Το 2015 αίσθηση είχε προκαλέσει η είδηση περί περίεργης συμπεριφοράς ενός άστρου, ανάμεσα στους αστερισμούς του Κύκνου και της Λύρας, η φωτεινότητα του οποίου παρουσίαζε παράδοξες διακυμάνσεις, υποδεικνύοντας μεγάλο όγκο ύλης γύρω από αυτό, σε «κλειστό» σχηματισμό.
Αμέσως ξεκίνησε ένας «πόλεμος» θεωριών για το τι συμβαίνει στο KIC 8462852 (γνωστό χαϊδευτικά και ως «Tabby’s Star», προς τιμήν της ερευνήτριας Ταμπίθα Μπογιαϊτζάν, του Γέιλ, που πρώτη ασχολήθηκε με το ζήτημα), με το ένα στρατόπεδο να υποστηρίζει πως ίσως να πρόκειται για ένδειξη μιας «σφαίρας/ σμήνους του Dyson» (Dyson Sphere ή Dyson Swarm): Πρόκειται για μια θεωρητική κατασκευή (ή μια σειρά κατασκευών) που περικλείει ένα άστρο, με σκοπό να συλλέγει όλη (ή έστω το μεγαλύτερο ποσοστό) της ενέργειας που εκπέμπεται από αυτό.
Σημειώνεται ότι τέτοιες γιγαντιαίες δομές θεωρείται ότι αποτελούν κριτήριο κατάταξης ενός πολιτισμού σε «υψηλή» κατηγορία της κλίμακας Kardashev (κατάταξη πολιτισμών όσον αφορά στο τεχνολογικό επίπεδό τους). Η ιδέα αυτή είχε προταθεί αρχικά από τον Όλαφ Στέιπλεντον, στο «Star Maker» (ένα από τα εμβληματικότερα έργα επιστημονικής φαντασίας της ιστορίας) και στη συνέχεια μελετήθηκε περαιτέρω από τον Φρίμαν Ντάισον, που εκτίμησε ότι τέτοιου είδους κατασκευές θα ήταν το λογικό επακόλουθο της εξέλιξης ενός πολιτισμού, οι ενεργειακές ανάγκες του οποίου θα αυξάνονταν με όλο και μεγαλύτερους ρυθμούς.
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, τέτοιου είδους θεωρίες περί εξωγήινων πολιτισμών αντιμετωπίζονται, στην καλύτερη περίπτωση, με σκεπτικισμό, στη χειρότερη με προσβλητικό τρόπο. Πολλοί έσπευσαν να παρουσιάσουν θεωρίες που καταρρίπτουν τη συγκεκριμένη ερμηνεία του φαινομένου, με μία από τις επικρατούσες να είναι αυτή ενός σμήνους κομητών, που προκαλεί το εν λόγω φαινόμενο- με τους υπερμάχους της να αντεπιτίθενται με νέα στοιχεία και επιχειρήματα, τους πολεμίους της να απαντούν ξανά, υποστηρίζοντας πως πρόκειται για αστρική σκόνη κ.α.
Σε κάθε περίπτωση, το μόνο σίγουρο είναι πως το εν λόγω άστρο συμπεριφέρεται περίεργα και κανείς δεν μπορεί να εξηγήσει με βεβαιότητα γιατί- και, όπως προκύπτει, δεν είναι το μόνο, καθώς υπάρχει άλλο ένα, που θεωρείται ότι «φιλοξενεί» έναν πλανήτη με δακτυλίους 200 φορές μεγαλύτερους από αυτούς του Κρόνου, και ένα ακόμα, το οποίο αποτελεί επίσης αίνιγμα- αν και μπορεί να συμβάλει στην επίλυση του μυστηρίου.
εντόπισαν αστρονόμοι, χρησιμοποιώντας τηλεσκόπιο στη Χιλή
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Scientific American, το δεύτερο αυτό άστρο . Το 2010 το πρόγραμμα Vista Variables in the Via Lactea (VVV)άρχισε τη δημιουργία ενός τρισδιάστατου χάρτη άστρων κοντά στο κέντρο του γαλαξία μας. Στο πλαίσιο του εγχειρήματος, ο αστρονόμος Ρομπέρτο Σάιτο, του Ομοσπονδιακού Πανεπιστημίου της Σάντα Καταρίνα, εξέτασε δεδομένα από τη δραστηριότητα εκατοντάδων εκατομμυρίων άστρων, και μεταξύ αυτών βρήκε κάτι πραγματικά ασυνήθιστο: Ένα άστρο η φωτεινότητα του οποίου έπεσε μυστηριωδώς για αρκετές ημέρες το 2012.
Το άστρο αυτό, γνωστό με την ονομασία VVV-WIT-07, φαίνεται να είναι πολύ αρχαιότερο και πιο ερυθρό από τον Ήλιο, αν και η ποσότητα της διαστρικής σκόνης ανάμεσα στο Ηλιακό Σύστημα και το άστρο αυτό καθιστά δύσκολες τις μετρήσεις. Πάντως, το καλοκαίρι του 2012 η φωτεινότητά του μειώθηκε ελαφρώς για 11 ημέρες, και μετά «καταποντίστηκε» κατά τις επόμενες 48 ημέρες, υποδεικνύοντας πως κάτι μπλόκαρε πάνω από τα 3/4 του φωτός που έφτανε στη Γη.
Το τι είναι αυτό το «κάτι» αποτελεί το μεγάλο ερώτημα της όλης υπόθεσης, πυροδοτώντας εκ νέου υποθέσεις περί σφαίρας ή σμήνους Dyson από προηγμένο εξωγήινο πολιτισμό. Σύμφωνα με τον Έρικ Μάματζεκ, αστροφυσικό του Πανεπιστημίου του Ρότσεστερ, που δεν συμμετείχε στην έρευνα, η πτώση της φωτεινότητας είναι πάρα πολύ μεγάλη, και αυτό δείχνει πως είναι εντυπωσιακά μεγάλος ο όγκος των αντικειμένων που μπλοκάρουν το φως.
«Πρέπει να έχει πλάτος άνω του ενός εκατομμυρίου χιλιομέτρων, και να είναι πολύ πυκνό για να μπλοκάρει τόσο πολύ φως» λέει σχετικά. Σημειώνεται πως ο Μάματζεκ είναι ο αστρονόμος που είχε ηγηθεί της ομάδας που ανακάλυψε το J1407, το άλλο περίεργο άστρο που προαναφέρθηκε, το οποίο περιοδικά παρουσιάζει «έκλειψη» εξαιτίας ενός μεγάλου αντικειμένου που θεωρείται ότι έχει σύστημα δακτυλίων περίπου 200 φορές μεγαλύτερο αυτού του Κρόνου.
Επί της προκειμένης, σημειώνει, το φαινόμενο θα μπορούσε να οφείλεται σε νέφη υλικού που παρεμβάλλονται σποραδικά ανάμεσα στη Γη και το άστρο- αν και τονίζει πως τα δεδομένα αυτά είναι προκαταρκτικά ακόμα, και απαιτούνται περισσότερες παρατηρήσεις.
Η ίδια η Ταμπίθα Μπογιατζιάν συμφωνεί με αυτή τη θεωρία, αν και τονίζει πως το VVV-WIT-07 θα έπρεπε να έχει «πολύ περίεργη» σκόνη για να παρουσιάζονται τέτοιες διακυμάνσεις. Πάντως, με βάση τις παρατηρήσεις και τα υπάρχοντα δεδομένα, ο Σάιτο και οι συνάδελφοί του εκτιμούν πως το άστρο ενδεχομένως να συνεχίσει να παρουσιάζει τέτοια συμπεριφορά ως το 2019, πιθανώς με τέσσερις επιπλέον πτώσεις φωτεινότητας, καθώς το αινιγματικό «φράγμα» συνεχίζει να κινείται γύρω του. Εάν αυτές οι προβλέψεις πέσουν μέσα, ίσως να βοηθήσουν στην επίλυση του μυστηρίου- τόσο του ίδιου, όσο και του «Tabby’s Star».
«Το ένα έχουμε ένα δείγμα δύο άστρων, μπορούμε να έχουμε δύο άστρα να μελετούμε αντί για ένα, προκειμένου να ενοποιήσουμε μια θεωρία για το τι συμβαίνει» λέει η Μπογιατζιάν. Εάν και τα δύο φαινόμενα προκαλούνται από την ίδια φυσική διαδικασία, καθίσταται λιγότερο πιθανό να λαμβάνει χώρα κάτι πραγματικά ασυνήθιστο- όπως η κατασκευή μιας «σφαίρας του Dyson» από κάποιον εξωγήινο πολιτισμό.
Σε κάθε περίπτωση, ελπίζεται πως θα παρατηρηθούν και άλλα αντίστοιχα φαινόμενα στο μέλλον -με τον Σάιτο να εκφράζει την αισιοδοξία του για νέες ανακαλύψεις από το πρόγραμμα VVV – ενώ εισέρχονται και άλλοι δυνατοί «παίκτες» στην υπόθεση, όπως το LSST (Large Synoptic Survey Telescope) στη Χιλή, που θα αρχίσει να λειτουργεί τη δεκαετία του 2020.
ΠΗΓΗ: huffingtonpost.gr