Η γενέθλιος ημέρα του Ελληνικού Πυροβολικού θεωρείται – και είναι – η σημερινή, καθώς στις 17 Αυγούστου του 1828 ο πρώτος Κυβερνήτης της χώρας Ιωάννης Καποδίστριας υπόγραψε σχετικό Διάταγμα βάσει του οποίου συγκροτήθηκε το πρώτο Τάγμα Πυροβολικού, όπως ονομάστηκε.
Βεβαίως πιο μπροστά, στη διάρκεια της Επαναστάσεως του 1821 υπήρχαν κάποια τμήματα Πυροβολικού αλλά δεν ήταν οργανωμένα σε τακτική μονάδα, αλλά περισσότερο για να χρησιμοποιήσουν τα κυριευθέντα από τους Τούρκους πυροβόλα είτε σε μάχες, είτε σε φρούρια που καταλάμβαναν. Ο πρώτος, ο οποίος επιχείρησε κάτι τέτοιο στη διάρκεια της Επαναστάσεως ήταν ο Πρίγκηπας Δημήτριος Υψηλάντης το 1821 στην Καλαμάτα.
Όμως, τον Ιανουάριο του 1828, η άφιξη του Καποδίστρια ως Κυβερνήτη της Ελλάδος, ήταν η απαρχή μιας νέας περιόδου οργανώσεως του Στρατού σε νέες – σύγχρονες – για την εποχή βάσεις, επιδιώκοντας την οργάνωση Τακτικού Στρατού, με την ανασυγκρότηση και αναδιοργάνωση των τακτικών και ατάκτων τμημάτων που υπήρχαν.
Στο πλαίσιο αυτό, ως προελέχθη, με Διάταγμα της 17ης Αυγούστου 1828 συγκροτήθηκε το πρώτο Τάγμα Πυροβολικού, αποτελούμενο από Επιτελείο και από έξι Λόχους, με «πυρήνα» τους υπάρχοντες ήδη δύο Λόχους. Το Τάγμα Πυροβολικού συγκροτήθηκε εξ ολοκλήρου από εθελοντές με 4ετή θητεία. Η διοίκηση του Τάγματος ανατέθηκε στον πρώην Συνταγματάρχη Πυροβολικού της Ιονίου Πολιτείας Νικόλαο Πέρρο, με την ακόλουθη σύνθεση:
(1) Επιτελείο. Ένας Ταγματάρχης ως Διοικητής, Υπασπιστής, Ανθυπασπιστής, Φροντιστής, Ιατρός, δύο Σιτιστές και ένας Αρχιτυμπανιστής.
(2) Κάθε Λόχου (Πυροβολαρχίας). Ένας Λοχαγός ή Υπολοχαγός ως Διοικητής, δύο Ανθυπολοχαγοί, Επιλοχίας, Λοχίας, Σιτιστής, οκτώ Δεκανείς, δύο Τυμπανιστές και 83 πυροβολιστές, όπως ονομάζονταν τότε οι πυροβολητές.
Στις 4 Δεκεμβρίου 1829 γιορτάστηκε για πρώτη φορά η Αγία Βαρβάρα, ως Προστάτης του Πυροβολικού, κάτι που γίνεται ανελλιπώς ως σήμερα.
Το 1843 το Τάγμα Πυροβολικού μετονομάζεται σε Μοίρα Πυροβολικού, εφοδιασμένη με οβουζοβόλα και σφαιροβουζοβόλα, ενώ το Δεκέμβριο του 1867 καθορίστηκε ότι οι Πυροβολαρχίες θα έχουν πυροβόλα Krupp 75 και 105 χιλ. , το δε Τοπομαχικό Πυροβολικό πυροβόλα των 87 χιλ. με έξι πυροβόλα ανά Πυροβολαρχία.
Κατά τον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897 το Πυροβολικό συμμετείχε στο Θεσσαλικό μέτωπο και τη μάχη της Κρήτης.
Μετά την καθοριστικής σημασίας για την αναβάθμιση του Ελληνικού Στρατού και Ναυτικού Επανάσταση του 1909, το 1910, το Πυροβολικό εφοδιάστηκε με νέο υλικό, για το μεν Πεδινό πυροβόλα Σνάϊντερ διαμετρήματος 75 χιλ. και Κρουπ 105 χιλ, για δε το Ορεινό λυόμενα πυροβόλα Σνάϊντερ διαμετρήματος 75 χιλ. Το πεδινό Πυροβόλο 75 χιλ. είναι το πρώτο πυροβόλο με το οποίο κατέστη δυνατή η έμμεση βολή. Κατά τους Βαλκανικούς πολέμους 1912-13 το Πυροβολικό συμμετείχε με εντυπωσιακή δράση και επιτυχίες στις μάχες Σαρανταπόρου, Γιαννιτσών, Θεσσαλονίκης, Κορυτσάς, Φλώρινας, Μπιζανίου, Κιλκίς Λαχανά, Κρέσνας, Μπέλλες, Νευροκοπίου και Καβάλας.
Έκτοτε, το Ελληνικό Πυροβολικό συμμετείχε ανελλιπώς σε όλες τις μάχες του Στρατού μας στον Α’ Παγκοσμίου Πολέμου όσο διάστημα συμμετείχε σε αυτόν (1916-1918), της εκστρατείας στην Ουκρανία (άνοιξη του 1919), της Μικρασιατικής εκστρατείας (1919-1922), του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (1940-1944) και του Εμφυλίου Πολέμου (1946-1949).
Στις αρχές της δεκαετίας του ’50, μετά το πέρας του Εμφυλίου και την ένταξη στο ΝΑΤΟ, ο Ελληνικός Στρατός και κατ’ επέκταση και το Πυροβολικό αυτού, αναδιοργανώθηκε και αναβαθμίστηκε με βάση τα αμερικανικά πρότυπα και με αμερικανικό υλικό κάτι που είχε ήδη ξεκινήσει από το τελευταίο έτος του Εμφυλίου
Τότε εντάχθηκαν στο οπλοστάσιό του τα πρώτα σύγχρονα ρυμουλκούμενα πυροβόλα, τα πρώτα αυτοκινούμενα πυροβόλα, τα πρώτα κατευθυνόμενα βλήματα εδάφους – αέρος, και αργότερα τα πρώτα συστήματα αντιπυροβολικού και πυραυλικά συστήματα καθοδηγούμενων πυρομαχικών.
Ενδεικτικώς αναφέρουμε:
- Το 1951 προχώρησε η προμήθεια από τις ΗΠΑ των ρυμουλκούμενων πυροβόλων Μ101 των 105 χιλ και Μ114 των 155 χιλ για το Πυροβολικό Μάχης.
- Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 γίνεται προμήθεια από τις ΗΠΑ αντιαεροπορικών πυραύλων «ΧΩΚ» (κατευθυνόμενα βλήματα εδάφους – αέρος HAWK), δημιουργώντας έτσι δύο Μοίρες HAWK και εισερχόμενο το Πυροβολικό μας σε μία νέα εποχή.
- Το 1974, μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, αποκτήθηκαν 150 πυροβόλα Rh-202 των 20 mm της γερμανικής Ραϊνμένταλ, κυρίως για την αντιαεροπορική προστασία σχηματισμών και εγκαταστάσεων στα νησιά.
- Στα νησιά του Αιγαίου συγκροτήθηκαν επιπλέον ΜΕΑ/ΑΠ ενώ ταυτόχρονα εισήχθη σε υπηρεσία το φορητό Α/Α Κ/Β FIM-43A Redeye εξοπλίζοντας τόσο τις μονάδες των Όπλων Ελιγμού (Πεζικό και Τεθωρακισμένα), όσο και το Πυροβολικό.
- Το 1975 αναβαθμίστηκαν τα συστήματα HAWK σε επίπεδο Improved HAWK με παράλληλη συμπλήρωση του αριθμού τους, φτάνοντας τους 18 εκτοξευτές ανά Μοίρα.
- Το 1977 τέθηκαν σε υπηρεσία τα πρώτα αυτοκινούμενα πυροβόλα Μ109Α1Β και δίνονται σε Μοίρες Μέσου Πυροβολικού.
- Το 1986 παραλαμβάνονται τεθωρακισμένα οχήματα M992 από τις ΗΠΑ, ως Σταθμοί Διοικήσεως του Κέντρου Διευθύνσεως Πυρός (ΚΔΠ), για τον προσδιορισμό των βολών ΠΒ.
- Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 άρχισε η αντικατάσταση του φορητού πυραυλικού αντιαεροπορικού συστήματος (MANPADS) FIM-43 Redeye με το πιο σύγχρονο FIM-92 Stinger. Συνολικά παραγγέλθηκαν 476 εκτοξευτές και ανάλογος αριθμός βλημάτων τόσο από τις ΗΠΑ, όσο και από την ευρωπαϊκή κοινοπραξία κατασκευής του συστήματος.
- Το 1992 παραλαμβάνονται από τη Γερμανία 12 εκτοξευτές του Α/Α συστήματος OSA-AK (SAM-8 Gecko), του πρώην Ανατολικογερμανικού Στρατού, ανοίγοντας έτσι μία νέα σελίδα στο Ελληνικό Πυροβολικό καθώς ενέτασσε στο οπλοστάσιό του για πρώτη φορά συστήματα πρώην σοβιετικής σχεδιάσεως και κατασκευής. Με το υλικό αυτό συγκροτείται μία Μοίρα Α/Α Πυροβολικού, η 192 Μοίρα Κ/Β “Osa-AK”.
- Το 1994 παραλαμβάνονται 150 ελαφρώς μεταχειρισμένα συστήματα Πολλαπλών Εκτοξευτών Πυραύλων (ΠΕΠ) τύπου RM-70, τσεχοσλοβαικκής κατασκευής, από τη Γερμανία (από τα αποθέματα του πρώην Ανατολικογερμανικού Στρατού), εκ των οποίων τα 116 τέθηκαν σε υπηρεσία και τα 34 διαμελίστηκαν για χρήση ως ανταλλακτικών.
- Το 1994, γίνεται η αγορά των πρώτων 18 συστημάτων MLRS. Στις αρχές του 1995 παραδίδονται τα πρώτα 9 εξ αυτών στην 193 ΜΠΕΠ στην Ελευθερούπολη Καβάλας.
- Στα μέσα του 1997 παραδίδονται άλλα 9 συστήματα MLRS στη Μοίρα. Το 1998 παραλαμβάνονται οι πρώτοι καθοδηγούμενοι πύραυλοι ATACMS για τη χρήση τους στα MLRS αναβαθμίζοντας έτσι κατακόρυφα τις επιχειρησιακές δυνατόπτητες του συστήματος.
- Το 1998, το ΚΥΣΕΑ αποφάσισε να προχωρήσει στην αγορά 21 συστημάτων κατευθυνομένων βλημάτων εδάφους-αέρος Tor-M1 τα πρώτα από τα οποία εντάχθηκαν στο Πυροβολικό του Στρατού και στην Πολεμική Αεροπορία από το 2001 και μετά.
- Το 2001 παραδίδονται 18 ακόμα MLRS στη νεοσυγκροτηθείσα για το σκοπό αυτό 194 ΜΠΕΠ στο Λαγκαδά.
- Το 2001, ο Ελληνικός Στρατός αγοράζει 24 υπερσύγχρονα αυτοκινούμενα πυροβόλα PzH-2000GR από τη Γερμανία.
- Το 2003 τα PzH-2000GR παραχωρούνται σε δυο Μοίρες Μέσου Πυροβολικού, την 156 Α/Κ ΜΜΠ και 163 Α/Κ ΜΜΠ στη Θράκη.