Η τελευταία ακραία ρητορική επίθεση του Ερντογάνεναντίον των ΗΠΑ, μπορεί να σόκαρε την διεθνή κοινή γνώμη, όμως αποκάλυψε ότι ο Τούρκος Πρόεδρος όχι μόνο δεν τηρεί καμία ουδετερότητα όπως αρχικά επεδίωξε μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, αλλά αντιθέτως τάσσεται υπέρ των πρακτικών του ακραίου ισλαμισμού, τρέφει βαθειά αντιδυτικά και αντιαμερικανικά αισθήματα και επιπλέον, ενοχλείται από κάθε αμερικανική παρουσία στην ευρύτερη περιοχή.
Ως γνωστό, ο Τούρκος Πρόεδρος στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Αυστριακό Καγκελάριο, αναρωτήθηκε σαφώς ενοχλημένος για την αναγκαιότητα της παρουσίας του αμερικανικού αεροπλανοφόρου στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου το οποίο σημείωσε μάλιστα ότι, αυτό θα προκαλέσει θύματα στην ευρύτερη περιοχή, προσθέτοντας παράλληλα ότι, ο αμερικανικός παράγοντας εκπαιδεύει και στηρίζει την τρομοκρατία, επικαλούμενος και την ύπαρξη 23 αμερικανικών στρατιωτικών βάσεων στη Συρία.
Στην πρώτη δεκαετία της διακυβέρνησης ΑΚΡ, ο Τούρκος Πρόεδρος απολάμβανε την στήριξη των ΗΠΑ και της Ε.Ε. στον αγώνα του εναντίον των στρατηγών, εκφραστών του Κεμαλισμού. Στη συνέχεια ο Ερντογάν με κατάλληλες συμμαχίες πέτυχε να επιβληθεί στον Φ. Γκιουλέν και να βγει κερδισμένος από την απόπειρα του πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου. Ακολούθως αυτός συμμάχησε πολιτικά με τους ακραίους εθνικιστές - ευρασιανιστές ενώ η εμβάθυνση των σχέσεων με την Μόσχα και η συνεργασία σε διάφορα θέματα οικονομικής και πολιτικής φύσεως με τον ρωσικό παράγοντα, έδωσαν τον απαραίτητο χώρο και ελευθερία ενέργειας στον Ερντογάν για να δρομολογήσει την συνεργασία με ακραίες τρομοκρατικές οργανώσεις (ISIS και Al Nusra) καταλαμβάνοντας εδαφική έκταση εύρους 30 χλμ.στη Συρία. Η εργαλειοποίηση των προοδευτικά αναπτυσσόμενων σχέσεων με τη Μόσχα, αποτέλεσε τον βασικότερο παράγοντα όπου ο Ερντογάν άρχισε να ασκεί εκβιαστική πίεση στο ΝΑΤΟ και στις ΗΠΑ.
Οι εξελίξεις στο Ουκρανικό επιτάχυναν τις διαδικασίες εφαρμογής του Σχεδίου «Αιώνας της Τουρκίας» το οποίο προβλέπει μία τουρκο-σλαμική ένωση υπό την Τουρκία. Το θέμα αυτό, ταυτόχρονα και με την ενεργή παρέμβαση της Τουρκίας στην Αφρική, στη Μέση Ανατολή, στην Αφρική και στον Καύκασο, αποκάλυψαν ακόμη περισσότερο την σχέση της Τουρκίας με τον ακραίο ισλαμισμό καθώς η Άγκυρα χρησιμοποίησε μαχητές ακραίων ισλαμικών οργανώσεων στα διάφορα μέτωπα. Η τουρκική διπλωματία προχώρησε σε υποσχέσεις απενεργοποίησης της σχέσης με Χαμάς και Αδελφούς Μουσουλμάνους, αφού έπρεπε να αποκατασταθούν οι σχέσεις με Ισραήλ και Αίγυπτο αντίστοιχα.
Η επιχειρούμενη τήρηση ουδετερότητας στις δηλώσεις Ερντογάν μετά από την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς δεν κράτησε για πολύ, αφού καταφερόμενος εναντίον του Ισραήλ και της αμερικανικής στρατιωτικής παρουσίας στην περιοχή, αποκάλυψε τις ανησυχίες του για νίκη των ισραηλινών δυνάμεων μέσω της αμερικανικής υποστήριξης, κάτι το οποίο απεύχεται η Άγκυρα.
Ο Ερντογάν επιδιώκει μέσα από την σύγκρουση Χαμάς - Ισραήλ την ανατροπή του Νετανιάχου και την αναγνώριση ενός ελεγχόμενου από την Τουρκία παλαιστινιακού κράτους. Σε αντίθετη περίπτωση, η Άγκυρα βλέπει ότι η διατήρηση μιας παρατεταμένης ταραχώδους κατάστασης στο μέτωπο Ισραήλ-Παλαιστίνη βολεύει τα σχέδιά της, όχι μόνο επειδή προκαλεί διακοπή της διαδικασίας βελτίωσης τωνσχέσεων του Ισραήλ με τις αραβικές χώρες, αλλά και επειδή μειώνεται η σημασία εμπορικών και ενεργειακών δρόμων οι οποίοι κρατούν την Τουρκία, εκτός των υφιστάμενων σχεδιασμών. Ο Ερντογάν εξάλλου πολύ πρόσφατα δήλωσε ότι.κανένας διάδρομος χωρίς την Τουρκία δεν μπορεί να υπάρξει, καθώς επιδιώκει να διαδραματίζει κομβικό ρόλο στους ενεργειακούς και εμπορικούς διαδρόμους από Μεσόγειο, Μέση Ανατολή, Καύκασο και κεντρική Ασία προς την Ευρώπη.
Ο «Επιτήδειος Ουδέτερος» Ερντογάν, ο οποίος θεωρεί ότι μόνο ο ίδιος δικαιούται να διαδραματίσει μεσολαβητικό ρόλο στη νέα σύγκρουση, αντιδρά σε μια γενικότερη αμερικανική παρουσία στην ευρύτερη περιοχή, καθώς θεωρεί ότι μόνο η Τουρκία δικαιούται λόγω της οθωμανικής της παρακαταθήκης να ορίζει την πολιτική γεωγραφία της περιοχής. Μία ισχυρή Τουρκία η οποία θα αλλάξει τον χάρτη της περιοχής δημιουργώντας την τουρκο-ισλαμική ένωση σε εφαρμογή του Σχεδίου «Αιώνας της Τουρκίας», δεν επιθυμεί άλλους μεγάλους παίκτες στην περιοχή, εκτιμώντας ότι ήδη «έχει στο χέρι» την αποδυναμωμένη λόγω του Ουκρανικού, Ρωσία.
Η αντίδραση του Ερντογάν έναντι των ΗΠΑ εμπεριέχει και μία άλλη διάσταση, η οποία σχετίζεται και με τα ελληνοτουρκικά. Η Τουρκία αντιδρά, στην αμερικανική παρουσία στη Συρία, στο Ιράκ, στον Καύκασο (σ.σ. τουρκική ενόχληση στην άσκηση αμερικανικών δυνάμεων στην Αρμενία) και κυρίως στις ύπαρξη στρατιωτικών βάσεων στην ελληνική επικράτεια. Ένας Ερντογάν που τολμάει να αναφέρεται τόσο απαξιωτικά εναντίον των ΗΠΑ,δεν θα επιτρέψει καμία δυτική και αμερικανική μεσολάβηση σε μία πιθανή μελλοντική ελληνοτουρκική σύγκρουση, όχι μόνο επειδή θεωρεί την Τουρκία ισχυρότερη από την Ελλάδα αλλά κυρίως επειδή πιστεύει ότι η Άγκυρα θα αποτελεί πλέον τον μοναδικό ρυθμιστή των εξελίξεων στην περιοχή.
*Ο Αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Καμπουρίδης είναι απόφοιτος της Σχολής Εθνικής Άμυνας, κάτοχος MBA από το Nottinngham Trend University, Πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας του ΔΠΘ, και υποψήφιος Διδάκτορας του ΠαντείουΠανεπιστημίου, ενώ διετέλεσε μέλος της Ελληνικής Διπλωματικής Αντιπροσωπείας στην Κωνσταντινούπολη την περίοδο 1995-1999, Ακόλουθος Άμυνας στην Ελληνική Πρεσβεία στην Άγκυρα την περίοδο 2013-2017. Αποστρατεύθηκε τον Μάρτιο / 2022.