Στις 2 Μαΐου 1919 (π.ημ., που ίσχυε τότε, ή 16 Μαΐου σημερινή), η Ι Μεραρχία του Ελληνικού Στρατού, με Διοικητή τον Συνταγματάρχη Ζαφειρίου, αποβιβάζεται εσπευσμένως και χωρίς προπαρασκευή στην πρωτεύουσα της από αιώνων ελληνικής Ιωνίας, τη Σμύρνη, μετά από σχετική απόφαση του «Ανωτάτου Συμμαχικού Συμβουλίου» των νικητών συμμάχων του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, στο πλαίσιο εφαρμογής της Συνθήκης του Μούδρου, αναλαμβάνοντας τη διατήρηση της τάξεως στην ευρύτερη περιοχή της Σμύρνης, δηλ.του βιλαέτιου (=νομού) του Αϊδινίου.
Οι Οθωμανικές αρχές της πόλεως δεν αντιδρούν αλλά Τούρκοι άτακτοι (Τσέτες) πυροβολούν κατά των ελληνικών στρατευμάτων και Ελλήνων της Σμύρνης, με αποτέλεσμα την ύπαρξη νεκρών και τραυματιών από ελληνικής πλευράς. Ο Ελληνικός Στρατός αμέσως ανταποδίδει τα πυρά, προβαίνει σε συλλήψεις Τούρκων και σε λίγες ημέρες η τουρκική αντίδραση καταπνίγεται. Η σπίθα όμως του τουρκικού εθνικισμού έχει ήδη ανάψει και σιγοκαίει.
Για τα επόμενα 3,5 περίπου χρόνια θα ακολουθήσει ένας σκληρός πόλεμος με τους εθνικιστές Τούρκους του Μουσταφά Κεμάλ, του επονομαζόμενου εκ των υστέρων από τους Τούρκους ως «Κεμάλ Ατατούρκ» (= «Πατέρας των Τούρκων»), που θα μεταφερθεί στην Ανατολία, σε εδάφη εδαφικώς και πληθυσμιακώς αφιλόξενα για τους Έλληνες, ο οποίος, σε συνδυασμό με τον «Εθνικό διχασμό» στην Ελλάδα και την αλλαγή στάσεως των «Συμμάχων», θα οδηγήσει στις 24 Αυγούστου 1922 στη Μικρασιατική καταστροφή και το άδοξο τέλος της Μεγάλης Ιδέας .
Στις 23 Απριλίου 1919 (παλ. ημ.), ο Βρετανός Πρωθυπουργός Λόϊντ Τζωρτζ, για να αποφύγει την περαιτέρω επέκταση του ιταλικού στρατού, που ήδη είχε αποβιβαστεί και κατείχε την Οθωμανική ακτή απέναντι από τα ιταλοκρατούμενα Δωδεκάνησα, να βαδίσει προς την Σμύρνη, έρχεται σε συνεννόηση με τον Πρωθυπουργό της Ελλάδος Ελευθέριο Βενιζέλο, πρότεινε στους Συμμάχους, την αποστολή ελληνικού Σώματος Στρατού για την κατοχή της Σμύρνης και την ειρήνευση στην περιοχή, προτού οι Ιταλοί να στραφούν προς τα βόρεια και να φτάσουν αυτοί πρώτοι στη Σμύρνη.
Στις 25 Απριλίου 1919 (8 Μαΐου νέο ημ.), η Ι Μεραρχία, η επονομαζόμενη και «Σιδηρά Μεραρχία», που στρατοπέδευε στην Ελευθερούπολη Καβάλας έλαβε διαταγή να ετοιμαστεί για επιβίβαση στα πλοία που θα αποστέλλονταν εκεί για το σκοπό αυτό! Ο Ελ.Βενιζέλος τηλεγραφεί σχετικώς: «Απεφασίσθη υπό των Μεγάλων Δυνάμεων η διά του Ελληνικού Στρατού κατάληψις της Σμύρνης και η εξασφάλισις της τάξεως εκεί. Αποστολή, τιμητικωτέρα της οποίας σπανίως ανετέθη εις τμήμα του Εθνικού Στρατού, καθ όλην τη μακράν του ιστορία. Γνωρίζω εκ των προτέρων ότι θa ευρεθήτε εις τo ύψος της αποστολής σας. Γνωρίζω ότι πάντες αξιωματικοί και οπλίται, αισθάνεσθε δικαίαν υπερηφάνειαν διά τhν αποστολήν σας ταύτην … Είναι ανάγκη, όπως έκαστος εκ των ανδρών της μεραρχίας εμπνέεται από τhν συναίσθησιν ότι ο ίδιος αντιπροσωπεύει την Ελλάδα και πρέπει ανά πάσαν στιγμήν να ενθυμήται ότι από κάθε λόγον και κάθε πράξιν του, θα εξαρτάται η προς την Ελλάδα εκτίμησις, ουχί μόνον των Οθωμανών, αλλά και των ξένων στοιχείων, άτινα πολυάριθμα ευρίσκονται εις την Σμύρνην. …… Συστάσεις δια την συμπεριφορά προς τους ομογενείς δεν έχω ανάγκην να σας κάμω. Επί αιώνας ήδη περιμένομεν την ευτυχή ταύτην ημέραν, χωρίς ποτέ να απελπισθώμεν, ούτε εν τω μέσω των μεγαλυτέρων συμφορών. …… Από την εμπιστοσύνην ην θα εμπνεύσητε εις όλα τα ξένα στοιχεία και προ παντός το πολυαριθμότερον Τουρκικόν, θα εξαρτηθή εν μεγάλω μέτρω η πραγματοποίησις των Εθνικών μας πόθων.. Αι ευχαί ολοκλήρου του έθνους σας συνοδεύουσι. ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ» (wikipidia.org)
Στις 30 Απριλίου 1919 (13 Μαΐου νέο ημ.), η Ι Μεραρχία επιβιβάζεται στα πλοία, που αποπλέουν αμέσως από το λιμάνι της Ελευθερουπόλεως με προορισμό την Σμύρνη, συνοδευόμενα από 4 ελληνικά και 3 βρετανικά αντιτορπιλικά.
Στις 1 Μαΐου 1919 (14 Μαΐου νέο ημ.) η νηοπομπή καταπλέει προσωρινώς στο λιμάνι Γέρας της Λέσβου, ενώ η είδηση της αναχωρήσεώς της με προορισμό τη Σμύρνη, έφτασε πιο γρήγορα στην πρωτεύουσα της Ιωνίας, προκαλώντας φρενίτιδα ενθουσιασμού του ελληνικού πληθυσμού της!
Το μεσημέρι της ίδιας μέρας στρατιωτικά αγήματα αποβιβάστηκαν από τα ελληνικά θωρηκτά «Γ.ΑΒΕΡΩΦ», «ΛΗΜΝΟΣ» και «ΚΙΛΚΙΣ» και κατέλαβαν διάφορα ΚΡΊΣΙΜΑ σημεία της προκυμαίας, ενίσχυσαν τη φρουρά του ελληνικού προξενείου, ενώ ταυτόχρονα έλαβαν θέσεις για την κατάληψη του τουρκικού εξωτερικού φρουρίου της Σμύρνης. Την ίδια ώρα αγήματα αποβιβάστηκαν και από τα συμμαχικά πλοία που βρίσκονταν εκεί, με σκοπό τη φρούρηση των δικών τους Αρμοστειών και προξενείων.
Στις 2 Μαΐου 1919 (15 Μαΐου νέο ημ.), στις 02:00, απέπλευσε από τη Λέσβο με προορισμό τη Σμύρνη, στην οποία, στις 07:30 κατέπλευσε πρώτο το υπερωκεάνιο «ΠΑΤΡΙΣ», ακολουθούμενο από το ακτοπλοϊκό «ΑΤΡΟΜΗΤΟΣ», το υπερωκεάνιο «ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ» και τα ακτοπλοϊκά «ΑΔΡΙΑΤΙΚΟΣ» και «ΕΛΔΑ».
Στις 07:50 ο Διοικητής της Ι Μεραρχίας Συνταγματάρχης Ζαφειρίου ελέγχει από το «Γ.ΑΒΕΡΩΦ» την προκυμαία και δίνει τη διαταγή αποβιβάσεως του Στρατού, με πρώτους τους Εύζωνες του 1/38 Συντάγματος Ευζώνων. Κατά τις 10:30, όταν το μεγαλύτερο μέρος του στρατού είχε αποβιβαστεί, στην προκυμαία της Σμύρνης, μεμονωμένοι Οθωμανοί στρατιώτες και πολίτες άνοιξαν πυρ, από θέσεις αποκρύψεως, εναντίον των Ευζώνων, με αποτέλεσμα ο Ελληνικός Στρατός να απαντήσει στα πυρά μετά από λίγη ώρα, καθώς αρχικώς θεωρήθηκε ότι επρόκειτο περί πυροβολισμών χαράς και πανηγυρισμών!
Η ανταλλαγή πυροβολισμών διήρκεσε περίπου μία ώρα και έληξε με την επίτευξη των αντικειμενικών σκοπών του Ελληνικού Στρατού και τη σύλληψη ή εξουδετέρωση των Τούρκων. Οι ελληνικές απώλειες ήσαν 2 νεκροί. Οι Εύζωνες Βασίλειος Δάλαρης και Γεώργιος Παπακώστας, που είχαν το θλιβερό προνόμιο να είναι οι πρώτοι Έλληνες νεκροί της Μικρασιατικής εκστρατείας και 42 τραυματίες, εκ των οποίων οι 9 πολίτες. Από τουρκικής πλευράς, οι απώλειές τους ανήλθαν σε 5 νεκρούς και 16 τραυματίες εκ των οποίων οι 8 πολίτες. Επίσης, υπήρχαν και άλλοι 47 νεκροί διαφόρων εθνικοτήτων, εκτός Ελλήνων και Τούρκων. Ο Ελληνικός Στρατός συνέλαβε τον Τούρκο Στρατιωτικό Διοικητή Σμύρνης Ναδίρ Πασά, 2 στρατηγούς, 28 ανώτερους αξιωματικούς, 123 κατώτερους, 540 οπλίτες και περί τους 2.000 άτακτους ενόπλους.
Η Μικρασιατική εκστρατεία μόλις είχε ξεκινήσει!