Εορτολόγιο - Βίοι Αγίων: Σήμερα, 23 Ιουνίου, η Εκκλησία εορτάζει την μνήμη των Μαρτύρων Αγριππίνης, Αριστοκλέους πρεσβυτέρου του Ταμασού, Δημητριανού, Δημητρίου διακόνου, Αθανασίου αναγνώστου, Ευστοχίου πρεσβυτέρου, Γαϊανού και των τέκνων αυτού Πρόβης, Ουρβανού και Λολλίας. Βαρβάρου του Πενταπολίτου, του εν Τρύφω (Βονίτσης — Ξηρομέρου ).
Σήμερα γιορτάζουν οι Αριστοκλής, Αγριππίνα, Λούλης, Λούλου, Λούλα.
Ο άγιος Βάρβαρος Ξηρομέρου: O ληστής που ασπάστηκε τον Χριστό
Ο Άγιος Βάρβαρος ο Β'ο Πενταπολίτης Ξηρομερίτης έζησε , σύμφωνα με τον ηγούμενο της Ιεράς Μονής του Αγίου Γεωργίου Πόρτας Ξηρομέρου Αιτολωακαρνανίας Ματθαίο ήταν σύγχρονος του και έζησε κατά τον 16ο αιώνα.
Οπως αναφέρεται στο βιβλίο του αρχιμανδρίτη Αυγουστίνου Κατσαμπίρη "Συναξαριστής των Αιτωλοακαρνάνων Αγίων', κατάγονταν από την Πεντάπολη Ξηρομέρου και ήταν Χριστινός.
Κατά το 1520 πειρατές μέσω του Αμβρακικού Κόλπου πάτησαν την περιοχή και το χωριό Πεντάπολη ,το σημερινό Αετό όπου συνέλαβαν πολλούς αιχμαλώτους , μεταξύ των οποίων τον νεαρό τότε Βάρβαρο, τους οποίους στη συνέχεια πούλησαν.Τον νεαρό Βάρβαρο πούλησαν σε Τούρκους στους οποίους έμεινε 24 χρόνια .
Παρά τις πιέσεις που του ασκήθηκαν δεν άλλαξε την πίστη του .Το 1544 , όταν οι Τούρκοι είχαν αποφασίσει να οχυρώσουν τη γειτονική Πρέβεζα ανάγκασαν τους αιχμαλώτους και τον Βάρβαρο να συγκεντρώσουν τα απαραίτητα υλικά στη θέση νησί στην Βόνιτσα.
Ο Βάρβαρος αν και δεμένος με αλυσίδες στο λαιμό και τα πόδια κατάφερε να αποδράσει και να καταφύγει σε μια σπηλιά στο χωριό Τρύφο Ξηρομερίου, όπου έμεινε επί 18 χρόνια φέρων , σύμφωνα με την παράδοση τις αλυσίδες από ευγνωμοσύνη στον θεό που τον απελευθέρωσε.
Λέγεται οτι στο σπήλαιο εκείνο είχε μονάσει ο Αγιος Βάρβαρος ο μυροβλύτης ο οποίος έζησε κατά τον 9ο αιώνα.
Ως ασκητής έγινε γρήγορα γνωστός στους ντόπιους οι οποίοι τον επισκέπτονταν συχνά.Τις κυριακές δε και τις γιορτές κατέβαινε από τη σπηλιά και εκκησιάζονταν στον Τρύφο.
Στο σπήλαιο έζησε 18 χρόνια και εκοιμήθη το 1562 .Η κοιμησή του έγινε γνωστή δια"θείου οράματος" στον τότε ηγούμενο της Μονής Πόρτας Ματθαίο, αλλά και στους ηγούμενους των μονών Αγίας Τριάδας Νεκτάριο και Προφήτου Ηλίου Δραγαμέστου Ευθύμιο στους οποίους δόθηκε εντολή να πάνε στη σπηλιά για την ταφή.
Οι τρείς ηγούμενοι με πλήθος πιστών πήγαν στον χώρο που τους υποδείχτηκε . Λίγο πριν την ταφή ,σύμφωνα πάντα με την τοπική παράδοση ,μία τυφλή που σπάστηκε το λείψανο θεραπεύθηκε , όπως και πολλοί άλλοι στη συνέχεια.
Ζούσε σε σπηλιές και δύσβατα μέρη στα βουνά της Ακαρνανίας .Έγινε ο φόβος και τρόμος της περιοχής, κάνοντας επιδρομές σε ανύποπτους αγρότες. Η φήμη του απλώθηκε παντού, λεγόταν ότι έτρωγε ανθρώπινες σάρκες και όσο και να προσπάθησαν να τον συλλάβουν οι Ακαρνάνες.
Κάποια μέρα είδε ο Βάρβαρος από μακριά τον ιερέα του χωριού Τρύφου κατέστρωσε το σχέδιο να ληστέψει μπαίνοντας όμως στο ναό άλλαξε γνώμη και θυμήθηκε όλο το αμαρτωλό του παρελθόν, τις αδικίες, τα εγκλήματά του.
Πλησίασε και γονάτισε στο ιερέα και ομολογεί ενώπιον του με λυγμούς το θαύμα που αξιώθηκε να δει. Ταυτόχρονα εξομολογείται το αμαρτωλό του παρελθόν και του ζήτησε να κατηχηθείΗ Αγία Γραφή του έγινε αχώριστος σύντροφος.
Μετά την κατήχησή του, βαπτίστηκε και όταν του ζητήθηκε να αλλάξει όνομα παρακάλεσε να κρατήσει το ίδιο όνομα, για να θυμάται το αμαρτωλό παρελθόν του . Μετά το Βάπτισμα, συγκινημένος τριγυρνούσε μέσα στα απόκρημνα βουνά φωνάζοντας "Χριστιανός ειμί".
Για να τιμωρήσει τον εαυτό του έφερε πάντα επάνω του αλυσίδες τρείς πήχες στο μάκρος, με πολύ καύχηση. Και ήταν η αλυσίδα τρείς πήχεις γιατί μ΄ αυτόν τον τρόπο ήθελε να τιμήσει την Αγ. Τριάδα. Την κρατούσε όμως και για έναν ακόμη λόγο..
Έτσι, την κράτησε ως το θάνατό του. Δίπλα στο δάσος όπου έμενα βρίσκεται το ποτάμι όπου κατέβαινε να πάρει νερό και να ξεδιψάσει. Πολλοί χριστιανοί από την Τρύφο τον παρακαλούσαν να εγκαταλείψει την σπηλιά και να εγκατασταθεί στο χωριό τους. Εκείνος όμως όλο αρνούνταν. Πήγαινε όμως στο χωρίο για να κοινωνεί τα Άχραντα Μυστήρια. Μέσα στη σπηλιά έζησε τρία χρόνια.
Μια μέρα κυνηγοί από τη Νικόπολη, τη σημερινή Πρέβεζα, βρέθηκαν στα Ακαρνανικά όρη και περιπλανημένοι έφτασαν στο μέρος όπου ασκήτεψε ο Άγιος. Μόλις είχε πέσει ο ήλιος και οι κυνηγοί δεν διέκριναν καθαρά τα θηράματά τους. ο Άγιος είχε βγει από τη σπηλιά για να χορτάσει την πείνα του με κανένα χόρτο ή ρίζα.
Οι κυνηγοί είδαν μια σκιά στην πυκνή φυλλωσιά του δάσους, νόμισαν ότι ήταν θήραμα και σκόπευσαν με τα βέλη τους. Έτρεξαν και διαπίστωσαν ότι τα βέλη είχαν τραυματίσει θανάσιμα τον Ασκητή Βάρβαρο. Το νέο μαθεύτηκε σε όλη την περιοχή και στις 23 Ιουνίου πολλοί χριστιανοί από το Ξηρόμερο ενταφίασαν με ευλάβεια το Ιερό Λείψανο του Αγίου Βαρβάρου.
Μόλις εναπόθεσαν το λείψανο στον τάφο μια τυφλή που βασανιζόταν επί 7 χρόνια βρήκε το φως της. Αλλά και άλλοι χριστιανοί θεραπεύτηκαν, δαιμονισμένοι, λεπροί, τυφλοί
Ο τάφος του Αγίου ανέδυε μύρο. Για το μύρο του Αγίου υπάρχουν και άλλες μαρτυρίες όπως από τον Ιωσήφ Βρυέννιος, στα 1400, τον Πατριάρχη Κων/πόλεως Κάλλιστο το 1355, ο οποίος μας πληροφορεί ότι οι Βούλγαροι έχριαν με το μύρο του Αγίου τους βαπτιζόμενους