Το BBC με μια εκτενή ανάλυση προσπαθεί να εξηγήσει γιατί έχουν βγει δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές στην Τουρκία για τον Εκρέμ Ιμάμογλου καθώς και για τον φόβο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ο Εκρέμ Ιμάμογλου έχει φυλακιστεί για διαφθορά με χιλιάδες διαδηλωτές να ζητούν να αφεθεί ελεύθερος ενώ ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απειλεί με νέες διώξεις όσους βρίσκονται στο δρόμο.
Το ρεπορτάζ του BBC αναφέρει πως «κάτω από την οξεία μυρωδιά των δακρυγόνων στον νυχτερινό αέρα της Κωνσταντινούπολης, υπάρχει μια υποψία για κάτι άλλο – μια μυρωδιά πανικού εκ μέρους του μακροχρόνιου ηγέτη της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ένας από τους αντιπάλους του μπήκε πίσω από τα κάγκελα. Αλλά η φυλάκιση του Εκρέμ Ιμάμογλου, του δημοφιλούς δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, δείχνει ότι ο πρόεδρος Ερντογάν έχει ταραχτεί και ίσως το έχει παρακάνει. Το αντιπολιτευόμενο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) του δημάρχου, το οποίο συγκεντρώνει τεράστια πλήθη στους δρόμους, σίγουρα το ελπίζει.
Ο Εκρέμ Ιμάμογλου, πάντα κομψά ντυμένος, ακόμη και όταν ετοιμαζόταν να συλληφθεί, είναι ο κύριος αντίπαλος του ολοένα και πιο αυταρχικού ηγέτη της Τουρκίας. Θα μπορούσε κάλλιστα να τον αντικαταστήσει στις προεδρικές εκλογές που πρέπει να διεξαχθούν έως το 2028 – αν υποθέσουμε ότι είναι ελεύθερος να τις διεκδικήσει».
Όπως τονίζεται στο ρεπορτάζ του BBC «αυτό είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια διαμάχη για την τύχη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης – όσο χαρισματικός και αν είναι.
Η ελευθερία και η δημοκρατία έχουν υπονομευθεί σταθερά στην εποχή του Ερντογάν. Πολλοί βλέπουν αυτό ως μια ευκαιρία να σταματήσουν και να σταματήσουν την κάθοδο προς την απόλυτη απολυταρχία – αν δεν είναι ήδη πολύ αργά.
Και βγαίνουν έξω κάθε βράδυ αψηφώντας τα ΜΑΤ και τα δακρυγόνα και τις σφαίρες από καουτσούκ, την απαγόρευση των διαδηλώσεων, το κλείσιμο δρόμων και γεφυρών και τον κίνδυνο να συλληφθούν.
Η Τουρκία επιμένει ότι τα δικαστήριά της είναι ανεξάρτητα και απλώς ακολουθούν το νόμο. Οι ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εδώ και οι ανεξάρτητοι αναλυτές χλευάζουν αυτή την ιδέα.
Η ομάδα εκστρατείας, Human Rights Watch, δήλωσε ότι η κράτηση του δημάρχου, μαζί με περίπου 100 άλλους δημοτικούς υπαλλήλους και πολιτικούς, είναι μια «κίνηση με πολιτικά κίνητρα για την καταστολή νόμιμων πολιτικών δραστηριοτήτων». Στο παρελθόν έχει επικρίνει τις «πολιτικοποιημένες αποφάσεις των δικαστηρίων» στην Τουρκία.
Σε ανάρτησή του στο X, όπου έχει 9,6 εκατομμύρια οπαδούς, ο Ιμάμογλου δήλωσε ότι η υπόθεση εναντίον του είναι «μαύρη κηλίδα για τη δημοκρατία μας», προσθέτοντας: «Στέκομαι όρθιος. Δεν θα υποκλιθώ ποτέ».
Αυτό είναι που μπορεί να φοβάται ο Ερντογάν, 71 ετών – έναν αντίπαλο που είναι νεότερος, στα 53 του, απευθύνεται επίσης στους συντηρητικούς Τούρκους ψηφοφόρους και είναι έτοιμος για μια μακρά μάχη.
Οπότε, τι θα γίνει τώρα;
Οι διαμαρτυρίες θα μπορούσαν να αποκτήσουν δυναμική και να συνεχίσουν να εξαπλώνονται. Αυτό θα αποτελέσει σοβαρή πρόκληση για τον Ερντογάν. Πόσο καιρό πριν οι βαριά οπλισμένες δυνάμεις ασφαλείας του επιτεθούν ακόμη πιο σκληρά; Πόσο καιρό πριν κάποιος χάσει τη ζωή του σε μια διαμαρτυρία; Υπάρχει ένα σημείο θραύσης για κάθε καθεστώς ισχυρού άνδρα, και αυτό μπορεί να έρθει με μια μόνο σφαίρα.
Η αντιπολίτευση σκοπεύει να συνεχίσει την πίεση και τις διαδηλώσεις.
Αλλά μετά από δύο δεκαετίες στην κορυφή, ο Ερντογάν εξακολουθεί να έχει πολλούς πιστούς υποστηρικτές. Ελέγχει σχεδόν όλους τους μοχλούς της εξουσίας και φαίνεται αποφασισμένος να κρατηθεί. Θα ποντάρει στο ότι οι διαδηλώσεις θα κοπάσουν, με την πάροδο του χρόνου.
Ο πρόεδρος και το κυβερνών κόμμα του, το AK, θα ελπίζουν ότι οι διαδηλωτές θα κουραστούν και θα επιστρέψουν να ανησυχούν για τον συντριπτικό πληθωρισμό (39% τον Φεβρουάριο) και τη φθίνουσα αξία της τουρκικής λίρας, αντί για την ελευθερία του λόγου και τη δημοκρατία.
Οι επόμενες ημέρες και εβδομάδες θα δοκιμάσουν την αντοχή και των δύο πλευρών. Αλλά αν υπάρχουν διδάγματα από τις διαμαρτυρίες στους δρόμους σε άλλα αυταρχικά έθνη, μια γρήγορη υπέρβαση φαίνεται απίθανη».
Η ευρωπαϊκή ασφάλεια δεν είναι δυνατή χωρίς την Τουρκία
Σφοδρή επίθεση κατά της αντιπολίτευσης εξαπέλυσε ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατηγορώντας τη για τις διαδηλώσεις που ξέσπασαν μετά τη φυλάκιση του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, χαρακτηρίζοντάς τες «κίνημα βίας».
Μιλώντας μετά από συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου στην Άγκυρα τη Δευτέρα, ο Ερντογάν επέρριψε ευθύνες στο κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης CHP για καταστροφές περιουσιών και επιθέσεις εναντίον αστυνομικών, προειδοποιώντας ότι οι υπεύθυνοι θα λογοδοτήσουν.
Παράλληλα, ο Ερντογάν ανέφερε ότι «η αντιπολίτευση δεν μπορεί να αναλάβει τη διακυβέρνηση του κράτους, εκτός από τη διαχείριση των δήμων».
Ο Ερντογάν κάλεσε την αντιπολίτευση να σταματήσει να «προκαλεί» τους πολίτες και ισχυρίστηκε ότι «η παράσταση της αντιπολίτευσης θα τελειώσει τελικά και θα νιώσουν ντροπή για το κακό που έκαναν στη χώρα».
Νωρίτερα σήμερα, ο υπουργός Εσωτερικών Αλί Γερλίκαγια κατηγόρησε τους διαδηλωτές ότι σπέρνουν τον «τρόμο» στους δρόμους και θέτουν απειλή στην εθνική ασφάλεια. Ο υπουργός τόνισε ότι 1.133 άνθρωποι έχουν συλληφθεί στην Τουρκία από την Τετάρτη, ημέρα σύλληψης του Ιμάμογλου και ότι 123 αστυνομικοί έχουν τραυματιστεί.
Μεταξύ άλλων, σύμφωνα με το Anadolu, ο Ερντογάν εξέφρασε την ετοιμότητα της Άγκυρας να προχωρήσει σε βελτίωση των σχέσεών της με τις ευρωπαϊκές χώρες, υπογραμμίζοντας ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να διασφαλίσει την ασφάλειά της χωρίς την Τουρκία.
«Οι έντονες συζητήσεις των τελευταίων εβδομάδων έδειξαν ότι η ασφάλεια της Ευρώπης χωρίς την Τουρκία δεν είναι δυνατή», δήλωσε ο Ερντογάν.
Πρόσθεσε, επίσης, ότι «η ανάγκη της Ευρώπης για τη χώρα μας έχει αρχίσει να αναγνωρίζεται ανοιχτά, όχι μόνο στον τομέα της ασφάλειας, αλλά και σε πολλούς άλλους τομείς, από την οικονομία και τη διπλωματία έως το εμπόριο και την κοινωνική ζωή».
Ο Τούρκος πρόεδρος τόνισε ότι «η Τουρκία είναι έτοιμη να προωθήσει τις σχέσεις της με τις ευρωπαϊκές χώρες και την ΕΕ στο πλαίσιο των κοινών συμφερόντων και του αμοιβαίου σεβασμού».