«Ήταν μία σημαντική επίσκεψη στον Καύκασο, σε δύο φίλες χώρες, τη Γεωργία και την Αρμενία», «εξετάσαμε τα προβλήματα της περιοχής, αξιολογήσαμε την γεωστρατηγική κατάσταση και είδαμε ότι έχουμε μεγάλη σύμπτωση απόψεων και συμφερόντων» τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Με γεμάτες τις αποσκευές από τον Καύκασο και την ικανοποίηση ότι δρομολογήθηκε μία στρατηγική συνεργασία υψηλού επιπέδου σε όλα τα επίπεδα με δύο παραδοσιακά φιλικές χώρες, όπως η Γεωργία και η Αρμενία, αναχώρησε ο κ. Κοτζιάς για τις ΗΠΑ, μία ιδιαίτερα σημαντική αποστολή για τη χώρα μας. Πριν προσγειωθεί το κυβερνητικό αεροπλάνο, από τον Ερεβάν με προορισμό την Αθήνα, στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, χθες, από όπου ο υπουργός και οι στενοί του συνεργάτες θα αναχωρούσαν για την Ουάσιγκτον ο κ. Κοτζιάς μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ κάνοντας έναν απολογισμό της αποστολής αυτής.
Ο απολογισμός της επίσκεψης
Ήταν μία σημαντική επίσκεψη στον Καύκασο, σε δύο φίλες χώρες, τη Γεωργία και την Αρμενία. Και με τις δύο χώρες συμφωνήσαμε να αναπτύξουμε παραπέρα τον πολιτικό μας διάλογο και τη συνεργασία των αντίστοιχων υπουργείων, συμφωνήσαμε επίσης να επεκτείνουμε τη συνεργασία μας ιδιαίτερα σε θέματα ΕΕ και να δώσουμε την εμπειρογνωμοσύνη μας σε αυτές τις χώρες.
Και οι δύο χώρες βρίσκονται σε μία ιδιαίτερης σημασίας γεωστρατηγική περιοχή και με αρκετά προβλήματα...
Ναι, εξετάσαμε τα προβλήματα της περιοχής, αξιολογήσαμε την γεωστρατηγική κατάσταση και είδαμε ότι έχουμε μεγάλη σύμπτωση απόψεων και συμφερόντων. Είδαμε τις δυνατότητες ανάπτυξης της επιχειρηματικής και γενικότερα οικονομικής συνεργασίας και ιδιαίτερα στην Αρμενία συμφωνήσαμε να πραγματοποιήσουμε στα τέλη του 2017 μία επιχειρηματική αποστολή για την ανάπτυξη των εμπορικών επιχειρηματικών σχέσεων γιατί βρίσκονται σε πάρα πολύ χαμηλό επίπεδο.
Όπως διαπίστωσα με τους συνομιλητές μου, ενώ οι σχέσεις οι συναισθηματικές, ιστορίας και παράδοσης, με αυτές τις δύο χώρες είναι πάρα πολύ μεγάλες δεν αντιστοιχούν στις διακρατικές σχέσεις, όπως διαμορφώθηκαν τα τελευταία χρόνια. Επίσης ενώ έχουμε καλό πολιτικό διάλογο και συχνές πολιτικές συναντήσεις η οικονομική μας συνέργεια δεν είναι αντίστοιχη σε αυτό.
Αναβάθμιση διμερών σχέσεων
Με βάση τη διαπίστωση ότι υπάρχουν από το παρελθόν μια σειρά από συμφωνίες οι οποίες είναι ανενεργές, συμφωνήσαμε να φτιάξουμε ειδικές επιτροπές οι οποίες θα μελετήσουν τα νομικά κείμενα των συμφωνιών και θα αξιολογήσουν ποιες έχουν υλοποιηθεί, ποιες δεν έχουν υλοποιηθεί και πρέπει να πάρουμε μέτρα υλοποίησης, ποιες δεν χρειάζονται πια γιατί έχει παρέλθει ο χρόνος και τι καινούργιες πρέπει να κάνουμε.
Επίσης απηύθυνα προσκλήσεις προς τους ομολόγους μου να επισκεφθούν την Ελλάδα και μετέφερα προσκλήσεις του πρωθυπουργού και του Προέδρου της Δημοκρατίας για αλληλοεπισκέψεις.
Στρατηγική η σημασία του ταξιδιού αυτού
Αυτό που συμφωνήσαμε είναι ότι η εταιρική μας σχέση δεν είναι μία απλή εταιρική σχέση αλλά μία στρατηγική εταιρική σχέση. Συμφωνήσαμε να αναπτύξουμε με τη Γεωργία και την Αρμενία τέτοιου είδους τριμερών σχέσεων, όπως έχουμε και στη Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή. Συζητήσαμε συγκεκριμένα ποιες άλλες δύο ευρωπαϊκές χώρες, η μία είναι η Ελλάδα που θα συμμετάσχει σε αυτή την τριμερή και επίσης διερευνήσαμε σε ποιο βαθμό θα μπορούσε να είναι και μια τετραμερής συνεργασία ανάμεσα σε αυτές τις δύο χώρες και σε δύο χώρες της ΕΕ.
Ποιες είναι οι προσωπικές σας εντυπώσεις από αυτή την αποστολή;
Είμαι ιδιαίτερα συγκινημένος που επισκεφθήκαμε ιστορικούς χώρους, ιστορικά μνημεία των δύο λαών και ομολογώ ότι η επίσκεψη στο μουσείο της γενοκτονίας σε βάρος των Αρμενίων στο Ερεβάν ήταν ιδιαίτερα συγκινητική αλλά και συγκλονιστικά τα ντοκουμέντα και το αρχειακό υλικό που εκτίθεται σε αυτό.
Πρέπει να σας πω ότι αυτό το ταξίδι ήταν ιδιαίτερα τιμητικό όχι μόνο με την ιδιότητα του υπουργού Εξωτερικών αλλά και με την ιδιότητα του ακαδημαϊκού καθηγητή. Το πανεπιστήμιο της Τιφλίδας και το Τμήμα Ελληνικών και Βυζαντινών Σπουδών οργάνωσαν μία εκδήλωση με κεντρικό ομιλητή εμένα όπου τιμήθηκα με το βραβείο του πανεπιστημίου. Και στο Ερεβάν έκανα μία διάλεξη σε μία πολύ μεγάλη κατάμεστη αίθουσα για ζητήματα διεθνούς πολιτικής στο Τμήμα Διεθνών Σπουδών το οποίο είχα την τιμή να με αναγορεύσει σε επίτιμο διδάκτορα με όλες τις δεσμεύσεις που αυτό έχει.
Συναντήσεις με τους πνευματικούς ηγέτες των δύο χωρών
Συναντηθήκαμε με τον πατριάρχη των ορθόδοξων χριστιανών της Γεωργία και με τον Αρμένιο καθολικό Πατριάρχη, όπου συζητήσαμε για τον ρόλο της Εκκλησίας στη σημερινή εποχή και τη σημασία της πνευματικότητας και τους απηύθυνα πρόκληση να έρθουν στη Διεθνή Διάσκεψη για τη προστασία των θρησκευτικών και πολιτισμικών κοινοτήτων που θα πραγματοποιηθεί 1-2 του Νοέμβρη του τρέχοντος έτους.
Μεγάλης σημασίας ο πολιτισμός ως συνδετικός κρίκος για την πολιτική και οικονομική συνεργασία
Πέρα από τη θρησκευτικότητα νοιώθει κανείς παντού τον ελληνισμό, τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, το Βυζάντιο αλλά και τη σημερινή ελληνική πραγματικότητα σε αυτές τις δύο χώρες. Γι αυτό και συνεννοηθήκαμε και με τους δύο υπουργούς Εξωτερικών για τους τρόπους που θα αναπτύξουμε τις πολιτιστικές σχέσεις ανάμεσα στις χώρες μας γιατί, όπως ξέρετε, και εγώ προσωπικά και το υπουργείο Εξωτερικών δίνει μεγάλο βάρος στην πολιτιστική διπλωματία, λόγος για τον οποίο στα τέλη του Απρίλη, ενάμιση μήνα από σήμερα, έχουμε και τη Διεθνή Διάσκεψη των μεγάλων αρχαίων πολιτισμών που εξακολουθούν να είναι επίκαιροι και να επηρεάζουν την ανθρωπότητα. Και αναφέρομαι στη συνάντηση δέκα κρατών, Κίνα, Ινδία, Ιράκ, Ιράν, Αίγυπτος, Ελλάδα, Ιταλία, Μεξικό, Βολιβία και Περού. Και όπως έχω συμφωνήσει με τον Κινέζο ομόλογό μου με τον οποίο μαζί καλούμε τους υπόλοιπους στην Αθήνα με κοινή επιστολή, αυτή θα είναι μία πρωτοβουλία ανοιχτή και για τρίτους.
Θέλω να σας υπογραμμίσω ότι ο πολιτισμός είναι στη σημερινή εποχή μία ισχυρή δύναμη, αυτή που αποκαλούμε ήπια, ή έξυπνη ισχύς, όπως λέγεται σε άλλες σχολές. Αλλά δεν είναι μόνο μία ισχύς, γιατί με τον πολιτισμό επηρεάζεις και αναπτύσσεις τις σχέσεις. Σήμερα ο πολιτισμός αποτελεί μία πολύ σημαντική οικονομική δύναμη αυτό που ονομάζουμε βιομηχανία πολιτισμού. 'Αρα και σε αυτό έχουμε λάβει ειδικά μέτρα για τις συνεργασίες στον τομέα του πολιτισμού, όπως και της εκπαίδευσης και της έρευνας.