Στον ρόλο που μπορεί και πρέπει να διαδραματίσει και στη χώρα μας η κοινωνική, αλληλέγγυα οικονομία, μέσω των συνεταιριστικών κοινωνικών επιχειρήσεων, αλλά και στη σημασία που αποδίδει η κυβέρνηση και τα βήματα που κάνει σε αυτόν τον τομέα, με στόχο την ένταξη των νέων ανθρώπων στην παραγωγική διαδικασία και επιχειρηματική δράση, που θα έχει και κοινωνική ανταποδοτικότητα, αναφέρθηκε εκτενώς ο Αλέξης Τσίπρας κατά την επίσκεψη του στο Impact hub Athens.
Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, η επίσκεψη του πρωθυπουργού σε μία δομή η οποία υποστηρίζει την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας, μέσα από προγράμματα ανάπτυξης επιχειρηματικών μοντέλων με θετικό κοινωνικό αντίκτυπο, σηματοδοτεί τη σημασία που αποδίδει η κυβέρνηση στην Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία, την συνεργατική-συνεταιριστική επιχειρηματικότητα που έχει πρωταρχικούς σκοπούς: την κάλυψη κοινωνικών αναγκών, την κάλυψη των βιοποριστικών αναγκών των ίδιων των εργαζομένων, τη δημιουργία αξιοπρεπών θέσεων εργασίας.
Επισημαίνουν δε, ότι η σημασία της Αλληλέγγυας Οικονομίας αρχίζει να αποκτά ιδιαίτερη δυναμική στη χώρα μας, την ώρα που σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες (όπως Γαλλία, Ισπανία) συμβάλει στο ΑΕΠ τους σε ποσοστό πάνω από 10%. Η Αλληλέγγυα Οικονομία συμβάλει συγκεκριμένα: στην αύξηση της απασχόλησης, προσφέρει θέσεις εργασίας με δικαιώματα, αποτελεί δημιουργική διέξοδο και ενισχύει την έμπνευση των νέων ανθρώπων, φρενάρει το braindrain, το «προϊόν» έχει κοινωνικό όφελος.
Κατά τη συζήτηση που είχε με εκπροσώπους επιχειρήσεων που αναπτύσσονται στους τομείς της κοινωνικής οικονομίας, της καινοτομίας και της νεανικής επιχειρηματικότητας, ο πρωθυπουργός περιέγραψε το παράδειγμα της κοινωνικής οικονομίας ως τμήμα της συνολικής θέσης και στρατηγικής της κυβέρνησης για ένα διαφορετικό παραγωγικό μοντέλο, στον αντίποδα του γενικότερου επιχειρηματικού μοντέλου που άνθισε με «νοσηρό» τρόπο τα προηγούμενα χρόνια στην Ελλάδα. «Να αποδείξουμε ότι μπορεί να γίνει αλλιώς» υπογράμμισε ο Αλέξης Τσίπρας.
«Στην Ελλάδα της κρίσης μπορούν να δημιουργηθούν πολύ σημαντικές ευκαιρίες, ιδίως για νέους ανθρώπους που έχουν φαντασία, έμπνευση, δημιουργικότητα, να στήσουν τη δική τους επιχείρηση, που θα έχει στόχο να προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο και ταυτόχρονα να τους δώσει τη δυνατότητα να ζήσουν από αυτή την επιχειρηματική δραστηριότητα και να μείνουν στην Ελλάδα» τόνισε, συνομιλώντας με εκπροσώπους επιχειρήσεων που αναπτύσσονται στους τομείς της κοινωνικής οικονομίας, της καινοτομίας και της νεανικής επιχειρηματικότητας.
Τόνισε ότι «αυτό που κάναμε ήταν να ανοίξουμε την υπόθεση της αλληλέγγυας οικονομίας σε όλον τον πληθυσμό και να γίνει μια υπόθεση που δεν θα αφορά ως επί το πλείστον συγκεκριμένους παραδοσιακούς κλάδους, αλλά όλους τους πολίτες». Είπε ότι με αυτόν τον τρόπο θα δοθεί και η δυνατότητα να αναπτυχθεί ένα ευρύ πεδίο καινοτομιών μέσω της αλληλέγγυας οικονομίας και της κοινωνικής επιχειρηματικότητας.
Τα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση για την κοινωνικά αλληλέγγυα οικονομία
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες που έχει λάβει η κυβέρνηση για να αναδείξει έναν τομέα, μια ιδέα, με την οποία δεν είχε ασχοληθεί κανείς και για την οποία, έως και πριν από έναν χρόνο, δεν υπήρχε καν θεσμικό πλαίσιο.
Συγκεκριμένα, είπε:
-Φτιάξαμε τη γενική γραμματεία της κοινωνικά αλληλέγγυας οικονομίας.
-Χαρτογραφήσαμε, για πρώτη φορά, το πεδίο της κοινωνικής οικονομίας, δίνοντας αξιόπιστα και ακριβή στοιχεία για τη δραστηριότητα του κάθε τομέα της οικονομίας και λειτουργήσαμε αυτή τη γραμματεία και ως ένα κέντρο ενημέρωσης και εξυπηρέτησης των πολιτών που θέλουν να αναπτύξουν τέτοια δραστηριότητα και να έρθουν σε επαφή με επιχειρήσεις που απασχολούνται στον τομέα της αλληλέγγυας οικονομίας.
Ο κ. Τσίπρας τόνισε, ότι επισκέφθηκε τον χώρο για να αναδείξει έναν τομέα «που για μας μπορεί να είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρος και παραγωγικός, τον τομέα της κοινωνικής οικονομίας, που σε άλλες χώρες της Ευρώπης αποτελεί σημαντικό μέρος (στη Γαλλία αποτελεί το 10% του ΑΕΠ).
-Σημείωσε ότι υπάρχει μια σειρά ωφελημάτων σε όσους θελήσουν να ασχοληθούν και να φτιάξουν τη δική τους κοινωνική επιχείρηση, ασφαλιστικά και φορολογικά κίνητρα:
*Η συμμετοχή ενός φυσικού προσώπου ως μέλος σε μια κοινωνική συνεταιριστική επιχείρηση, δεν συνεπάγεται ατομικές φορολογικές ή ασφαλιστικές υποχρεώσεις.
*Επίσης, τα κέρδη της συνεταιριστικής επιχείρησης πριν από τη φορολόγησή τους ως το 35%, βγαίνουν από τη φορολόγηση στο βαθμό που διανέμονται στα μέλη της επιχείρησης.
*Δεν πληρώνουν οι επιχειρήσεις αυτές τέλος επιτηδεύματος για την πρώτη 5ετία και μετά από αυτήν πληρώνουν μικρότερο.
*Εργαζόμενοι σε συνεταιρισμούς ή σε κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις που αποτελούν μέλη ευάλωτων ομάδων πληθυσμού δεν χάνουν τη σύνταξη, επιδότηση, επίδομα που λαμβάνουν ήδη, ενώ έχουν και επιπλέον όφελος από τα διανεμόμενα οφέλη της επιχείρησης.
Σε πρώτη φάση, 25 + 25 εκατ. ευρώ για στήριξη επιχειρήσεων κοινωνικά αλληλέγγυας οικονομίας
- Τον περασμένο Οκτώβριο η κυβέρνηση θεσμοθέτησε το νέο θεσμικό πλαίσιο για την αλληλέγγυα οικονομία:
*Σε πρώτη φάση ενεργοποιείται το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας που θα έχει αρχικό κεφάλαιο 25 εκατ. ευρώ και θα υποστηρίξει όλους τους φορείς που δραστηριοποιούνται από την κοινωνικά αλληλέγγυα οικονομία και που αποκλείονται από το τραπεζικό σύστημα.
Θα δώσει μικροπιστώσεις, θα προσπαθήσει να δώσει εγγυητικές επιστολές για δάνεια σε όλες τις επιχειρηματικές δράσεις σε υπάρχουσες κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις και νεοφυείς. Ήδη, από τον Οκτώβριο και μετά που έφτιαξε η κυβέρνηση αυτό το πλαίσιο, είπε ο κ. Τσίπρας, «έχουμε 206 καινούριες τέτοιες επιχειρήσεις και θέλουμε να γίνουν πολύ περισσότερες και θα γίνουν αν βρούμε αυτά τα χρηματοδοτικά εργαλεία για να στηρίξουμε τα πρώτα βήματα αυτών των επιχειρήσεων».
-Ταυτόχρονα με το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας, συνέχισε ο πρωθυπουργός, έχουμε εξασφαλίσει από τον κρατικό προϋπολογισμό και θα ενεργοποιήσουμε άμεσα, τη δράση επιχορήγησης του προϋπολογισμού για επιχειρήσεις που ασχολούνται με την κοινωνικά αλληλέγγυα οικονομία για άλλα 25 εκατ. ευρώ.
«Άρα, σε πρώτη φάση έχουμε 25 εκατ. και 25 εκατ. για να στηρίξουμε άμεσα αυτή την προσπάθεια. Είναι μια σημαντική αρχή, αν φανταστούμε ότι πριν από έναν χρόνο δεν είχαμε καν θεσμικό πλαίσιο και δεν ασχολείτο κανείς με αυτή την ιδέα» σημείωσε.
- Οι επιχειρήσεις αυτές θα έχουν τη δυνατότητα ένταξης σε όλα τα προγράμματα ΕΣΠΑ και στα προγράμματα απασχόλησης του ΟΑΕΔ.
-Ο ΟΑΕΔ, είπε ο κ. Τσίπρας, είναι από τα λίγα δημόσια ταμεία που έχουν πλεόνασμα αυτή τη στιγμή, το οποίο σκοπεύουμε να το αξιοποιήσουμε το επόμενο διάστημα, κυρίως σε δράσεις, προγράμματα και πρωτοβουλίες που θα έχουν τον διπλό στόχο: την ένταξη στην παραγωγική διαδικασία των νέων ανθρώπων και ταυτόχρονα η επιχειρηματική αυτή δράση να έχει έναν στόχο κοινωνικής ανταποδοτικότητας.
-Επίσης, περισσότερα από 100 κέντρα πληροφόρησης και στήριξης των κοινωνικών συνεταιριστικών εγχειρημάτων θα έχουν στηθεί έως το τέλος του χρόνου σε όλη τη χώρα, ανά περιφέρεια, που θα ενημερώνουν και θα υποστηρίζουν τους ανθρώπους που θέλουν να δραστηριοποιηθούν.
-Τον Νοέμβριο η κυβέρνηση θα στηρίξει την πραγματοποίηση στην Αθήνα της πρώτης έκθεσης κοινωνικής οικονομίας με τη συμμετοχή επιχειρήσεων, εγχειρημάτων κοινωνικής επιχειρηματικότητας από όλη την Ελλάδα.
«Να αποδείξουμε ότι μπορεί να γίνει αλλιώς»
Ο κ. Τσίπρας δήλωσε εντυπωσιασμένος από το τι ακριβώς γίνεται σε αυτόν τον χώρο, όπως είχε την ευκαιρία να διαπιστώσει νωρίτερα, ιδίοις όμμασι, κατά την επίσκεψή του, συνομιλώντας σε χαλαρό κλίμα, για αρκετή ώρα, με πολλούς νέους ανθρώπους-εκπροσώπους κοινωνικών επιχειρήσεων που εργάζονται σε αυτόν τον χώρο, ο καθένας στο αντικείμενό του και με τους οποίους συζήτησε τις λεπτομέρειες των δραστηριοτήτων τους.
Ο Αλέξης Τσίπρας σημείωσε ότι πρέπει να χτίσουμε μια άλλη αντίληψη για το πώς μπορούμε να σηκώσουμε την οικονομία και τη χώρα μας ξανά, εξηγώντας ότι μια από τις αιτίες της κρίσης ήταν και το νοσηρό περιβάλλον -όπως ειπώθηκε και από έναν εκπρόσωπο κοινωνικής επιχείρησης- στον επιχειρηματικό τομέα. Το οποίο, επισήμανε, ήταν ένα μοντέλο της κερδοσκοπίας χωρίς φραγμούς, που συνάντησε ένα πολιτικό σύστημα διαπλοκής που χρεοκόπησε.
«Ένα άλλο μοντέλο πρέπει να στηθεί και πρέπει να δώσουμε τη μάχη για να στηθεί σε μια υγιή βάση που θα αποτελεί και ένα μοντέλο για να γίνει καλύτερη η επιχειρηματικότητα εν γένει» τόνισε. Σημείωσε ότι είναι ένα στοίχημα και με ιδεολογικό πρόσημο «να αποδείξουμε ότι μπορεί να γίνει αλλιώς» ότι μπορεί να υπάρξει πετυχημένη επιχειρηματική δραστηριότητα με αυξημένη κερδοφορία, που θα μοιράζεται όμως με ισοτιμία και δικαιοσύνη.
Τόνισε ότι τα εγχειρήματα της Κοινωνικά Αλληλέγγυας Οικονομίας προβάλλουν ένα άλλο τρόπο ζωής, ένα διαφορετικό σύστημα αξιών, ότι οι λέξεις-κλειδιά δεν είναι ο ανταγωνισμός και το κέρδος, αλλά η συνεργασία, η συνεργατικότητα, η αλληλοβοήθεια, η καινοτομία, η κοινωνική επιχειρηματικότητα και η κοινωνική ανταποδοτικότητα.
Τσίπρας σε Βρετανό: «Μαθαίνεις ελληνικά; Κάποτε μπορεί να γίνεις υπουργός Οικονομικών»
Ο πρωθυπουργός, κατά την περιήγησή του στους χώρους, μίλησε με νέους που του εξήγησαν τι ακριβώς κάνουν στο Impact Hub Athens και όταν μια κοπέλα του σύστησε έναν νεαρό από την Βρετανία, με τον οποίο μετά από 7 χρόνια στο εξωτερικό αποφάσισαν να επιστρέψουν στην Ελλάδα, ακολούθησε ο εξής διάλογος:
«Ο Αλεξ είναι από την Αγγλία και μαθαίνει ελληνικά», είπε η κοπέλα.
«Α, είσαι Άγγλος δηλαδή», του είπε ο πρωθυπουργός.
«Ναι, τώρα μένω στην Αθήνα. Μου αρέσει η Ελλάδα», είπε ο Αλεξ για να πάρει την απίστευτη απάντηση του Αλέξη Τσίπρα:
«Αν τα πας καλά στη εκμάθηση των ελληνικών μπορείς να γίνει και υπουργός Οικονομικών».
Ρ. Αντωνοπούλου: Οριζόντια προτεραιότητα η κοινωνική οικονομία
Τον πρωθυπουργό συνόδευσαν στην επίσκεψή του, η υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Έφη Αχτσιόγλου, ο υπουργός Επικρατείας και κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος και η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, αρμόδια για την Κοινωνική Οικονομία, Ράνια Αντωνοπούλου.
Η κ. Αντωνόπουλου δήλωσε ότι το Impact Hub Athens έχει βοηθήσει ήδη πολλές κοινωνικές επιχειρήσεις να μπορέσουν να κάνουν τα πρώτα τους βήματα και χαρακτήρισε ιδιαίτερης σημασίας για τον χώρο της κοινωνικής οικονομίας την επίσκεψη του πρωθυπουργού.
«Γιατί γι΄ αυτή την κυβέρνηση η κοινωνική οικονομία είναι οριζόντια προτεραιότητα» σημείωσε. Είπε ότι αυτό σημαίνει ότι συνεργαζόμαστε με όλα τα υπουργεία, για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε εκείνον τον χώρο που χρειάζονται άνθρωποι που δεν είναι ικανοποιημένοι με τις συνθήκες εργασίας τις οποίες έχουν σήμερα, οι νέοι που πολλοί εξ αυτών φεύγουν, γιατί δεν βλέπουν τι μέλλον θα έχουν σε αυτόν τον τόπο, άνεργοι άνθρωποι, άνθρωποι που προέρχονται από ευάλωτες ομάδες, που παραδοσιακά η αγορά εργασίας τους αποκλείει. Έτσι, υπάρχει ο χώρος της κοινωνικής οικονομίας που είναι ανοικτός σε όλους τους πολίτες, για όλες τις οικονομικές δραστηριότητες».
Η αναπληρώτρια υπουργός αναφέρθηκε στη σειρά παραδειγμάτων που συνάντησαν στο Impact hub: Νέων ανθρώπων, όπως είπε, που δραστηριοποιούνται σε κλάδους πληροφορικής, των νέων τεχνολογιών, επιχειρήσεις που έχουν συστήσει ευάλωτες ομάδες, όπως είναι αποφυλακισμένοι και πρόσφυγες. «Αυτά τα εγχειρήματα υπάρχουν, ζουν, δημιουργούν θέσεις εργασίας. Στόχος μας είναι να διπλασιάσουμε και να τριπλασιάσουμε αυτές τις επιχειρήσεις και τις θέσεις εργασίας που προσφέρουν, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα».
Ως προς αυτό, απαρίθμησε τα μέτρα που έχει λάβει και που θα λάβει η κυβέρνηση. Ερωτηθείσα για το πλεόνασμα του ΟΑΕΔ, στο οποίο αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός, η κ. Αντωνοπούλου είπε, ότι πρόσφατα υπήρχε μια συζήτηση για την καλύτερη χρήση που μπορεί να υπάρξει, όλων των πόρων για την υποστήριξη των ανέργων και όσων βρίσκονται σε μια επισφαλή θέση στην αγορά εργασίας.
Πρόσθεσε ότι παρουσίασαν στον πρωθυπουργό όλες τις εναλλακτικές που υπάρχουν, συμπεριλαμβανομένων των αποθεματικών-των διαθέσιμων που παίρνει από τον κρατικό προϋπολογισμό, προσθέτοντας ότι «κάθε χρόνο υπάρχουν αυτά τα χρήματα, που πηγαίνουν για την υποστήριξη των ανέργων και συνεχίζουμε σε αυτή την κατεύθυνση».
Μετά το πέρας της επίσκεψης του πρωθυπουργού, η Ράνια Αντωνοπούλου παρέμεινε στον χώρο για να συζητήσει ακόμα πιο εκτενώς με τους εκπροσώπους επιχειρήσεων που αναπτύσσονται στους τομείς της κοινωνικής οικονομίας, της καινοτομίας και της νεανικής επιχειρηματικότητας.