Σε εξέλιξη είναι το μεσημέρι της Παρασκευής 17/1 το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας του Ισραήλ για την έγκριση της συμφωνίας εκεχειρίας στη Γάζα. Νωρίτερα, πραγματοποιήθηκε επιχειρησιακή αξιολόγηση της κατάστασης ασφαλείας για την εφαρμογή της, υπό τον πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου μαζί με τη διαπραγματευτική ομάδα που επέστρεψε από την Ντόχα, ανακοίνωσε το Ισραήλ.
Το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας πρέπει να ψηφίσει την αποδοχή της συμφωνίας και, στη συνέχεια, το ευρύτερο υπουργικό συμβούλιο της ισραηλινής κυβέρνησης πρέπει να την εγκρίνει επίσημα, προτού τεθεί σε ισχύ η κατάπαυση του πυρός.
Απελευθέρωση ομήρων την Κυριακή
Οι πρώτοι όμηροι θα μπορούσαν να απελευθερωθούν ήδη από την Κυριακή, ανακοίνωσε το γραφείο του πρωθυπουργού, Μπέντζαμιν Νετανιάχου.
Πιο συγκεκριμένα, στην ανακοίνωση αναφέρεται: «Με την επιφύλαξη της έγκρισης από το υπουργικό συμβούλιο και την κυβέρνηση και της θέσης σε ισχύ της συμφωνίας, η απελευθέρωση των ομήρων μπορεί να πραγματοποιηθεί σύμφωνα με το προγραμματισμένο περίγραμμα, στο οποίο οι όμηροι αναμένεται να απελευθερωθούν ήδη από την Κυριακή».
Νωρίτερα, το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού είχε επιβεβαιώσει ότι «κλείδωσε η συμφωνία για την απελευθέρωση των ομήρων» που κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας. Οι οικογένειες των ομήρων έχουν ενημερωθεί, σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση.
Εκπρόσωποι του Ισραήλ, της Χαμάς, των Ηνωμένων Πολιτειών και του Κατάρ υπέγραψαν επισήμως τη συμφωνία στην Ντόχα, ανέφεραν ισραηλινά Μέσα.
Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι ανέφερε ότι η Ουάσιγκτον εκτιμά πως η κατάπαυση του πυρός έπειτα από 15 μήνες συγκρούσεων αναμένεται να προχωρήσει «το συντομότερο δυνατό εντός του Σαββατοκύριακου».
«Δεν βλέπουμε τίποτα που να δείχνει ότι οι προσπάθειες θα εκτροχιαστούν», ανέφερε χθες μιλώντας στο CNN.
Γιατί καθυστέρησε η ψηφοφορία
Η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός ανακοινώθηκε την Τετάρτη από τους διαμεσολαβητές, τις ΗΠΑ και το Κατάρ.
Ο πρωθυπουργός του Κατάρ σεΐχης Μοχάμεντ μπιν Αμπντούλ Ραχμάν Αλ Θάνι δήλωσε ότι η συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ την Κυριακή, εν αναμονή της έγκρισης του ισραηλινού υπουργικού συμβουλίου.
Πολλοί Παλαιστίνιοι και οικογένειες Ισραηλινών ομήρων πανηγύρισαν την είδηση της κατάπαυσης του πυρός.
Ωστόσο ο Νετανιάχου ανακοίνωσε στη συνέχεια ότι οι τελικές λεπτομέρειες της συμφωνίας παρέμεναν υπό διαβούλευση, ευχαριστώντας παράλληλα τον Μπάιντεν για την «προώθησή» της.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός καθυστέρησε την ψηφοφορία του υπουργικού συμβουλίου για την έγκριση της συμφωνίας, κατηγορώντας τη Χαμάς ότι προσπαθούσε να «εκβιάσει παραχωρήσεις της τελευταίας στιγμής».
Η Χαμάς απάντησε ότι παρέμενε δεσμευμένη στη συμφωνία, ωστόσο υπήρξαν αναφορές ότι επιδίωκε να προσθέσει περισσότερα μέλη της, που κρατούνται στις ισραηλινές φυλακές, στη λίστα των Παλαιστίνιων κρατουμένων που προβλέπεται να απελευθερωθούν.
Αν και οι Ισραηλινοί διαπραγματευτές είπαν «ναι» στους όρους, έπειτα από μήνες συνομιλιών, η συμφωνία δεν μπορεί να τεθεί σε ισχύ χωρίς την έγκριση της κυβέρνησης του Ισραήλ.
Απειλείται η κυβέρνηση
Την ίδια στιγμή, ισραηλινά Μέσα επισήμαιναν πως η συμφωνία απειλούσε να οδηγήσει σε κατάρρευση την κυβέρνηση Νετανιάχου, καθώς τουλάχιστον δύο ακροδεξιοί υπουργοί, ο Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ (Εθνικής Ασφαλείας) και ο Μπεζαλέλ Σμότριτς (Οικονομικών), ανέφεραν ότι θα αποχωρούσαν από την κυβερνητική συμμαχία, όπως και ο Αβιχάι Τσικλί (Διασποράς), αν δεν συνεχιστεί ο πόλεμος εναντίον της Χαμάς, που διανύει πλέον την 469η ημέρα του.
Παρ’ όλα αυτά, η πλειοψηφία των υπουργών αναμένεται να υποστηρίξει τη συμφωνία.
Στην Ιερουσαλήμ, Ισραηλινοί διαδήλωσαν στους δρόμους κρατώντας εικονικά φέρετρα σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την κατάπαυση του πυρός, έκλεισαν δρόμοι και σημειώθηκαν συμπλοκές με την αστυνομία.
Αντίθετα, οργάνωση που εκπροσωπεί τις οικογένειες των Ισραηλινών ομήρων στη Γάζα κάλεσε τον πρωθυπουργό Νετανιάχου να προχωρήσει στα επόμενα βήματα προκειμένου να εφαρμοστεί η συμφωνία το ταχύτερο δυνατό.
«Για τους 98 ομήρους, κάθε νύχτα είναι ακόμη μία νύχτα τρομερού εφιάλτη. Μην καθυστερήσετε περισσότερο την επιστροφή τους», ανέφερε η οργάνωση σε ανακοίνωσή της που μετέδωσαν τα ισραηλινά Μέσα αργά χθες, Πέμπτη, το βράδυ.
Την ίδια στιγμή, ο πόλεμος στη Γάζα μαίνεται, με τα ισραηλινά πλήγματα να σκοτώνουν περισσότερους από 80 ανθρώπους, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς.
Επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν σε 50 στόχους στη Γάζα μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας, όπως γνωστοποίησαν χθες ο ισραηλινός στρατός και η Ισραηλινή Υπηρεσία Ασφαλείας.
Τι προβλέπει η συμφωνία
Στην πρώτη φάση της συμφωνίας, διάρκειας έξι εβδομάδων, 33 όμηροι –μεταξύ των οποίων γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι– θα ανταλλαγούν με Παλαιστινίους που κρατούνται σε ισραηλινές φυλακές.
Τα ισραηλινά στρατεύματα θα αποσυρθούν προς τα ανατολικά, μακριά από τις πυκνοκατοικημένες περιοχές της Γάζας.
Οι εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι θα αρχίσουν να επιστρέφουν στα σπίτια τους και εκατοντάδες φορτηγά με ανθρωπιστική βοήθεια θα εισέρχονται στον παλαιστινιακό θύλακο κάθε μέρα.
Οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση –η οποία προβλέπει απελευθέρωση των υπόλοιπων ομήρων, πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων και επιστροφή σε «βιώσιμη ηρεμία»– θα ξεκινήσουν τη 16η ημέρα.
Το τρίτο και τελευταίο στάδιο προβλέπει την επιστροφή των σορών ομήρων που έχασαν τη ζωή τους στη Γάζα και την ανοικοδόμηση του παλαιστινιακού θυλάκου, η οποία μπορεί να πάρει χρόνια.
Το Ισραήλ ξεκίνησε εκστρατεία για την καταστροφή της Χαμάς –η οποία έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από το Ισραήλ, τις ΗΠΑ και άλλες χώρες– σε απάντηση για διασυνοριακή επίθεση κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου του 2023, κατά την οποία σκοτώθηκαν περίπου 1.200 άνθρωποι και άλλοι 251 συνελήφθησαν ως όμηροι.
Περισσότεροι από 46.788 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στη Γάζα από τότε, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας του θυλάκου, που διοικείται από τη Χαμάς.
Το μεγαλύτερο μέρος των 2,3 εκατ. κατοίκων της Γάζας έχουν εκτοπιστεί, έχουν σημειωθεί εκτεταμένες καταστροφές, καθώς και σοβαρές ελλείψεις σε τρόφιμα, καύσιμα, φάρμακα και στέγη, ενώ οι οργανώσεις αρωγής δίνουν μάχη για να προσφέρουν βοήθεια στους αμάχους.
Το Ισραήλ εκτιμά ότι 94 όμηροι εξακολουθούν να κρατούνται από τη Χαμάς, εκ των οποίων οι 34 θεωρούνται νεκροί.
Η επόμενη μέρα
Η ανακοίνωση της συμφωνίας ήρθε κατόπιν επιτάχυνσης των διαπραγματεύσεων, έπειτα από πάνω από έναν χρόνο, ενόψει της επιστροφής –τη Δευτέρα– του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Ακόμη και αν πράγματι σιγήσουν τα όπλα, η συμφωνία αφήνει σε εκκρεμότητα το πολιτικό μέλλον του θυλάκου, όπου η Χαμάς, που θεωρείται αποδυναμωμένη το τρέχον διάστημα, πήρε την εξουσία το 2007.
«Παρότι σφυροκοπείται για 15 μήνες από τον ισραηλινό στρατό, η παλαιστινιακή οργάνωση, η οποία παρουσιάζεται ως αποδυναμωμένη, απέχει παρασάγγας από το να έχει εξαλειφθεί, κάτι που αποτελούσε στόχο του πολέμου σύμφωνα με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Νετανιάχου», αναφέρει το Γαλλικό Πρακτορείο.
Με πληροφορίες από Reutes, AFP, BBC
Πηγή: kathimerini.gr