Θα κερδίσουν οι Ρεπουμπλικάνοι την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων και το Κογκρέσο ή θα τα καταφέρουν οι Δημοκρατικοί; Αν συμβεί το πρώτο δε θα είναι κάτι ασυνήθιστο μιας και ο κανόνας θέλει το κόμμα του εκάστοτε προέδρου να χάνει τις εκλογές που γίνονται στα μισά της πρώτης θητείας του. Σε αυτές τις εκλογές όμως Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι είναι τόσο πολωμένοι, που μια συνεργασία μοιάζει αδύνατη σε οποιοδήποτε επίπεδο.
Αυτό κάνει τα πράγματα για τον Μπάιντεν ιδιαίτερα δύσκολα σε περίπτωση που στο μέλλον το Κογκρέσο ελέγχεται πλήρως ή εν μέρει από τους Ρεπουμπλικάνους και οι οποίοι θα απειλούν ανοιχτά με κοινοβουλευτικές επιτροπές και βέτο.
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, υπάρχουν καλές πιθανότητες οι Ρεπουμπλικάνοι να κατακτήσουν την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων (που αριθμεί 435 έδρες) και οι Δημοκρατικοί να διατηρήσουν την πλειοψηφία τους στη Γερουσία. Αυτό θα ήταν ευχάριστο για τον Μπάιντεν, γιατί το κόμμα του Προέδρου συνήθως χάνει στις ενδιάμεσες εκλογές.
Δεδομένης της βαρύτητας του ρόλου της Γερουσίας, η οποία αποτελείται από 100 μέλη, 35 εκ των οποίων επανεκλέγονται σήμερα, τα δύο αντίπαλα κομματικά στρατόπεδα έχουν επιδοθεί σε μια μάχη μέχρι τελικής πτώσης, καθώς οι νέες ισορροπίες στο αμερικανικό Κογκρέσο θα κριθούν κυριολεκτικά πόρτα πόρτα σε τέσσερις-πέντε αμφίρροπες πολιτείες.
Εάν οι Ρεπουμπλικάνοι είχαν το πάνω χέρι
Η μεγαλύτερη δυσκολία για τον Πρόεδρο θα ήταν, ότι δεν θα μπορούσε να περάσει σημαντικά νομοθετικά έργα από το Κογκρέσο και αυτό «γιατί οι Ρεπουμπλικάνοι δεν θέλουν να έχει επιτυχίες και να βελτιώσει τον ισολογισμό του», λέει ο Γιοχάνες Τιμ, ειδικός σε θέματα ΗΠΑ από το Ίδρυμα
Επιστήμη και Πολιτική. Αυτό θα μπορούσε όμως να έχει συνέπειες πέρα από τις Ηνωμένες Πολιτείες, επειδή οι Ρεπουμπλικάνοι θα μπορούσαν για παράδειγμα να μπλοκάρουν τη βοήθεια προς την Ουκρανία, η οποία πρέπει να εγκριθεί από το Κογκρέσο.
Ένα άλλο σενάριο είναι, εάν οι Ρεπουμπλικάνοι κερδίσουν την πλειοψηφία και στα δύο σώματα. Κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ δύσκολο για τον Μπάιντεν. «Τότε θα έχει τρία προβλήματα, λέει ο Γιοχάνες Τιμ και εξηγεί: «Δεν θα μπορεί πλέον να περνάει νόμους, θα πρέπει να ασχολείται με τις εξεταστικές επιτροπές και δεν θα καταφέρει να περάσει και άλλες υποψηφιότητες στη Γερουσία». Σημαντικά πρόσωπα, όπως, πρεσβευτές, μέλη του υπουργικού συμβουλίου ή οι ομοσπονδιακοί δικαστές πρέπει να εγκριθούν από τη Γερουσία. Ο διορισμός των δικαστών είναι ιδιαίτερα σημαντικός, γιατί τα δυο κόμματα θεωρούν πως από αυτούς εξαρτάται «το πολιτικό μέλλον της», λέει και πάλι ο Γιοχάνες Τιμ.
Εάν οι Δημοκρατικοί έχαναν την ισχνή τους πλειοψηφία στη Γερουσία, πολλά πράγματα θα σταματούσαν και «αυτό σημαίνει καταρχάς αδυναμία μεταρρυθμίσεων», εξηγεί ο Τιμ, ενώ τονίζει ότι ο Μπάιντεν συνεχίζει να έχει εργαλεία στα χέρια του όπως είναι τα προεδρικά διατάγματα.
Η ισχνή πλειοψηφία των Δημοκρατικών
Προς το παρόν, οι Δημοκρατικοί του Μπάιντεν διαθέτουν ισχνή πλειοψηφία και στα δύο σώματα του Κογκρέσου και στη Γερουσία. Εκεί διαθέτουν 48 από τις 100 έδρες και σχεδόν πάντα μαζί τους ψηφίζουν δύο ανεξάρτητοι βουλευτές και την πλειοψηφία την κερδίζουν μόνο μέσω της ψήφου της Αντιπροέδρου των ΗΠΑ Καμάλα Χάρις, η οποία είναι επίσης πρόεδρος της Γερουσίας και η οποία επιτρέπεται να ψηφίσει σε περίπτωση ισοψηφίας. Αν παρέμεναν έτσι τα πράγματα θα ήταν για τον Μπάιντεν μια πραγματική επιτυχία - δεδομένων των συνηθισμένων απωλειών για τον εκάστοτε πρόεδρο στις ενδιάμεσες εκλογές. Αυτό θα σήμαινε ότι ο Μπάιντεν θα μπορούσε να συνεχίσει όπως πριν, αλλά και αυτό δεν είναι πάντα εύκολο όπως απέδειξαν τα δύο τελευταία χρόνια.
«Ακόμη και με απλές πλειοψηφίες, ο Μπάιντεν δεν μπορεί να κυβερνήσει», λέει ο Τιμ. Κυρίως δυο βουλευτές του κόμματός του κάνουν δύσκολη τη ζωή του Μπάιντεν στη Γερουσία. Μπλόκαραν ένα τεράστιο επενδυτικό πρόγραμμα για το κλίμα και κοινωνικά ζητήματα που ο Μπάιντεν ήθελε να αφήσει ως κληρονομιά της προεδρίας του.
Όπως και να έχουν τα πράγματα, το μέλλον προβλέπεται μάλλον δύσκολο για τον σημερινό Πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν.
Ελληνικό ενδιαφέρον
Κρίσιμες και με ελληνικό ενδιαφέρον οι αυριανές ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ καθώς, εκτός από τους υποψήφιους ελληνικής καταγωγής για το Κογκρέσο, το κύμα των αλλαγών που θα πυροδοτήσει τυχόν αλλαγή σκυτάλης στο Κογκρέσο περιλαμβάνονται και οι προεδρίες όλων των επιμέρους επιτροπών, χωρίς να εξαιρείται, σε περίπτωση νίκης των Ρεπουμπλικανών, η αντικατάσταση του γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ στην προεδρία της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας.
Εμπνευστής νομοθετικών τροπολογιών που εκβάλλουν υπέρ των ελληνικών θέσεων ο γερουσιαστής Μενέντεζ, λογίζεται ως μία από τις πλέον ισχυρές προσωπικότητες των Δημοκρατικών στο Κογκρέσο διαμορφώνοντας καταλυτικά επιμέρους πολιτικές.
Αν οι Ρεμπουπλικάνοι κερδίσουν τη Γερουσία, πιθανότερος διάδοχός του Μενέντεζ θα είναι ο επικεφαλής της μειοψηφίας σήμερα, γερουσιαστής Τζιμ Ρις, ο οποίος φημίζεται για τη «ρεαλιστική προσέγγισή του» στις διεθνείς σχέσεις.
Παρότι πιθανή απομάκρυνση του Μενέντεζ από την προεδρία δεν αποκλείεται να ανακουφίσει την Αγκυρα, ιδίως αν την είσοδό τους στο νέο Κογκρέσο εξασφαλίσουν και ορισμένοι γερουσιαστές του κλίματος Τραμπ, η διακομματική ψήφιση του νομοσχεδίου East Med Act από την ίδια επιτροπή συνιστά σοβαρή παρακαταθήκη για τη μετά την 8η Νοεμβρίου εποχή, όπως υπογραμμίζουν έμπειροι αναλυτές.
Παράλληλα, στο κακό για την Ελλάδα σενάριο, δηλαδή αυτό του «υγιεινού περίπατου» των Ρεπουμπλικάνων, αρκετοί αναλυτές θεωρούν ότι ο Τούρκος Πρόεδρος θα μπορούσε να κλιμακώσει περισσότερο τις προκλητικές ενέργειες και την ακραία ρητορική του προς την Αθήνα, εντείνοντας με αυτόν τον τρόπο τις πιθανότητες πρόκλησης ενός «θερμού επεισοδίου» στο Αιγαίο ή στον Έβρο, με φόντο τον καθημερινό πόλεμο νεύρων που συντηρεί η Τουρκία από στεριάς, θάλασσας και αέρος, αναθαρρημένος από την αλλαγή των συσχετισμών στο Κογκρέσο.
Η αγωνία στους Ελληνοαμερικανούς βουλευτές
Παρά το διακομματικό κλίμα, η αγωνία στους Ελληνοαμερικανούς βουλευτές παραμένει διάχυτη αναφορικά με το μέλλον των σχέσεων ΗΠΑ – Τουρκίας την επομένη των εκλογών, όπως αναδύεται από την επιστολή που απέστειλε στις Επιτροπές Αμυντικών Υποθέσεων της Βουλής και της Γερουσίας ο βουλευτής Κρις Πάπας ζητώντας να διατηρηθεί η τροπολογία του για τα F-16 (που είχε εγκριθεί το καλοκαίρι από την ολομέλεια της Βουλής) στο τελικό κείμενο του νομοσχεδίου για τον αμυντικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ.
Πρόσωπα με ελληνικό ενδιαφέρον
Τα πρόσωπα με ελληνικό ενδιαφέρον και τη μάχη που δίνουν να εκλεγούν παρουσιάζει η «Καθημερινή»
Τζον Φέτερμαν
Ενας εκ των υποψηφίων που θα καθορίσουν το μέλλον της Γερουσίας. Βαρύ φορτίο για τον αντικυβερνήτη ή αλλιώς «γίγαντα» της Πενσιλβάνια, που ακόμη αναρρώνει από το βαρύ εγκεφαλικό που υπέστη πριν από πέντε μήνες. Απέναντί του ο Δόκτωρ Οζ. Ανθρωπος του Ερντογάν, επιλογή του Τραμπ, «ο τυπάκος», όπως τον χαρακτηρίζει η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις, «που θέλει να γίνει πολιτικός». Μόνο να κερδίσει θα έχει η χώρα μας από μια ενδεχόμενη εκλογή Φέτερμαν, καθώς έχει ταχθεί ανοιχτά υπέρ όλων των ελληνικών θέσεων και υπέρ του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Δόκτωρ Οζ
Με την πρώτη ματιά δεν μοιάζει τόσο σοβαρός ώστε να θεωρείται επικίνδυνος. Ομως με δεδομένη την εξαετή θητεία των γερουσιαστών, η επικινδυνότητά του έγκειται στο γεγονός ότι κάποια στιγμή αναπόφευκτα θα γίνει μέλος επιτροπών κρίσιμων τόσο για την Τουρκία όσο και για εμάς. Και βεβαίως, στο ότι θα είναι τα μάτια και τα αυτιά του Ερντογάν στο Κογκρέσο. Βαθύτατα προβληματική υποψηφιότητα, με τα γεωγραφικά και δημογραφικά χαρακτηριστικά της πολιτείας στην οποία κατεβαίνει να μην αποτελούν τα πιο δυνατά σημεία του, νομίζει ότι η Πενσιλβάνια έχει ακτή στον Ατλαντικό. Αρνητής της Γενοκτονίας των Αρμενίων, θαυμαστής των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, «κίτρινος» σόουμαν που λατρεύει τις κάμερες και έχει θυσιάσει την ιατρική επιστήμη στον βωμό της τηλεθέασης.
« Αν μπει ο Dr. Οζ προβλέπουμε ότι θα είναι όχι απλά ένας φιλότουρκος, αλλά ένας φίλος του Ερντογάν στη Γερουσία» σχολίασε χαρακτηριστικά στο Twitter o Έντι Ζεμενίδης, Εκτελεστικός διευθυντής του Συμβουλίου Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας (HALC), με τις ομογενειακές οργανώσεις να εντείνουν την προσπάθεια υπέρ του Τζον Φέτερμαν.
Κρις Πάπας, Νικόλ Μαλλιωτάκις
Παρά τις αρχικές ανησυχίες που προκάλεσε η επαναχάραξη περιφερειών για τη Μαλλιωτάκις, φαίνεται πως επανεκλέγεται χωρίς προβλήματα στην 11η περιφέρεια της Νέας Υόρκης. Για τον Πάπας, ο αγώνας θα είναι πιο σκληρός και απρόβλεπτος, καθώς έχει απέναντί του αντίπαλο με θητεία στον Λευκό Οίκο του Τραμπ, την Καρολάιν Λέιβιτ. Μαλλιωτάκις και Πάπας, σκληροί μαχητές για τα θέματα που μας ενδιαφέρουν, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στο ελληνικό caucus του Κογκρέσου το οποίο δυστυχώς χάνει τρία πολύτιμα μέλη του: τον Τεντ Ντόιτς που ανέλαβε επικεφαλής του AJC, τον Ελληνοαμερικανό Τσάρλι Κρίστι, που «θυσιάζεται» απέναντι στον εξαιρετικά δημοφιλή Ντε Σάντις για το κυβερνείο της Φλόριντα, και τη διαχρονικά σταθερή σύμμαχό μας Καρολάιν Μαλόνεϊ, η οποία έπεσε θύμα της επαναχάραξης στην περιφέρειά της μένοντας εκτός κατά την εσωκομματική διαδικασία.
Ντίνα Τάιτους
Στη Νεβάδα, που επίσης θεωρείται κρίσιμη για τον έλεγχο της Γερουσίας, τα δικά μας βλέμματα θα είναι στραμμένα στη Βουλή και πιο συγκεκριμένα στη μάχη της Ντίνα Τάιτους στην 1η περιφέρεια. Σε ένα εξαιρετικά δύσκολο πολιτικό περιβάλλον μιας πολιτείας όπου ο ζωτικής σημασίας τουριστικός τομέας τσακίστηκε από την πανδημία και την ακρίβεια, η Τάιτους δίνει μάχη στήθος με στήθος με τον Μαρκ Ρόμπερτσον.
Τζον Σαρμπάνης, Γκας Μπιλιράκης, Κρις βαν Χόλεν
Εξαιρετικά δημοφιλείς, χαμηλών τόνων, γνωστοί για το πνεύμα διακομματικής συνεργασίας στο πιο πολωμένο Κογκρέσο των τελευταίων δεκαετιών, και οι τρεις δικαιωματικά επανεκλέγονται με άνεση σε Βουλή και Γερουσία, διατηρώντας τρεις ακόμη ηχηρές φωνές υπέρ των ελληνικών θεμάτων στο Κογκρέσο.
Ρόμπερτ Μενέντεζ Τζούνιορ
Η εκλογή του 37χρονου δικηγόρου στην 8η περιφέρεια του Νιου Τζέρσεϊ θεωρείται εξασφαλισμένη. Ο γιος του γερουσιαστή Μενέντεζ, δυναμικός αλλά συνάμα ταπεινός και καλλιεργημένος, θεωρείται ανερχόμενη προσωπικότητα στο Δημοκρατικό Κόμμα. Διαθέτοντας ήδη έναν πανίσχυρο μηχανισμό στήριξης και πρωτοφανές ρεύμα για νέο υποψήφιο, αναμένεται να αναδειχθεί σε έναν ακόμη πόλο προώθησης των ελληνοκυπριακών θεμάτων στο Κογκρέσο.
Αλέξης Γιαννούλιας
Ισως το πρόσωπο στο οποίο πρέπει να έχουμε στραμμένη την προσοχή μας τα επόμενα χρόνια, ο Γιαννούλιας διαθέτοντας ήδη πολύτιμη πολιτική εμπειρία από το 2006, οπότε και διετέλεσε υπουργός Οικονομικών στο Ιλινόι, αναμένεται να εκλεγεί υπουργός Εσωτερικών. Ενα ισχυρότατο πολιτειακό αξίωμα, το τρίτο τη τάξει, το οποίο του δίνει τη δυνατότητα να ανελιχθεί γρήγορα τόσο στα κλιμάκια του Δημοκρατικού Κόμματος όσο και στο Κογκρέσο, καθώς το Ιλινόι είναι μια πολιτεία στην οποία ενδεχομένως να υπάρξουν «ανοίγματα» τα επόμενα χρόνια σε τρεις πολύ σημαντικές θέσεις.
Γκάβιν Νιούσομ
Ο κυβερνήτης ή αλλιώς «πρίγκιπας» της Καλιφόρνιας είναι ο απόλυτος κυρίαρχος του πολιτικού παιχνιδιού στην πολιτεία του και μία από τις πιο ισχυρές ανερχόμενες δυνάμεις του Δημοκρατικού Κόμματος. Την ώρα που άλλοι κυβερνήτες ξοδεύουν αστρονομικά ποσά και λιώνουν σόλες στον προεκλογικό στίβο για να εκλεγούν, ο Νιούσομ δεν χρειάζεται καν να προσπαθήσει. Το αντίπαλον δέος του Ντε Σάντις, έχει κάνει σημαία το θέμα του ακροδεξιού εξτρεμισμού με το βλέμμα στο πολωμένο εθνικό ακροατήριο. Αν διεκδικήσει το χρίσμα των Δημοκρατικών για το 2024, τότε τη θέση του στο κυβερνείο θα καταλάβει η σημερινή αντικυβερνήτρια Ελένη Κουναλάκις, η οποία επίσης αναμένεται να επανεκλεγεί σε δύο ημέρες.