Με ιδιαίτερα μελανά χρώματα περιγράφεται στη μηνυτήρια αναφορά που κατέθεσε ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στον άτυπο καταυλισμό προσφύγων και μεταναστών στην Ειδομένη.
Γίνεται λόγος για «άντρο εγκληματικών οργανώσεων» και «τριτοκοσμικές συνθήκες» υγιεινής και διαβίωσης των προσφύγων και μεταναστών, ενώ τονίζεται η έλλειψη ουσιαστικής παρουσίας κρατικής αρχής στο χώρο του καταυλισμού. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται για τις οικονομικές συνέπειες εξαιτίας του δίμηνου αποκλεισμού της σιδηροδρομικής γραμμής Ελλάδας-ΠΓΔΜ.
Με την κατάθεση της μηνυτήριας αναφοράς, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας ζητά την παρέμβαση της Ελληνικής Δικαιοσύνης και την τιμωρία κάθε υπεύθυνου για ποινικά αξιόποινες πράξεις που διαπράττονται, όπως παρακώλυση συγκοινωνιών, διατάραξη κοινής ειρήνης, έκθεση, κοινώς επικίνδυνη βλάβη, παραβίαση μέτρων για την πρόληψη ασθενειών κ.ά.
Στο κείμενο της αναφοράς, την οποία υπογράφει ο ίδιος και κατέθεσε το μεσημέρι ενώπιον της Εισαγγελίας Εφετών Θεσσαλονίκης, ο κ. Τζιτζικώστας κάνει λόγο για «κωλυσιεργία, ολοσχερή αδράνεια και αναιτιολόγητη και προκλητική αδιαφορία της ελληνικής κυβέρνησης» υπογραμμίζοντας ότι η Περιφέρεια έχει απευθυνθεί κατ' επανάληψη στους αρμόδιους κυβερνητικούς φορείς, καθιστώντας σαφή την άμεση ανάγκη λήψης κρατικής αρωγής και βοήθειας, πλην όμως, ουδέποτε εισακούσθη.
Σε ό,τι αφορά τη δημόσια ασφάλεια, κάνει λόγο για πρωτοφανή έξαρση της εγκληματικότητας, περιγράφοντας συγκεκριμένα κρούσματα, όπως κλοπές και απειλές με μαχαίρι σε βάρος κατοίκων της περιοχής που «ζουν με τον φόβο για την περιουσία και τη ζωή τους», ενώ τονίζεται ότι στον άτυπο καταυλισμό γίνεται διακίνηση ναρκωτικών, αναπτύσσεται παρεμπόριο κ.ά, με την αστυνόμευση να είναι «λειψή και αδρανής».
Εξάλλου, αναφορικά με τη δημόσια υγεία, επισημαίνεται ο κίνδυνος μετάδοσης και εξάπλωσης μολυσματικών ασθενειών, εξαιτίας των «τραγικών» συνθηκών υγιεινής, καθαριότητας και διαβίωσης. «Η εξάπλωση νοσημάτων, όπως αυτό της ψώρας ή της φυματίωσης, αλλά και άλλων νοσημάτων που μεταδίδονται με σταγονίδια ή αερογενώς λόγω των κακών συνθηκών διαβίωσης και του συνωστισμού που υπάρχει, είναι θέμα ελάχιστου χρόνου» σημειώνεται.
Ακόμη, στη μηνυτήρια αναφορά επισημαίνονται οι οικονομικές συνέπειες από τον πολυήμερο αποκλεισμό της σιδηροδρομικής γραμμής στην Ειδομένη, κατάσταση που πλήττει τον ΟΣΕ, μεταφορικές εταιρείες, εισαγωγικές και εξαγωγικές επιχειρήσεις. Είναι χαρακτηριστικό, όπως αναφέρεται, ότι εξαιτίας των επιπρόσθετων επιβαρύνσεων που επιφέρουν οι εναλλακτικές διαδρομές, πλήθος επιχειρήσεων καλείται να πληρώσει έναν λογαριασμό που έφτασε στα 6.000.000 ευρώ. Επικαλούμενος στοιχεία του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Θεσσαλονίκης, ο Τζιτζικώστας υποστηρίζει ότι η διαδρομή μέσω Βουλγαρίας διαρκεί δύο ημέρες παραπάνω και το επιπλέον κόστος υπολογίζεται μεταξύ από 5.000 έως 10.000 ευρώ ανά συρμό. Τέλος, θίγονται τα προβλήματα για αγρότες και κτηνοτρόφους του δήμου Παιονίας (όπου ανήκει η Ειδομένη), αλλά και τα προβλήματα στην τοπική κοινωνία από τους κατά καιρούς αποκλεισμούς δρόμων της περιοχής.