Δύο μέρες μετά την κηδεία του Πάπα Φραγκίσκου συνεχίζεται η κοσμοσυρροή στη Σάντα Μαρία Ματζόρε, στην εκκλησία που επέλεξε ο Ποντίφικας ως την τελευταία του κατοικία. Αυτό που μένει είναι το Κονκλάβιο να εκλέξει τον νέο Πάπα και να ανακοινωθεί σήμερα η ημέρα σύγκλησης.
Οι κινήσεις του Πάπα Φραγκίσκου, παρόλο που ήταν ευπρόσδεκτες από τους πιστούς, έσπασαν ένα κατεστημένο συντηρητικότητας εντός της Καθολικής Εκκλησίας και ουσιαστικά στο διοικητικό περιβάλλον υπήρξαν διασπάσεις, υπήρξαν πάρα πολλοί καρδινάλιοι επίσκοποι, οι οποίοι ουσιαστικά διαφωνούσαν κάθετα με τον Πάπα Φραγκίσκο με αυτό το πλαίσιο απλότητας και σεμνότητας που ήθελε να θέσει, αλλά και για το άνοιγμά του προς την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ.
Αυτά είναι απλά κάποια παραδείγματα βάσει των οποίων θα πρέπει να βρεθεί και ένας υποψήφιος και ενδεχομένως ο επόμενος ποντίφικας, ο οποίος θα πρέπει να λειτουργήσει ως βάλσαμο αλλά και κολλητική ουσία μεταξύ όλων αυτών των μερών. Απ’ ότι φαίνεται, σύμφωνα με τις πληροφορίες που έρχονται τις τελευταίες ημέρες από το από το περιβάλλον της Καθολικής Εκκλησίας, αυτό δεν θα είναι και πάρα πολύ εύκολο, γιατί υπάρχουν διάφοροι υποψήφιοι.
Σήμερα αναμένεται να ανακοινωθεί η ημερομηνία σύγκλησης για το Κονκλάβιο, αλλά μέχρι να υπάρξει επίσημη ανακοίνωση από την Καθολική Εκκλησία και από το γραφείο Τύπου της Αγίας Έδρας, δεν είναι τίποτα σίγουρο.
Η εκλογή του επόμενου Ποντίφικα μπορεί να γίνει μόνο στο τέλος των εννέα ημερών πένθους, οπότε η ημερομηνία του Κονκλάβιο μπορεί να είναι ανά πάσα στιγμή από τις 5 Μαΐου και μετά. Τα ιταλικά ΜΜΕ αναφέρουν πως η πιο πιθανή ημερομηνία είναι Τρίτη 6 Μαΐου.
Βάσει Αποστολικού Συντάγματος, δηλαδή του Συντάγματος της Αγίας Έδρας οι καρδινάλιοι που έχουν δικαίωμα ψήφου πρέπει να είναι κάτω των 80 ετών. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 135 καρδινάλιοι εκλέκτορες οι οποίοι είναι κάτω των ογδόντα ετών. Στο κονκλάβιο για την εκλογή νέου Πάπα μπορούν να λάβουν μέρος 120 καρδινάλιοι, γεγονός που δημιουργεί πρόβλημα.
Από τη μία είναι θέμα ηλικίας, το οποίο όμως δεν μπορεί να παρακαμφθεί εύκολα, εφόσον αυτοί οι 15 επιπλέον εκλέκτορες δεν θα μπορέσουν να διωχθούν, γιατί η νομοθεσία του Βατικανού δεν επιτρέπει να γίνεται κάτι τέτοιο. Έτσι οι νομικοί της Αγίας Έδρας θα προσπαθήσουν να αλλάξουν αυτή τη νομοθεσία, η οποία θεωρητικά και υποθετικά χρειάζεται την υπογραφή του Ποντίφικα, οπότε δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος.
Από την άλλη φαίνεται πως με το σφράγισμα των διαμερισμάτων του Πάπα Φραγκίσκου υπάρχει λιγότερος χώρος στέγασης για τους καρδινάλιους εκλέκτορες. Έτσι θα πρέπει οι χώροι να αναπροσαρμοστούν και δεν είναι απίθανο να υπάρξουν και κάποιες αναγκαστικές συγκατοικήσεις.
Πώς γίνεται η μυστική εκλογή του Πάπα
Εδώ και αιώνες, ο ηγέτης της Καθολικής Εκκλησίας επιλέγεται στο Κονκλάβιο, μια εξαιρετικά μυστική διαδικασία. Επιφορτισμένοι με την επιλογή του επόμενου ποντίφικα είναι οι καρδινάλιοι, οι οποίοι ακολουθούν μια ιδιαίτερη διαδικασία που έχει τις ρίζες τις στον Μεσαίωνα, σύμφωνα με το CNNi.
Η διαδικασία που ακολουθείται, ως επί τω πλείστον, καθορίζεται από το Αποστολικό Σύνταγμα του 1996, που αποτελεί προϊόν του Ιωάννη Παύλου Β'γνωστό ως «Universi Dominici Gregis», με μερικές περαιτέρω προσαρμογές από τον Βενέδικτο XVI.
Μόλις οριστεί η ημερομηνία, οι καρδινάλιοι εκλέκτορες κατευθύνονται στο σπίτι του Κονκλαβίου - την Καπέλα Σιξτίνα του Βατικανού. Για να μπορέσει να εκλεγεί ένας υποψήφιος χρειάζεται τα δύο τρίτα των ψήφων. Ποια είναι, όμως, τα επόμενα βήματα;
Τα επόμενα βήματα
Η διαδικασία εκλογής νέου Πάπα ξεκινά συνήθως μεταξύ 15 και 20 ημερών μετά τον θάνατο του Ποντίφικα. Ο Καμερλένγκο, είναι ένας καρδινάλιος που επιλέγεται από τον Πάπα και έχει την ευθύνη της οργάνωσης της εκλογικής διαδικασίας του Κονκλαβίου.
Ο νυν Καμερλένγκο είναι ο Καρδινάλιος Κέβιν Φάρελ, ένας ιρλανδικής καταγωγής Αμερικανός ιεράρχης που κατέχει τη θέση από το 2019.
Τυπικά, οποιοσδήποτε καθολικός άνδρας μπορεί να γίνει Πάπας - αν και στην πράξη,
ο νέος ποντίφικας επιλέγεται από το Κολέγιο των Καρδιναλίων από το 1379. Ενώ υπάρχουν σήμερα περισσότεροι από 250 καρδινάλιοι παγκοσμίως, μόνο όσοι είναι κάτω των 80 ετών «την ημέρα που η Αποστολική Έδρα χηρεύει» επιτρέπεται να ψηφίσουν.
Άρα, στην πραγματικότητα, ο αριθμός των καρδιναλίων που έχουν δικαίωμα ψήφου είναι 135.
Αξίζει να σημειωθεί πως, Πριν από το παπικό κονκλάβιο, οι καρδινάλιοι πραγματοποιούν καθημερινές συναντήσεις.
Τι γίνεται την πρώτη ημέρα του Κονκλαβίου;
Την πρώτη ημέρα του κονκλάβιου, οι καρδινάλιοι συγκεντρώνονται για μια ειδική λειτουργία στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου, η οποία πραγματοποιείται συνήθως το πρωί.
Το απόγευμα, οι καρδινάλιοι συγκεντρώνονται στο παρεκκλήσι του Παύλου με
χορωδιακή ενδυμασία, προτού περπατήσουν προς την Καπέλα Σιξτίνα υπό την ψαλμωδία του το «Veni Creator».
Όρκοι εχεμύθειας
Η πρώτη σειρά εργασιών είναι να δώσουν οι καρδινάλιοι όρκο εχεμύθειας.
Στη συνέχεια, ο Δάσκαλος των Παπικών Λειτουργικών Τελετών δίνει το σήμα του «Extra omnes». Η φράση σημαίνει «όλοι έξω» και εκφωνείται στα λατινικά από τον τελετάρχη (που σήμερα είναι ο Αρχιεπίσκοπος Ντιέγκο Ραβέλι) για να αποχωρήσουν όλοι από την Καπέλα Σιστίνα εκτός των εκλεκτόρων, πριν ξεκινήσει η ψηφοφορία.
Αυτή είναι η τελευταία φορά που βλέπουμε τους καρδιναλίους μέχρι να εκλεγεί ο νέος πάπας.
Οι καρδινάλιοι κοιμούνται και τρώνε σε έναν ειδικά κατασκευασμένο ξενώνα, το σπίτι της Αγίας Μάρθας, κοντά στην Καπέλα Σιστίνα, όπου ζούσε ο Πάπας Φραγκίσκος τα τελευταία 12 χρόνια.
Η διαδικασία ψηφοφορίας
Η ψηφοφορία είναι μυστική και εισήχθη το 1621 από τον Γρηγόριο ΙΕ΄.
Οι καρδινάλιοι ψηφίζουν μεμονωμένα τον υποψήφιο που προτιμούν μέχρι να καθοριστεί ο επικρατέστερος, μια διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει αρκετές ημέρες. Κατά τους προηγούμενους αιώνες, η ψηφοφορία μπορεί να διαρκούσε εβδομάδες ή μήνες.
Να σημειωθεί, δε, πως μερικοί καρδινάλιοι έχουν πεθάνει ακόμη και κατά τη διάρκεια των κονκλάβων.
Η μόνη ένδειξη για το πώς εξελίσσονται οι εκλογές είναι ο καπνός που αναδύεται δύο φορές την ημέρα από το κάψιμο των ψηφοδελτίων των καρδιναλίων. Ο μαύρος καπνός σηματοδοτεί την αποτυχία της εκλογής. Ο παραδοσιακός λευκός καπνός σηματοδοτεί την εκλογή του νέου πάπα.
Πώς δημοσιοποιείται η απόφαση για τον νέο Πάπα;
Αφού βγει λευκός καπνός, ο νέος Πάπας κανονικά πρέπει να εμφανιστεί μέσα σε μια ώρα στο μπαλκόνι που έχει θέα την πλατεία του Αγίου Πέτρου.
Ο ανώτερος καρδινάλιος που συμμετέχει στο κονκλάβιο θα ανακοινώσει την απόφαση με τις λέξεις «Habemus Papam» που σημαίνει «έχουμε έναν Πάπα».
Στη συνέχεια θα παρουσιάσει τον νέο Πάπα με το παπικό όνομα που επέλεξε, το οποίο μπορεί και να μην είναι το αρχικό του όνομα.
Για παράδειγμα, ο Πάπας Φραγκίσκος βαπτίστηκε ως Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο, αλλά επέλεξε ένα διαφορετικό όνομα όταν ανακηρύχθηκε πάπας προς τιμήν του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, αγίου της Καθολικής εκκλησίας, ιδρυτή του Τάγματος των Φραγκισκανών.