Η "άδεια εμμήνου ρύσεως" («περιόδου»), η οποία παραχωρείται σε κάποιες εργαζόμενες με επώδυνα συμπτώματα περιόδου, υφίσταται σε κάποιες χώρες, ιδίως στην Ασία, αλλά εξακολουθεί να είναι ένα σπάνιο δικαίωμα.
Ακολουθεί μια περίληψη αυτών των "αδειών εμμήνου ρύσεως" με αφορμή την Ημέρα για την Υγιεινή της Εμμηνόρροιας, στις 28 Μαΐου.
ΙΣΠΑΝΙΑ: Ένα δικαίωμα προς απόκτηση
Η αριστερή κυβέρνηση της Ισπανίας παρουσίασε ένα νομοσχέδιο στις 17 Μαΐου για την θέσπιση «άδειας εμμήνου ρύσεως», η οποία δεν θα έχει περιορισμένη διάρκεια, αλλα θα πρέπει να συνοδεύεται από ιατρική γνωμάτευση.
"Θα γίνουμε η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που θα εισαγάγει μια προσωρινή αναρρωτική άδεια με πλήρη χρηματοδότηση από το κράτος για την επώδυνη έμμηνο ρύση, που καθιστά την εργαζόμενη μη λειτουργική", σχολίασε η υπουργός Ισότητας Ιρένε Μοντέρο.
Το κείμενο πρέπει να εγκριθεί από τη Βουλή όπου η κυβέρνηση είναι μειοψηφία, προτού τεθεί σε ισχύ.
ΙΑΠΩΝΙΑ: Νόμος από το 1947
Στην Ιαπωνία, το δικαίωμα στην "άδεια εμμήνου ρύσεως" κατοχυρώθηκε με νόμο από το 1947: οι εταιρείες δεν μπορούν να εξαναγκάσουν μια εργαζόμενη να εργαστεί εάν ζητήσει να λάβει "άδεια εμμήνου ρύσεως".
Δεν υπάρχει όριο στον αριθμό των ημερών που μπορούν να ληφθούν για αυτό το είδος άδειας, αλλά συνήθως είναι άνευ αποδοχών.
Το 30% των εταιρειών προσφέρεται να καταβάλλει μερικώς ή πλήρως τον μισθό κατά τις ημέρες αυτές, σύμφωνα με μελέτη του ιαπωνικού υπουργείου Εργασίας, που πραγματοποιήθηκε το 2020 σε 6.000 εταιρείες.
Αυτή η έρευνα διαπίστωσε ότι μόνο το 0,9% των υπαλλήλων που δικαιούται να λάβει αυτή την άδεια απάντησε ότι το έχει κάνει.
ΝΟΤΙΑ ΚΟΡΕΑ: μία ημέρα τον μήνα
Στη Νότια Κορέα επιτρέπεται στις εργαζόμενες να παίρνουν "άδεια εμμήνου ρύσεως" μία ημέρα το μήνα, η οποία είναι άνευ αποδοχών.
Στις εταιρείες που δεν συμμορφώνονται με το νόμο επιβάλλεται πρόστιμο ύψους περί τα 3.750 ευρώ.
Σύμφωνα με έρευνα του 2018, το 19% των γυναικών εργαζομένων δηλώνει ότι χρησιμοποιεί το δικαίωμα αυτό.
ΙΝΔΟΝΗΣΙΑ: μία ή δύο ημέρες ανά έμμηνο κύκλο
Στην Ινδονησία, ένας νόμος που υιοθετήθηκε το 2003 προβλέπει μια ή δύο ημέρες άδεια μετ' αποδοχών κατά την έναρξη του εμμηνορροϊκού κύκλου σε περίπτωση επώδυνων συμπτωμάτων.
Ο νόμος υποχρεώνει μόνο τις γυναίκες εργαζόμενες να ενημερώνουν τους εργοδότες τους για την ημερομηνία λήψης αυτών των αδειών. Όμως οι λεπτομέρειες της εφαρμογής του επαφίονται στις εταιρείες και τους υπαλλήλους τους.
Στην πράξη, πολλές εταιρείες επιτρέπουν μόνο μια μέρα άδειας ή ακόμα και καμία, επιλέγοντας να αγνοήσουν το νόμο.
ΤΑΪΒΑΝ: τρεις ημέρες το μέγιστο ετησίως
Η Ταϊβάν αναγνωρίζει επίσης το δικαίωμα σε "άδεια εμμήνου ρύσεως" για τις εργαζόμενες από μια ημέρα τον μήνα μέχρι συνολικά τρεις ημέρες τον χρόνο.
Ωστόσο, εξακολουθεί να επιτρέπεται στις εργαζόμενες να επωφεληθούν από περισσότερες ημέρες τέτοιας άδειας, οι οποίες όμως υπολογίζονται ως κανονικές ημέρες αναρρωτικής άδειας.
Η άδεια "εμμήνου ρύσεως" καταβάλλεται όπως και η αναρρωτική άδεια, δηλαδή για τις μισές εργάσιμες ημέρες.
ΖΑΜΠΙΑ: "η γιορτή των μαμάδων" από το 2015
Χώρα της νότιας Αφρικής, η Ζάμπια, ψήφισε νόμο το 2015 που χορηγεί στις γυναίκες το δικαίωμα σε "άδεια εμμήνου ρύσεως", η οποία τους επιτρέπει να παίρνουν μια επιπλέον ημέρα άδεια το μήνα, χωρίς την υποχρέωση προηγούμενης ενημέρωσης ή ιατρικό πιστοποιητικό σε περίπτωση επώδυνης περιόδου.
Η άδεια αυτή ονομάζεται "γιορτή των μαμάδων" και σε γενικές γραμμές είναι αποδεκτή, αλλά ορισμένοι εργοδότες παραμένουν επιφυλακτικοί και απαιτούν, για παράδειγμα, εκ των προτέρων ενημέρωση από τις εργαζόμενες.
"Ορισμένες εταιρείες δεν θέλουν καν να ακούσουν για το γεγονός ότι οι εργαζόμενές τους δικαιούνται άδεια για την 'γιορτή των μαμάδων'", εξηγεί η Ρουθ Κανιάνγκα Κάμουι, μια ειδική στον τομέα της επικοινωνίας και ακτιβίστρια του φεμινιστικού κινήματος. "Όμως, χάρη στα συνδικάτα, όλο και περισσότερες εργαζόμενες ασκούν το δικαίωμά τους", εξηγεί η ίδια.
Αρκετές εταιρείες σε όλο τον κόσμο
Αρκετές εταιρείες σε όλο τον κόσμο προσφέρουν στις υπαλλήλους τους τη δυνατότητα να πάρουν "άδεια εμμήνου ρύσεως". Η πρωτοβουλία αυτή είναι πρόσφατη με σχετικές ανακοινώσεις να έχουν γίνει τους τελευταίους μήνες ή χρόνια.
Το αυστραλιανό συνταξιοδοτικό ταμείο Future Super, η ινδική εταιρεία διανομής έτοιμων γευμάτων Zomato καθώς και η γαλλική εταιρεία κατασκευής επίπλων Louis Design προσφέρουν έξι, δέκα ή 12 ημέρες επιπλέον άδεια μετ' αποδοχών ετησίως στις υπαλλήλους τους που ταλαιπωρούνται από επώδυνα συμπτώματα περιόδου.