12 Αυγούστου 1822: Η μάχη στο Βασιλικό Κορινθίας και ο θάνατος του Αναγνώστη Πετιμεζά

 
12 Αυγούστου 1822: Η μάχη στο Βασιλικό Κορινθίας και ο θάνατος του Αναγνώστη Πετιμεζά

Ενημερώθηκε: 12/08/24 - 23:19

Του Λεωνίδα Σ. Μπλαβέρη

Στις 12 Αυγούστου 1822 πραγματοποιήθηκε η μάχη στο Βασιλικό Κορινθίας, που έληξε μεν με τη νίκη για τα ελληνικά όπλα, τη σημάδεψε όμως ο θάνατος του αγωνιστή της Επαναστάσεως Αναγνώστη Πετιμεζά (ή Πετμεζά).

Λίγες βδομάδες μετά τη μεγαλειώδη νίκη των Επαναστατημένων Ελλήνων στα Δερβενάκια, τα υπολείμματα του Οθωμανικού Στρατού του Δράμαλη βρίσκονταν αποκλεισμένα μέσα στην Κόρινθο, σε μία κατάσταση που δεν μπορούσε όμως να συνεχιστεί επί μακρόν.

Την Κυριακή, 12 Αυγούστου 1822, οι Τούρκοι αποφάσισαν να εξέλθουν από την πόλη της Κορίνθου, με εντυπωσιακό τρόπο, και σκοπό να απωθήσουν τους Έλληνες στα υψώματα του Βασιλικού και της Βάλτσας, προβαίνοντας έτσι σε έναν αντιπερισπασμό, ώστε να μπορέσει να διαφύγει – όπως πίστευαν – προς τη Βοστίτσα, η κύρια δύναμη του Δράμαλη. Συνολικά συγκεντρώθηκαν 6.000 Οθωμανοί Τούρκοι και Αλβανοί, πεζοί και ιππείς, υπό την ηγεσία του Deli Ahmed Πασά.

Πρώτος ήλθε σε επαφή με τους Οθωμανούς Τούρκους ο Γενναίος Κολοκοτρώνης, ενώ λίγο μετά έφτασαν στην περιοχή προς ενίσχυσή του και οι οπλαρχηγοί Παπανίκας, Πλαπούτας και Καπετάν Γεωργάκης Χελιώτης με 700 άνδρες οπότε και η σύγκρουση γενικεύθηκε.

Από την πλευρά τους, οι επιτιθέμενοι Τούρκοι αναγκάστηκαν να οπισθοχωρήσουν, κατηφόρισαν και κρύφτηκαν στη πεδιάδα. Απώτερος σκοπός τους ήταν να παρασύρουν τους Έλληνες προς το κάμπο, όπου εκεί με το ιππικό τους θα τους χτυπούσαν και έτσι θα τους εξόντωναν.

Όταν οι Έλληνες πλησίασαν την τουρκική παράταξη, οι Τούρκοι που ήταν κρυμμένοι στη πεδιάδα άρχιζαν να βάλλουν καταιγιστικά πυρά εναντίον των Ελλήνων προκαλώντας τους σοβαρές απώλειες. Το απόσπασμα του Αναγνώστη Πετμεζά, μαζί με τους Φαναρίτες και τους Μυστριώτες κινείται προς εκείνο το σημείο και οι Τούρκοι τους αιφνιδιάζουν. Τότε δίδεται εντολή υποχωρήσεως, όμως οι Έλληνες υποχώρησαν ατάκτως προς την τοποθεσία «Αρκούδα», από τη ρεματιά του Κυρίλλου ποταμού, με κατεύθυνση τα Βαλτσαίϊκα. Ο Αναγνώστης Πετμεζάς δεν φεύγει αλλά ορμά για να συγκρατήσει τους υπόλοιπους Έλληνες ώστε να αντισταθούν και η αποχώρηση να γίνει συντεταγμένως. Τότε πέφτει νεκρός από τούρκικο βόλι και μετά από λίγο σκοτώθηκε και ο 17χρονος γιος του Σωτήρης (Σωτηράκης) – Σωκράτης Πετμεζάς. Επίσης σκοτώνεται και σημαντικός αριθμός Ελλήνων ηρώων όπως ο Παπα-Καλομοίρης από τον Μυστρά, ο οποίος αρχικώς αιχμαλωτίστηκε και στη συνέχεια οι Οθωμανοί τον σκότωσαν, ο Γιαννέτας από το Γεωργίτσι του Ταΰγετου και άλλοι 57 Φαναρίτες, Καλαβρυτινοί και Μυστριώτες, ενώ αιχμαλωτίστηκε και ο βαριά τραυματισμένος Π. Τζανετάκης.

Στο μεταξύ, στο πεδίο της μάχης, την κρίσιμη αυτή στιγμή, έφτασαν ελληνικές ενισχύσεις και οι οπλαρχηγοί Γενναίος Κολοκοτρώνης, Πατράκος, Πλαπούτας, Πετιμεζαίοι (ή Πετμεζαίοι), Γεωργάκης Χελιώτης και όλοι μαζί επιτέθηκαν εναντίον των Οθωμανών Τούρκων, πραγματοποιώντας θυελλώδη αντεπίθεση, με την οποία έκαμψαν την αντίσταση και το ηθικό τους εξαναγκάζοντάς τους να επιστρέψουν εκ νέου στην Κόρινθο, αφού άφησαν στο πεδίο της μάχης περίπου 250 νεκρούς.

Εκτός από τον Αναγνώστη Πετμεζά που ενταφιάστηκε στον Μεγάλο Βάλτο, όλοι οι υπόλοιποι πεσόντες Έλληνες ενταφιάστηκαν στην περιοχή του Κυρίλλου, στα αριστερά της πηγής «Βρωμόβρυση», που ήταν κοντά στο ρέμα του Κυρίλλου, υπάρχει ένας λοφίσκος, που ως τα τέλη του 19ου αιώνα σωζόταν σε σχήμα μικρής ακροπόλεως ένας κωνοειδής όγκος (σαν μία αρχαία «τούμπα») με σωρό από χώμα που είχε περίμετρο 54 βημάτων και μήκος 19 βημάτων. Ήταν ο τάφος των πεσόντων Ελλήνων στη μάχη της 12ης Αυγούστου 1822.

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ