Στις 18 Φεβρουαρίου 1952, η Βουλή, με συντριπτική πλειοψηφία, επικυρώνει τη Συμφωνία εντάξεως της Ελλάδος στο ΝΑΤΟ, με εννέα μόνες αρνητικές ψήφους, από τις οποίες οι οκτώ ανήκαν σε βουλευτές της ΕΔΑ (καθώς το ΚΚΕ ήταν τότε παράνομο, και η εναπομείνασα, ένατη, ήταν του Βουλευτού Μιχάλη Κύρκου, πατέρα του Λεωνίδα Κύρκου.
Είχαν προηγηθεί.
Στις 4 Απριλίου 1949, η υπογραφή στην πρωτεύουσα των ΗΠΑ Ουάσινγκτων, από 12 κράτη (ήτοι Βέλγιο, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Δανία, ΗΠΑ, Ισλανδία, Ιταλία, Καναδά, Λουξεμβούργου, Νορβηγία, Ολλανδία, Πορτογαλία), η ομώνυμη «Συνθήκη της Ουάσιγκτων», η οποία και αποτελεί την πράξη ιδρύσεως του «Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου» (North Atlantic Treaty Organization/ ΝΑΤΟ).
Η κύρια αποστολή του ΝΑΤΟ αφορά στην συλλογική άμυνα προς διαφύλαξη της ειρήνης της ευημερίας και της ασφαλείας στη περιοχή του Βορείου Ατλαντικού, με ακρογωνιαίο λίθο του καταστατικού του το Άρθρο 5, το οποίο προβλέπει ότι επίθεση σε ένα κράτος μέλος συνιστά επίθεση σε όλους.
Αξίζει να επισημανθεί ότι η επίκληση του Άρθρου 5 από κάποιο κράτος – μέλος πραγματοποιήθηκε ΜΟΝΟ ΜΙΑ φορά, από τις ΗΠΑ, μετά εναντίον της τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, στους «Δίδυμους Πύργους» της Νέας Υόρκης.
Στις 19 Οκτωβρίου 1951, μεσούντος του πολέμου στην Κορέα, στον οποίο η μόλις εξελθούσα από τα δεινά του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και του αιματηρότατου Εμφυλίου πολέμου που ακολούθησε, Ελλάδα συμμετείχε, το Συμβούλιο του ΝΑΤΟ, το ανώτερο πολιτικό όργανο της Συμμαχίας, στο οποίο προεδρεύει ο Γενικός Γραμματέας της, εισηγήθηκε προς τις κυβερνήσεις των κρατών – μελών όπως εγκρίνουν την ταυτόχρονη ένταξη Ελλάδος και Τουρκίας στην πρώτη διεύρυνση της Συμμαχίας, αποτελώντας έτσι τα 13ο και 14ο κράτη – μέλη αντιστοίχως.
Στις 18 Φεβρουαρίου 1952, η Βουλή των Ελλήνων επικύρωσε την συμφωνία εντάξεως της χώρας στον ΝΑΤΟ, με πρωθυπουργό της τότε κυβερνήσεως τον Στρατηγό Νικόλαο Πλαστήρα. Μιλώντας ο Πρωθυπουργός στη διάρκεια της συνεδριάσεως, μεταξύ άλλων, τόνισε: «…Δεν πρέπει να γίνεται λόγος, ότι η Ελλάς ημπορεί να ακολουθήσει άλλην πολιτικήν… Δεν ημπορεί κανείς να μην παραδεχτεί ότι η Ελλάς αισθάνεται εαυτήν ασφαλεστέρα συμμετέχοντας εις το Ατλαντικόν Σύμφωνον μετά των Μεγάλων Δυνάμεων αι οποίαι κατοικούνται από ελευθέρους δημοκρατικούς λαούς. Αι άλλαι θεωρίαι περί ουδετερότητος και ειρηνεύσεων είναι θεωρίαι αι οποίαι δεν έχουν καμμίαν σχέσιν με το γεγονός αυτό».
Από την πλευρά του, ο Αρχηγός της τότε Αντιπολιτεύσεως Στρατάρχης Αλέξανδρος Παπάγος εξήρε την σημασία της εντάξεως της Ελλάδος στο ΝΑΤΟ σημειώνοντας στη δική του ομιλία, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Αίσθημα πλήρους ικανοποιήσεως με κατέχει δια την αποδοχήν της Ελλάδος ως ισοτίμου μέλους εις τον Οργανισμόν του Βορειοατλαντικού Συμφώνου. Η συμμετοχή μας εις το ΝΑΤΟ αποτελεί την καλυτέραν πιστοποίησιν ότι αι ΗΠΑ και τα άλλα κράτη μέλη του Συμφώνου πανηγυρικώς ανεγνώρισαν την μεγάλην συνδρομήν την οποία προσέφερεν η Πατρίς μας εις τους κοινούς αγώνας δια την Ελευθερίαν και την Δημοκρατίαν».
Ο τότε υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Ντιν Άτσεσον (1893-1971), γνωστός και ως ο εμπνευστής του «Σχεδίου Άτσενσον» για την επίλυση του Κυπριακού, σε ομιλία του ενώπιον της Γερουσίας των ΗΠΑ, επισήμανε τη σημασία εξυπηρετήσεως των αμερικανικών συμφερόντων από την ένταξη των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ: «Η εισδοχή των δύο χωρών δεν θα συντελέσει μόνον εις την ενίσχυσιν της δικής των ασφαλείας, αλλά και των άλλων χωρών του Συμφώνου. Αρκεί να ρίξωμεν μία ματιά εις τον χάρτην, διά να είδωμεν ποία είναι η στρατηγική σημασία των δύο χωρών δια την άμυναν της Δυτικής Ευρώπης. Φυλάσσουν τας ανατολικάς προσβάσεις της Μεσογείου από τα στενά της Ιταλίας και από την Μαύρην Θαάλασσαν.
Επιπλέον η Τουρκία πλευροκοπεί τας χερσαίας οδούς, αι οποίαι άγουν από την Ρωσίαν προς τα πλουσίας πετρελαιοπηγάς της Μέσης Ανατολής». Λόγια που ελέχθησαν μεν το 1952 αλλά έχουν διαχρονική αξία, καθώς η γεωγραφία δεν αλλάξει, παρά τις προσπάθειες κάποιων να αλλάξουν τα γεωγραφικά δεδομένα.
«Η συμμετοχή της Ελλάδος στο ΝΑΤΟ απετέλεσε το λογικό επακόλουθο της συμφωνίας της Μόσχας (9 Οκτωβρίου 1944) και της διασκέψεως της Γιάλτας (Φεβρουάριος 1945), με τις οποίες ενταχθήκαμε στην βρετανική σφαίρα επιρροής. Μετά την αναγγελία του δόγματος Τρούμαν (Μαρτιος 1947)[8], οι ΗΠΑ ανέλαβαν την υποστήριξη της χώρας μας για την καταστολή της κομμουνιστικής ανταρσίας. Το «Δόγμα Τρούμαν» έθεσε το πολιτικό και ιδεολογικό πλαίσιο του ψυχρού πολέμου. Μετατόπισε την αμερικανική εξωτερική πολιτική προς την Σοβιετική Ένωση, από την πολιτική του «κατευνασμού (appeasement)», στην πολιτική της ανασχέσεως (containment)».
Το 1949 η Σοβιετική Ένωση πραγματοποίησε την πρώτη επιτυχημένη πυρηνική δοκιμή, γεγονός που ώθησε τις ΗΠΑ να τριπλασιάσουν τις αμυντικές δαπάνες τους. Οι ΗΠΑ μέχρι το 1950 δεν επιθυμούσαν την επέκταση του ΝΑΤΟ προς την Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Ο πόλεμος της Κορέας μετέβαλε την στρατηγική των ΗΠΑ για δύο κυρίως λόγους. Η ανάπτυξη μεγάλων στρατιωτικών δυνάμεων στην Ανατολή έπρεπε να εξισορροπηθεί με την ένταξη στο ΝΑΤΟ επιπλέον δυνάμεων. Οι αξιόμαχοι στρατοί της Ελλάδος και της Τουρκίας κάλυπταν αυτές τις ανάγκες.
Ο πόλεμος της Κορέας, η πρώτη πολεμική αναμέτρηση μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, υπογράμμισε την ανάγκη αποτροπής επεκτάσεως των αναφλέξεων προς την ευαίσθητη περιοχή μας.» επισημαίνει τον Ιούνιο του 2022 ο Αντιστράτηγος ε.α. Ιωάννης Κρασσάς σε ένα εξαιρετικό δοκίμιό του αναφορικώς με την Ελλάδα και το ΝΑΤΟ. Το 1955 προσχώρησε στο ΝΑΤΟ η τότε Ομοσπονδιακή Γερμανία (Δυτική Γερμανία), γεγονός που οδήγησε την τότε Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ) στην ίδρυση του «Συμφώνου της Βαρσοβίας» (Αλβανία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχοσλοβακία και η τότε Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας).
Το 1964, η Ελλάδα σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τα αιματηρά επεισόδια που σημειώθηκαν στην Κύπρο ανέστειλε την συμμετοχή της σε όλες τις Συμμαχικές ασκήσεις.
Στις 14 Αυγούστου 1974, ο τότε Πρωθυπουργός της Οικουμενικής Κυβερνήσεως Ελλάδος, που συγκροτήθηκε μετά την πτώση της Δικτατορίας στις 24 Ιουλίου 1974, Κωνσταντίνος Καραμανλής, αποφάσισε την απόσυρση της Ελλάδος από το Στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, λόγω της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. Να σημειωθεί ότι τη μέρα αυτή, στις 14 Αυγούστου 1974, κατά παράβαση των συμφωνηθέντων όρων της εκεχειρίας, οι Τούρκοι εκτόξευσαν την επιχείρηση «Αττίλας-2» στην Κύπρο.
Στις 19 Οκτωβρίου 1980, με Πρωθυπουργό τον Γεώργιο Ράλλη, επανήλθαμε στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, μόλις 70 μέρες πριν από την ένταξή μας στην τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ). Προφανώς, με πολιτική διορατικότητα σοβαρού Ηγέτη ο Γ.Ράλλης διαβλέποντας την επερχόμενη άνοδο στην εξουσία του τότε «ανατρεπτικού» ΠΑΣΟΚ, τουλάχιστον επί τη βάσει των όσων έλεγε ο ιδρυτής του και τότε Αρχηγός του και σε λίγους μήνες Πρωθυπουργός της χώρας Ανδρέας Παπανδρέου για πλήρη αποχώρηση της Ελλάδος από το ΝΑΤΟ, την επανέφερε πλήρως στη Συμμαχία.
Το 1982 εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ η Ισπανία, η οποία και αυτή πριν λίγα μόλις χρόνια είχε απαλλαγεί από τη Δικτατορία του Φράνκο, ενώ το 1992, μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενώσεως στα εξ ων συνετέθη και, συνακολούθως, και του αντίστοιχου του ΝΑΤΟ «Συμφώνου της Βαρσοβίας», το ΝΑΤΟ διευρύνθηκε με την ένταξη των πρώην Ανατολικών Χωρών. Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία το 1999, Βουλγαρία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Σλοβακία, Σλοβενία το 2004, Αλβανία, Κροατία το 2009, Μαυροβούνιο το 2017, η λεγόμενη «Βόρεια Μακεδονία» το 2020, και συνεπεία της Ρωσικής εισβολής στην Πολωνία, τον Φεβρουάριο του 2022, εντάχθηκαν η Φιλανδία το 2023 και η Σουηδία το 2024.