Προκειμένου να επιβάλει τις κυρώσεις της ΕΕ, η Λιθουανία έχει περιορίσει τη μεταφορά εμπορευμάτων προς τον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ. Η Μόσχα απειλεί με «σοβαρές συνέπειες».
Όποιος ταξιδεύει από τη Μόσχα στο Καλίνινγκραντ με τρένο, θα πρέπει να επιδείξει το διαβατήριό του σε τρία εθνικά σύνορα: τα ρωσικά, τα λευκορωσικά και τα λιθουανικά. Η Λευκορωσία και η Λιθουανία βρίσκονται μεταξύ της ρωσικής ενδοχώρας και του θύλακα του Καλίνινγκραντ. Ωστόσο, ενώ η Λευκορωσία εξακολουθεί να επιτρέπει τη διέλευση όλων των ρωσικών τρένων, η Λιθουανία απαγόρευσε πρόσφατα τη διέλευση ρωσικών τρένων με εμπορεύματα που απαγορεύεται να εισάγονται στη Ρωσία.
Για τον υπουργό Εξωτερικών της Λιθουανίας, Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις, πρόκειται για μια λογική και κυρίως νόμιμη εφαρμογή των κυρώσεων της ΕΕ εναντίον της Ρωσίας. Για τους Ρώσους πολιτικούς, ωστόσο, το βήμα της Λιθουανίας είναι ένας εχθρικός αποκλεισμός και παραβιάζει τους διεθνείς κανόνες όσον αφορά το εμπόριο αλλά και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Τα τρένα είναι φορτωμένα με άνθρακα, μέταλλα, τσιμέντο, ξύλο και άλλα οικοδομικά υλικά, δηλαδή με εμπορεύματα, για τα οποία επιβλήθηκαν κυρώσεις από την ΕΕ.
Απειλές από τη Μόσχα
Ο επικεφαλής του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, Νικολάι Πατρούσεφ, ο οποίος έσπευσε στον ρωσικό θύλακα από τη Μόσχα, δήλωσε σε αυστηρό τόνο ότι η Ρωσία θα αντιδράσει σε «τέτοιες εχθρικές ενέργειες». Ο Πατρούσεφ φέρεται να δήλωσε σε ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων ότι αυτά τα μέτρα θα έχουν «σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στον πληθυσμό της Λιθουανίας».
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα δήλωσε ακόμα ότι η Ρωσία θα «υπερασπιστεί τα εθνικά της συμφέροντα» εάν η εμπορευματική κίνηση δεν αποκατασταθεί πλήρως εντός ολίγων ημερών. Και οι δύο πάντως δεν έγιναν περισσότερο σαφείς.
Η Λιθουανία δεν κατανοεί την κριτική της Ρωσίας για τη μερική απαγόρευση διέλευσης. Σε συνέντευξή του στην Deutsche Welle, ο Γκινταούρας Μπάρτκους, από το Πανεπιστήμιο του Βίλνιους τόνισε ότι κάθε χώρα της ΕΕ έχει υποχρέωση να κάνει ό,τι είναι δυνατό για να εφαρμόσει τις κυρώσεις της ΕΕ που έχουν ψηφιστεί. Δεν μπορεί να γίνεται λόγος για αποκλεισμό του Καλίνινγκραντ, διότι δεν εμποδίζεται η είσοδος όλων των εμπορευματικών τρένων, αλλά ούτε και των επιβατηγών, στην περιοχή.
Προσομοίωση επιθέσεων στο Καλίνιγκραντ
Ο πολιτικός επιστήμονας Λίνας Κογιάλα από το Κέντρο Ερευνών Ανατολικής Ευρώπης στη λιθουανική πρωτεύουσα κατηγορεί τη Μόσχα ότι εκμεταλλεύεται τη μερική απαγόρευση διέλευσης για δικούς της σκοπούς. «Η ρωσική πλευρά γνώριζε πολύ καλά ότι οι κυρώσεις θα περιόριζαν τη διέλευση και τώρα χρησιμοποιεί αυτόν τον παράγοντα ως όπλο στον πόλεμο της πληροφόρησης».
Η περιοχή του Καλίνινγκραντ είναι στρατηγικά πολύ σημαντική. Είναι το δυτικό φυλάκιο της Μόσχας, όπου σταθμεύουν οι ρωσικές δυνάμεις με κινητά συστήματα βαλλιστικών πυραύλων τύπου Ισκαντέρ. Μόλις στις αρχές Μαΐου αξιωματούχοι από τη Μόσχα είχαν δηλώσει ότι η Ρωσία είχε προχωρήσει σε προσομοίωση επιθέσων με πυραύλους εφοδιασμένους με πυρηνικές κεφαλές στις στρατιωτικές της βάσεις κοντά στο Καλίνινγκραντ.
Πριν από λίγες εβδομάδες, το ρωσικό κοινοβούλιο αμφισβήτησε ανοιχτά την ανεξαρτησία της Λιθουανίας, η οποία είχε αποφασιστεί το 1991. Μάλιστα σχετικό σχέδιο νόμου «για την κατάργηση της απόφασης του Κρατικού Συμβουλίου της ΕΣΣΔ για την αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Δημοκρατίας της Λιθουανίας» κατατέθηκε στη Δούμα.
«Αποφασισμένη» αλλά όχι «βιαστική» η Μόσχα για το Καλίνινγκραντ
Νέα μηνύματα προς το ΝΑΤΟ και την Λιθουανία έστειλε η Ρωσία για τον σιδηροδρομικό αποκλεισμό του Καλίνινγκραντ. Η Μόσχα είναι γεμάτη αποφασιστικότητα σχετικά με τον αποκλεισμό των μεταφορών εμπορευμάτων στο Καλίνινγκραντ, αλλά δεν θα βιαστεί να λάβει αποφάσεις, δήλωσε στο TASS ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ.
«Δεν χρειάζεται να βιαζόμαστε εδώ, αλλά, ταυτόχρονα, είμαστε γεμάτοι αποφασιστικότητα», είπε, σχολιάζοντας την κατάσταση και πρόσθεσε: «Θα χρειαστεί λίγος χρόνος μέχρι να ληφθούν ορισμένες αποφάσεις».
Η Λιθουανία επέβαλε από τις 18 Ιουνίου περιορισμούς στη μεταφορά ορισμένων εμπορευμάτων από τη Ρωσία στο Καλίνινγκραντ, μέσω τρένων και φορτηγών. Η Ρωσία είπε ότι η κίνηση αυτή είναι παράνομη, καθώς παραβιάζει τις συμφωνίες στις οποίες δεσμεύτηκε η Λιθουανία κατά την ένταξή της στην ΕΕ.
Ο Πεσκόφ δήλωσε βέβαιος ότι η Ρωσία έχει απόλυτο δίκιο στο ζήτημα του Καλίνινγκραντ και συμπλήρωσε ότι η χώρα αναλύει την κατάσταση και θα εκφράσει τη θέση της στους «αντιπάλους της».
«Δυστυχώς, δεν είναι πλέον εταίροι μας, είναι αντίπαλοί μας τώρα», πρόσθεσε. Όταν ρωτήθηκε εάν θα πρέπει να αναμένονται κάποια αντίποινα μετά την έκθεση του Γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας Νικολάι Πατρούσεφ προς τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο αξιωματούχος απάντησε: «Χρειαζόμαστε λίγο χρόνο για να αναλύσουμε την κατάσταση». «Πιστεύω ότι το χρειάζονται και οι αντίπαλοί μας», πρόσθεσε.
Ο Γραμματέας του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας Νικολάι Πατρούσεφ επισκέφθηκε την περιοχή του Καλίνινγκραντ στις 21 Ιουνίου. Η επίσκεψη είχε προγραμματιστεί πολύ εκ των προτέρων, αλλά ο αποκλεισμός των μεταφορών ήταν μεταξύ των θεμάτων που συζητήθηκαν σε μια συνάντηση εθνικής ασφάλειας με την παρουσία του. Σύμφωνα με προηγούμενες αναφορές, ο Πατρούσεφ θα κάνει αναφορά στον Πούτιν για το αποτέλεσμα της επίσκεψής του.
Παράλληλα ο Πεσκόφ είπε ότι το Κρεμλίνο δεν αποκλείει το ενδεχόμενο η Λιθουανία να άρει τους περιορισμούς της στη διέλευση προς τον θύλακα της Ρωσίας στη Βαλτική, αλλά προετοιμάζεται για το χειρότερο, είπε. «Ας μην αποκλείσουμε τίποτα. Ας ελπίσουμε για το καλύτερο και ας προετοιμαστούμε για το χειρότερο. Και αυτό ακριβώς κάνουμε τώρα».
Πηγές: Deutsche Welle - TASS