Με drones και ειδικά μηχανήματα ξεκίνησαν από νωρίς το πρωί σήμερα οι έλεγχοι σε όλη την περιοχή των Βουτών προκειμένου να συλλεχθούν τα απαραίτητα στοιχεία ώστε να καταλάβουν οι αρμόδιοι φορείς τα αίτια του ανησυχητικού φαινομένου των ρηγματώσεων που εμφανίστηκαν ξαφνικά χωρίς να υπάρχει κάποια σεισμική δραστηριότητα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του cretapost, από νωρίς το πρωί ο πρόεδρος της Μόνιμης Ειδικής Επιστημονικής Επιτροπής Εκτίμησης του Σεισμικού Κινδύνου, Καθηγητής Ευθύμιος Λέκκας μαζί με ειδικό κλιμάκιο βρέθηκε στην περιοχή και έχουν ξεκινήσει οι έλεγχοι.
«Θα γίνουν δύο δράσεις σήμερα. Η πρώτη αφορά την αποτύπωση της περιοχής από αέρος με μεγάλα drone που θα φτάσουν σε δύο ώρες. Την κάναμε σε έναν βαθμό με μικρότερα. Θα επιτρέψει να έχουμε την διάσταση του χώρου σε τρισδιάστατο επίπεδο. Στη συνέχεια μαζί με τους μηχανικούς του δήμου θα αποτυπώσουμε την εικόνα στα κτίρια. Εμείς είδαμε τις διαρρήξεις στο έδαφος και θα γίνουν μετά αναλύσεις ώστε να μπορέσουμε να δούμε τα αίτια του φαινομένου και την εξέλιξή του.
Παράλληλα διεξήχθη μια πρώτη σύσκεψη στο κοινοτικό κατάστημα των Βουτών στην οποία συμμετέχουν ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ Ευθύμιος Λέκκας, ο δήμαρχος Ηρακλείου Αλέξης Καλοκαιρινός, o Αντιπεριφερειάρχης Ηρακλείου Νίκος Συριγωνάκης, οι Αντιδήμαρχοι Γιώργος Σισαμακης και Μανόλης Χαιρέτης, ο Πρόεδρος των Βουτών Χαράλαμπος Αλογδιανάκης, μέλη του Τοπικού Συμβουλίου Βουτών και μηχανικοί της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου.
Όπως μεταδίδει, δε, το cretalive.gr, αναμένονται και οι συνεργάτες του προέδρου του ΟΑΣΠ με εξοπλισμό καταγραφής για τον συνεχή έλεγχο της εξέλιξης του φαινομένου.
Μέχρι στιγμής έντονες ρηγματώσεις έχουν παρατηρηθεί σε τουλάχιστον δέκα σπίτια στην περιοχή, σε δρόμους, πεζόδρομους κ.ά. ενώ σε κάποιες περιπτώσεις οι κάτοικοι έφυγαν προσωρινά από το σπίτι τους τόσο για την ασφάλειά τους όσο και για να βοηθήσουν τα ειδικά κλιμάκια των τεχνικών και εμπειρογνωμόνων να κάνουν την δουλειά τους.
Σύμφωνα με τον δήμο Ηρακλείου, θα κατατεθεί αίτημα στη Διεύθυνση Αποκατάστασης Επιπτώσεων Φυσικών Καταστροφών - ΔΑΕΦΚ προκειμένου στην περιοχή να φτάσουν και μηχανικοί της Διεύθυνσης, για να κάνουν αυτοψίες και να προχωρήσουν στους επίσημους χαρακτηρισμούς κτιρίων. Επιπλέον, όπως έγινε γνωστό, θα γίνει αίτημα μέσω της ΠΕ Ηρακλείου της Περιφέρειας Κρήτης, για κήρυξη της περιοχής σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.
Η προειδοποίηση Λέκκα
Όπως δήλωσε σήμερα το πρωί ο κ. Λέκκας «έχουμε να κάνουμε με δύο εδαφικές διαρρήξεις μήκους περίπου 150 μέτρων η καθεμία. Είναι σε διαφορετικά σημεία στο χωριό. Έχουν αυτές οι εδαφικές διαρρήξεις προκαλέσει αστοχίες σε κατασκευές, οικίες, δημόσιους χώρους αλλά και δίκτυα».
«Είναι ένα γεωλογικό καθαρά φαινόμενο, το οποίο είναι σε εξέλιξη. Είναι διαρρήξεις που ουσιαστικά οφείλονται σε κάποια μορφή κατολισθητικού φαινομένου χωρίς να μπορούμε να προσδιορίσουμε πώς λειτουργεί αυτό το φαινόμενο. Πρέπει να δούμε τις διαστάσεις του για να προσεγγίσουμε την επικινδυνότητά του. Είναι πολλοί οι παράγοντες που μπορούν να ενισχύσουν το φαινόμενο αυτό» συνέχισε ο κ. Λέκκας ο οποίος απηύθυνε ισχυρή σύσταση στους κατοίκους του χωριού «να μην μείνουν στα σπίτια που έχουν ρωγμές.
«Η καθίζηση οφείλεται σε κατολισθητικά φαινόμενα. Αυτή τη στιγμή δεν μπορούμε να εξειδικεύσουμε σε τι είδους φαινόμενα. Δηλαδή αν είναι μια απλή εδαφική διάρρηξη, εάν είναι μία περιστροφική κατολίσθηση ή αν είναι διαφορική καθίζηση. Όλα αυτά θα τα διερευνήσουμε σήμερα. Μέχρι το μεσημέρι θα ξέρουμε για τι ακριβώς φαινόμενο πρόκειται, τις διαστάσεις του προβλήματος καθώς και τα αίτια» είπε στην ΕΡΤ ο κ. Λέκκας
Τα τέσσερα σενάρια
Οι επιστήμονες εστιάζουν σε τέσσερα διαφορετικά σενάρια για την αιτία του φαινομένου.
1. Η Καθίζηση
Το να οφείλονται οι ρωγμές -και ανυψώσεις- σε 10 σπίτια, στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, σε δρόμους και πεζοδρόμια σε εκτεταμένη καθίζηση του εδάφους, είναι και το πιθανότερο σενάριο. Εάν αυτό επιβεβαιωθεί, θα πρέπει να απαντηθεί ένα άλλο ερώτημα: το πού έγινε η καθίζηση, καθώς οι επιστήμονες -οι οποίοι θεωρούν πιθανότερο να κατέρρευσε το έδαφος κάτω από το χωριό σε μήκος 150 μέτρων- δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να έγινε καθίζηση στο βουνό και το φαινόμενο να επηρέασε και το υπέδαφος του χωριού.
Αυτό δεν είναι ιδιαίτερα σπάνιο φαινόμενο, τόσο για τη χώρα μας, όσο και για τη συγκεκριμένη περιοχή. Στη Νέα Αλικαρνασσό, πριν από δύο μήνες, λόγω καθίζησης έκλεισε το τοπικό γυμνάσιο, ενώ πριν από δύο χρόνια, είχε κλείσει ο δρόμος που συνδέει Ηράκλειο με Μεσσαρά, καθώς προκλήθηκαν ρήγματα λόγω καθίζησης στο παρακείμενο βουνό.
Η πιο χαρακτηριστική τέτοια περίπτωση στη χώρα μας είναι το χωριό Ροπωτό στα Τρίκαλα, το οποίο έχει μετακινηθεί 40 μέτρα χαμηλότερα από το σημείο που βρισκόταν, ενώ λόγω των κατολισθήσεων του 2012, κατέστη μη κατοικήσιμο.
2. Όχι καθίζηση, ανύψωση!
Υπάρχει και άλλο σενάριο σχετικά με τις ρωγμές στις Βούτες. Είναι το ακριβώς αντίθετο από αυτό της καθίζησης. Όπως ανέφερε ο σεισμολόγος Άκης Τσελέντης, η περιοχή δεν βυθίζεται, αλλά ανυψώνεται!
Σε ανάρτησή του στο Facebook, ο κ. Τσελέντης εξηγεί ότι «στο Γεωδυναμικό εδώ και 3 χρόνια κάναμε μια λεπτομερή σεισμολογική/Γεωφυσικη/μελετη του Ηρακλείου. Βρήκαμε πολλά μη ενεργά ρήγματα τα οποία μελετήσαμε με ηλεκτρικές, σεισμικές, δορυφόρους και Georadar μεθόδους. Στην ευρύτερη περιοχή στις Βούτες υπάρχουν αρκετά (μη ενεργά) ρήγματα με διευθύνσεις Β-Ν τα οποία εντοπίσαμε αλλά δεν δώσαμε καμία δημοσιότητα για να μην τρομάξει ο κόσμος. Είχαμε βρει ότι η ευρύτερη περιοχή στις Βούτες ανυψώνεται πολύ λίγο ενώ η περιοχή του λιμανιού πέφτει».
3. Ρήγματα από διαρροή νερού
Ένα άλλο σενάριο που έχει «πέσει στο τραπέζι» των επιστημόνων, μοιάζει με το δίλημμα σχετικά με το… αυτό και την κότα: επειδή έχει παρατηρηθεί διαρροή νερού στις ρηγματώσεις, οι γεωλόγοι αναζητούν την απάντηση στο ερώτημα εάν η διαρροή νερού τις προκάλεσε, ή εάν οι ρηγματώσεις προκάλεσαν τη διαρροή.
Στην πρώτη περίπτωση, η οποία πάντως δεν μοιάζει ιδιαίτερα πιθανή, η διαρροή ύδατος (δεν γνωρίζουμε από τι) αποσάθρωσε το υπέδαφος και προκάλεσε υποχώρησή του, με αποτέλεσμα να γίνουν ζημιές. Εάν αποδειχθεί ωστόσο ότι η διαρροή του νερού έγινε από τις ρηγματώσεις (πχ έσπασε κάποιος αγωγός) τότε θα αποκλειστεί το σενάριο το νερό να έχει κάποια σχέση με την καθίζηση.
4. Η διαφορική καθίζηση
Το σενάριο αυτό μοιάζει πολύ στην ουσία του με το πρώτο σενάριο. Από χθες στην περιοχή βρίσκεται μηχανικός του Μετσόβιου Πολυτεχνείου, ο οποίος θεωρεί ότι είναι πιθανό όλα τα παραπάνω να οφείλονται σε διαφορική καθίζηση. Πρόκειται για φαινόμενο κατά το οποίο το έδαφος υποχωρεί ανομοιόμορφα με αποτέλεσμα να δημιουργούνται συνήθως πολλές και μεγάλες ρωχμές με διαφορετική συνήθως κλίση και κατεύθυνση προκαλώντας αύξηση των ροπών στα σημεία πακτώσεως του φορέα.