Στις 13 Δεκεμβρίου 1943 σημειώθηκε η σφαγή των Καλαβρύτων από τους Γερμανούς κατακτητές. Ένα έγκλημα από τα πιο ειδεχθή και μελετημένα σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη ,για το οποίο δεν αποδόθηκε ΠΟΤΕ Δικαιοσύνη.
Αξίζει να επισημανθούν δύο πράγματα:
Πρώτον, ότι το έγκλημα σημειώνεται από τους Γερμανούς κατακτητές οι οποίοι βρίσκονταν στην Πελοπόννησο, μετά τη συνθηκολόγηση της Φασιστικής Ιταλίας, τον Σεπτέμβριο του 1943 καθώς σε αυτήν αλλά και γενικότερα σε όλη την Δυτική Ελλάδα είχαν μεταφερθεί ισχυρές δυνάμεις των Γερμανών, οι οποίες είχαν παραπλανηθεί από τις Μυστικές Υπηρεσίες των Συμμάχων, ιδίως των Βρετανών, ότι το περίφημο «δεύτερο Μέτωπο», που όλοι γνώριζαν και είχαν ακούσει, θα ήταν τελικά κάποια από τις περιοχές τις δυτικής Ελλάδος, ώστε έτσι – σύμφωνα πάντα με το συμμαχικό σχέδιο παραπληροφορήσεως των Γερμανών – από εκεί (την Ελλάδα) οι Σύμμαχοι θα προήλαυναν προς το Βορρά, ώστε να ενωθούν το δυνατόν συντομότερο με τον προελαύνοντα Κόκκινο Στρατό της Σοβιετικής Ενώσεως.
Δεύτερο, και η φρικιαστική σφαγή των Καλαβρύτων, όπως και το συντριπτικώς μεγαλύτερο τμήμα των γερμανικών θηριωδιών του Β’ΠΠ στην Ελλάδα, πραγματοποιήθηκε από μονάδες του τακτικού γερμανικού Στρατού και όχι από τα φανατικά «Βάφφεν Ες-Ες», που ήταν επίλεκτοι σχηματισμοί και βρίσκονταν συνεχώς στην πρώτη γραμμή του μετώπου, κυρίως στο Ανατολικό Μέτωπο. Σε αντίθεση με τα «Αλγκεμάϊνε Ες-Ες», που ήταν μονάδες δεύτερης κατηγορίας και αποτελούσαν τους φρουρούς των στρατοπέδων συγκεντρώσεως. Μάλιστα, τη σφαγή των Καλαβρύτων προκάλεσε η 117η Μεραρχία Ορεινών Κυνηγών (ή «Καταδρομών» όπως πολλοί την ονομάζουν στην Ελλάδα), οι οποία αποτελείτο από Αυστριακούς!
Ένα εξαιρετικώς ενδιαφέρον και ακριβές χρονολόγιο των γεγονότων της Σφαγής των Καλαβρύτων είναι αυτό του Δικηγόρου Πειραιώς και Ιστορικού ερευνητή Γρηγόρη Μπλαβέρη, που το παραθέτουμε ως έχει:
«13 Δεκεμβρίου 1943 με τη σφαγή των Καλαβρύτων κορυφώνεται το δράμα που ξεκινά το Σεπτέμβριο 1943 με τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας και έχει ως αποτέλεσμα το φονικότερο έγκλημα των Γερμανών στην Ελλάδα, με 677 εκτελεσμένους, την κωμόπολη των Καλαβρύτων ολοκληρωτικά κατεστραμμένη και μεγάλες ζημιές σε 50 χωριά της περιοχής.
Τα γεγονότα :
Μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας στην περιοχή εγκαθίστανται οι Γερμανοί οι οποίοι όμως δεν διαθέτουν επαρκείς δυνάμεις για να ελέγχουν τις ορεινές περιοχές.
Αποφασίζουν αντ' αυτών να τις "φυλάει" ο τρόμος...
Αρχές Σεπτεμβρίου 1943 οι Γερμανοί καίνε τα Σουδενά (το χωριό των Πετιμεζαίων) και απαγχονίζουν τον 18χρονο αντάρτη Ν. Παυλόπουλο.
Στις 16 Οκτωβρίου 1943 στέλνουν δύναμη 100 ανδρών στα Καλάβρυτα για να επιβάλει την τάξη. Αντάρτες του ΕΛΑΣ τους στήνουν ενέδρα, μάχη της Κερπινής, που θα καταλήξει σε επικράτηση των ανταρτών. Αιχμαλωτίζονται 62 Γερμανοί, 3 τραυματίες μεταφέρονται στο νοσοκομείο και οι υπόλοιποι στα Μαζέϊκα (Κλειτορία)
Ισχυρές γερμανικές δυνάμεις από το Αίγιο ξεκινούν να εκδικηθούν και να απελευθερώσουν τους αιχμάλωτους. Οι αντάρτες εκκενώνουν τα Καλάβρυτα και συγγενείς του Ν. Παυλόπουλος εκτελούν τους 3 τραυματίες αιχμάλωτους. Οι κάτοικοι των Καλαβρύτων καταδικάζουν τις 3 δολοφονίες και κηδεύουν τους νεκρούς Γερμανούς με τιμές!
Οι Γερμανοί φθάνουν στην Κερπινή βρίσκουν τους τάφους των 3 συμπατριωτών τους αλλά η μαρτυρία ενός διασωθέντος Γερμανού σώζει το χωριό από πράξεις αντεκδίκησης.
Οι Γερμανοί επιστρέφουν στο Αίγιο.
Οι αντάρτες ζητούν την απελευθέρωση 50 Ελλήνων για κάθε Γερμανό αιχμάλωτο και οι διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση των αιχμαλώτων αποτυγχάνουν.
Στις 4 Δεκεμβρίου 1943 ισχυρές γερμανικές δυνάμεις της 117ης Μεραρχίας Καταδρομών, από τρεις πλευρές, κατευθύνονται προς τα Καλάβρυτα. Στο διάβα τους πυρπολούν και σκοτώνουν σε Ρωγούς, Κερπινή, Άνω και Κάτω Ζαχλωρού. Στα Καλάβρυτα πολλοί κάτοικοι ζητούν να καταφύγουν στο βουνό για να σωθούν οι περισσότεροι όμως προτιμούν να μείνουν γιατί θεωρούν ότι δεν κινδυνεύουν...
Οι αντάρτες με τους αιχμάλωτους φεύγουν από τα Μαζέϊκα προς Μάζι. Εκεί στις 5 Δεκεμβρίου 1943 εκτελούν τους 77 Γερμανούς αιχμάλωτους (2 θα σωθούν) και ρίχνουν τα πτώματά τους σε χαράδρα.
Στις 9 Δεκεμβρίου 1943. Οι Γερμανοί εισέρχονται στα Καλάβρυτα. Ζητούν κατάλογο των ανταρτών. Ο Πρόεδρος της κοινότητας τους δίνει λίστα με 22 ονόματα και πρώτο το όνομα του υιού του. Οι Γερμανοί θεωρούν τον αριθμό ανακριβή. Απαγορεύουν στους χωρικούς να πάνε στα χωράφια τους -όσοι παρακούν την εντολή εκτελούνται- και αρχίζουν ανακρίσεις για τους αιχμαλώτους. Οι κάτοικοι καλύπτουν τους αντάρτες.
Στις 10 Δεκεμβρίου 194, οι Γερμανοί γυρεύουν τους αντάρτες σε Βυσωκά, Σουδενά και Σούφαρδο. Σκοτώνουν όσους βρίσκουν στο δρόμο. Με φόνους, εμπρησμούς και απειλές ανακαλύπτουν το βάραθρο στο οποίο έχουν πεταχτεί τα σώματα των Γερμανών αιχμαλώτων. Μαζεύουν τα πτώματα και γυρίζουν έξαλλοι στα Καλάβρυτα.
Στις 11 Δεκεμβρίου 1943, ξεθάβουν τους τρεις θαμμένους τραυματίες και ανακαλύπτουν ότι εκτός από τα τραύματα της μάχης έχουν τραύματα στο κεφάλι δι' αμβλέος οργάνου. Μαθαίνουν ότι οι αντάρτες είναι 33 και όχι 22, ότι είχαν γίνει δεκτοί με χορούς από τους κατοίκους κι ότι από την περιοχή είχαν περάσει αξιωματικοί των συμμάχων. Αυθημερόν αρχίζουν τις λεηλασίες και τις καταστροφές. Πλιατσικολογούν ό,τι βρουν, χρήματα, κοσμήματα, πολύτιμα αντικείμενα, ζώα, τρόφιμα, ακόμη και την βοήθεια του διεθνούς Ερυθρού Σταυρού.
Στις 13 Δεκεμβρίου 1943, συγκεντρώνουν όλους τους κατοίκους των Καλαβρύτων στο δημοτικό σχολείο. Τους άνδρες 14 έως 70 ετών τους πάνε στο χωράφι του Καπή. Τα γυναικόπαιδα και τους ηλικιωμένους τους κλείνουν στο σχολείο και βάζουν φωτιά στην κωμόπολη. Λέγεται ότι ο φρουρός του σχολείου (Αυστριακός, κατ' άλλους Αλσατός) ανοίγει την πίσω πόρτα του οικήματος και τα γυναικόπαιδα θα βγουν έξω και θα σωθούν. Κατ' άλλους κατορθώνουν μόνα τους να σωθούν. Μετά από λίγο με φωτοβολίδες δίνεται το σήμα για την εκτέλεση των ανδρών. Τα πολυβόλα ξερνούν φωτιά και θάνατο. Σε πολλές περιπτώσεις η χαριστική βολή θα δοθεί με τσεκούρια!
Στις 14 Δεκεμβρίου 1943, από τη γερμανική θηριωδία δεν θα γλυτώσουν ούτε η Ιερά Μονή και οι μοναχοί της Αγίας Λαύρας. Όσοι μοναχοί βρεθούν στην ιστορική μονή, εκτελούνται και η Μονή πυρπολείται. Την ίδια τύχη θα έχει και το χωριό Βυσωκά!
Συνολικώς θα εκτελεστούν 677 κάτοικοι της περιοχής, οι 499 στα Καλάβρυτα. Άλλες εκτιμήσεις ανεβάζουν τους νεκρούς στους 1000, 13 θα επιζήσουν της εκτέλεσης.
Τα Καλάβρυτα εξαφανίζονται από το χάρτη, ενώ θα καταστραφούν κι άλλα 1.000 σπίτια στην περιοχή.
Δυστυχώς κανείς από τους υπευθύνους δεν θα λογοδοτήσει στη δικαιοσύνη (ο διευθύνων την επιχείρηση θα σκοτωθεί στο ανατολικό μέτωπο). Η πόλη των Καλαβρύτων και οι συγγενείς των θυμάτων δεν θα αποζημιωθούν.
ΥΓ. Μόλις το 2000 ο Γερμανός Πρόεδρος της Δημοκρατίας Γ. Ράου θα επισκεφθεί το ιερό τόπο και θα εκφράσει "συναισθήματα ντροπής και βαθιάς θλίψης για την τραγωδία"...»
Για τη σημερινή θλιβερή επέτειο της σφαγής των Καλαβρύτων ο Υπουργός Εθνικής Αμύνης έγραψε στον προσωπικό του λογαριασμό στο «Χ» τα εξής: «81 χρόνια από τη Σφαγή των Καλαβρύτων και τον εμπρησμό της πόλης από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής, αποδίδουμε τον οφειλόμενο φόρο τιμής στα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας.
Τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας δεν ξεχνιούνται και δεν παραγράφονται. Η καταβολή των γερμανικών αποζημιώσεων είναι η ελάχιστη επανόρθωση για τα δεινά που υπέστη η Πατρίδα μας κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.»