Παιγνίδια...χρέους

 
Παιγνίδια...χρέους

Ενημερώθηκε: 01/12/16 - 13:25

Μπορεί από τη δημοσιονομική σκοπιά των δανειστών ένα άμεσο κούρεμα του χρέους και η περαιτέρω μείωση των επιτοκίων και παράταση της ωρίμανσης να εμφανίζονται ως οικονομικά ισοδύναμα μέτρα.

Όμως σε αντίθεση με ένα απευθείας κούρεμα, το οποίο θα επέτρεπε στην Ελλάδα να αναχρηματοδοτηθεί άμεσα από τις αγορές, μέσω μιας έμμεσης ελάφρυνσης του χρέους (χαλάρωση των όρων που αφορούν στην καταβολή τοκοχρεολυσίων) η χώρα παραμένει σε μια παρατεταμένη φάση αφερεγγυότητας.

Αυτό δίνει στις πιστώτριες χώρες τη δυνατότητα να διατηρήσουν τις πιέσεις για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, χωρίς όμως αυτό να εγγυάται την επιτυχία της μεταρρυθμιστικής πολιτικής».

Σόιμπλε

Αυτό ίσως ερμηνεύει και τις δηλώσεις που κατά καιρούς έχει κάνει ο κ. για το ελληνικό χρέος. Τα τελευταία χρόνια το μόνιμο μοτίβο των δηλώσεων του ήταν να αποκλείει ένα ενδεχόμενο κούρεμα, και να αφήνει περιθώρια για περαιτέρω «ελαφρύνσεις». Ίσως πιο ενδεικτική των προθέσεων και των διαθέσεών του, ήταν μία τοποθέτηση που είχε διατυπώσει πέρυσι το καλοκαίρι σε συνέντευξη σε γερμανικό ΜΜΕ:

«Η βιωσιμότητα του χρέους είναι καθοριστική... Όσον αφορά το κούρεμα οι Ευρωπαϊκές Συνθήκες δεν επιτρέπουν μια αναδιάρθρωση χρέους. Υπάρχουν ωστόσο περιθώρια, αν και όχι τόσο μεγάλα, για μια επιμήκυνση ή παρόμοια μέτρα. Προτεραιότητα έχει τώρα η άμεση εφαρμογή των μέτρων με στόχο την ανάπτυξη. Αυτό είναι που θα βοηθήσει την χώρα και τον πληθυσμό» είχε δηλώσει πέρυσι τον Αύγουστο ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών.

Σε κάθε περίπτωση, οι πληροφορίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας για τις παρεμβάσεις που αφορούν στο ελληνικό χρέος εντάσσονται σε ένα πλαίσιο διαχείρισης του χρέους του οποίου η συζήτηση έχει ξεκινήσει απο το 2013. Μάλιστα και τότε, τόσο η κυρία Μέρκελ όσο και ο κ. Σόιμπλε απέκλειαν κατηγορηματικά το "κούρεμα" αλλά άφηναν ανοικτό παράθυρο για μέτρα διαχείρισης του χρέους.

Στα πλαίσια αυτά, παρεμβάσεις που αφορούν σε επιτόκια, σε επιμήκυνση της διάρκειας και σε παρεμβάσεις που αφορούν επιμέρους κατηγορίες δανείων είναι επιλογές που έχουν όχι μόνο οικονομικές αλλά και πολιτικές προεκτάσεις. Για παράδειγμα ένα «κλείδωμα» των επιτοκίων στα σημερινά χαμηλά επίπεδα από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) είναι ένα τρικ που αφορά , σε πιθανή μελλοντική άνοδο επιτοκίων. Στην περίπτωση αυτή, ο Μηχανισμός θα λαμβάνει δάνεια με το μελλοντικό, υψηλότερο επιτόκιο, αλλά θα τα δίνει στην Ελλάδα με το σημερινό επιτόκιο. Ενδεχόμενες απώλειες θα καλύπτονται από τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης.

Το οικονομικό πλεονέκτημα για την Ελλάδα στην περίπτωση αυτή θα ήταν ότι θα απολάμβανε χαμηλά επιτόκια για αρκετές δεκαετίες. Το πολιτικό πλεονέκτημα για τη Γερμανία θα ήταν ότι η κυβέρνηση Μέρκελ δεν θα χρειαζόταν σχετική έγκριση του Κοινοβουλίου, καθώς δεν πρόκειται για νέο πρόγραμμα βοήθειας, αλλά για μέτρο οικονομικής διαχείρισης στα σημερινά πλαίσια του ESM. Αλλά και η παράταση στις προθεσμίες αποπληρωμής διευκολύνει, καθώς αν ένα 10ετές ομόλογο μετατραπεί σε 30ετές με επιτόκιο 1,5%, η Ελλάδα θα γλύτωνε πολλά χρήματα ενώ ταυτόχρονα δεν θα έβαζε την γερμανική κυβέρνηση σε διαδικασίες που θα είχαν κόστος.

Ενα ακόμη στοιχείο ελάφρυνσης του ελληνικού είναι να αποδοθούν στην Αθήνα τα κέρδη από ομόλογα του ελληνικού δημοσίου, τα οποία διακρατούν οι ΕΚΤ, αλλά και άλλες κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης, από παλαιότερες αγορές τίτλων.

Φυσικά όλα αυτά απέχουν πολύ απο αυτά που είχε πει ο κ. Τσίπρας τον Μάϊο 2014 στο συνέδριο του Κόμματος "DIE LINKE (το γερμανικό κόμμα της Αριστεράς):"Το δημόσιο χρέος της Ελλάδας», τόνισε, «δεν θα γίνει βιώσιμο, χωρίς τολμηρές πρωτοβουλίες, όπως είναι η πρόταση για διαγραφή μεγάλου μέρους της ονομαστικής του αξίας - παρόμοια με τη συμφωνία που επιτεύχθηκε το 1953 για το γερμανικό χρέος στη Συνθήκη του Λονδίνου. Πρόκειται για μια κορυφαία στιγμή ευρωπαϊκής αλληλεγγύης.", είχε αναφέρει τότε στην ομιλία του που είχε γίνει στα αγγλικά.