μην προχωράς κορβέτες, πυραυλακάτους, υποβρύχια. Όλα αυτά είναι ξεχωριστά «δάχτυλα» που συνθέτουν όμως μία ενιαία «γροθιά». Και ούτε βέβαια μπορεί να παραγγέλνεις τη μία χρονιά 3 φρεγάτες και την άλλη ούτε περιπολικό. Όλα θέλουν μέτρο και προγραμματισμό και όχι αποσπασματικές ενέργειες εντυπωσιασμού.
Και βεβαίως πέραν από τις πολιτικές ευθύνες, μεγάλες είναι και οι ευθύνες και των φυσικών ηγεσιών των Κλάδων, που δεν «πιέζουν», που δεν «φωνάζουν» αλλά επί του ΙΔΙΟΥ θέματος, διαφορετικά Συμβούλια των Κλάδων (ή ΣΑΓΕ), λαμβάνουν ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ αποφάσεις, αναλόγως του τι «θέλουν» ο εκάστοτε υπουργός ή ο εκάστοτε Αρχηγός ΓΕΕΘΑ.
Να τα λέμε όλα!