Οι μεγάλοι σεισμοί στην Τουρκία προκαλούν, πέραν από την κυρίαρχη ανθρωπιστική διάστασή του με τις απώλειες χιλιάδων ανθρώπων, μεγάλο κόστος στην τουρκική οικονομία, η οποία κατατρύχεται από έναν πολύ υψηλό πληθωρισμό και τη συνεχή υποτίμηση της λίρας.
Σύμφωνα με το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ (USGS), οι οικονομικές ζημιές μπορεί να φθάσουν το 6% του τουρκικού ΑΕΠ ή σε απόλυτα ποσά τα 52 δισ. δολάρια
Οπως σημειώνει το αμερικανικό ινστιτούτο, ο πληθυσμός στην περιοχή που κτυπήθηκε από τους σεισμούς διαμένει σε κτίσματα που είναι εξαιρετικά ευάλωτα σε αυτούς. Το κόστος της ανοικοδόμησης κατοικιών και υποδομών θα είναι, συνεπώς, τεράστιο, ενώ με βάση την εμπειρία από πρόσφατους σεισμούς υπάρχουν και άλλοι κίνδυνοι, όπως από κατολισθήσεις, που θα ανεβάσουν ακόμη περισσότερο τον τελικό λογαριασμό.
Κλειστό έως 15 Φεβρουαρίου το Χρηματιστήριο
Επιπλέον, οι επενδυτές έσπευδαν από τη Δευτέρα σε μαζικές πωλήσεις τουρκικών μετοχών, αναγκάζοντας το Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης να αποφασίσει τη διακοπή της λειτουργίας του έως τις 15 Φεβρουαρίου.
Το sell-off οδήγησε στην εξαέρωση 35 δις. δολαρίων από την κεφαλαιοποίηση των τουρκικών μετοχών από τη Δευτέρα έως σήμερα το μεσημέρι που ανακοινώθηκε η αναστολή λειτουργίας του μετά από προσωρινές διακοπές χθες και σήμερα οι οποίες όμως δεν στάθηκαν ικανές για να ανακόψουν τις μαζικές πωλήσεις.
Ο βασικός χρηματιστηριακός δείκτης, Borsa Istanbul 100, είχε απώλειες 16% αυτή την εβδομάδα, με τις τουρκικές μετοχές να έχουν εισέλθει σε bear market από χθες, καθώς είχαν κατρακυλήσει πάνω από 20% από τα υψηλά επίπεδα του Ιανουαρίου.
Χθες ο βασικός δείκτης BIST 100 κατέγραψε απώλειες πάνω από 8% και σήμερα με το άνοιγμα η πτώση ξεπέρασε το 7%.
«Σε περιόδους καταστροφών όπως αυτή, η αναστολή των συναλλαγών στο χρηματιστήριο είναι καλύτερη απόφαση για να προστατευτούν οι επενδυτές», δήλωσε στέλεχος της Marmara Capital στην Κωνσταντινούπολη.
Στο 58% ο πληθωρισμός
Ο πληθωρισμός στην Τουρκία είχε φθάσει στο 86% τον περασμένο Οκτώβριο με βάση τα επίσημα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας, ενώ ανεπισήμως πολλοί υποστήριζαν ότι ήταν κατά πολύ υψηλότερος.
Τον Δεκέμβριο υποχώρησε στο 64% και τον Ιανουάριο περαιτέρω στο 58%, επίπεδο που παραμένει πολύ υψηλό, αυξάνοντας ανάλογα και τις δυσκολίες διαβίωσης των πολιτών.
Ο υψηλός πληθωρισμός αποδίδεται στην εμμονή του προέδρου Ερντογάν να μειώνει τα επιτόκια, ενώ σύμφωνα με την οικονομική θεωρία θα έπρεπε να τα αυξάνει για να περιορισθεί η ζήτηση και να ανακοπούν οι πιέσεις στις τιμές,
Η μείωση των επιτοκίων οδηγεί και στη συνεχή υποτίμηση της λίρας τα τελευταία χρόνια, με ένα δολάριο να αντιστοιχεί πλέον σε πάνω από 18,8 λίρες, έχοντας ανατιμηθεί 39% σε σχέση με ένα χρόνο πριν.