Διέξοδο από το αδιέξοδο στο οποίο οδήγησε η έκβαση του δημοψηφίσματος αναζητεί ο Ζόραν Ζάεφ. Σε ρόλο-κλειδί το αντιπολιτευόμενο VMRO, ωστόσο οι βουλευτές του δεν θέλουν να διακινδυνεύσουν να χαρακτηριστούν «προδότες».
Με δεμένα τα χέρια Αθήνα και δυτικός παράγων προσπαθούν να σκιαγραφήσουν τα μελλούμενα μετά το αποτυχημένο δημοψήφισμα στην ΠΓΔΜ. Σε εξαιρετικά δύσκολη θέση βρίσκεται κυρίως ο Ζόραν Ζάεφ, ο σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός της χώρας που ασφαλώς αλλιώς οραματίζονταν την επόμενη ημέρα. Οι δυνατότητες που έχει τώρα στη διάθεσή του για να προχωρήσει είναι περιορισμένες.
Όμηροι κλίματος πόλωσης και απειλών
Μια από αυτές είναι να απευθύνει έκκληση στο συντηρητικό αντιπολιτευόμενο VMRO- DPMNE να τηρήσει υπεύθυνη στάση και να εγκρίνει στη Βουλή τη Συμφωνία των Πρεσπών. Για να εγκριθεί η συμφωνία χρειάζεται 11 ψήφους από την αντιπολίτευση προκειμένου να πατήσει σε αυτήν την πλειοψηφία και να προχωρήσει στην συνταγματική αναθεώρηση. Ο Ντένκο Μαλέσκι, καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο των Σκοπίων και πρώτος υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ μετά την ανεξαρτησία της, αισιοδοξεί ότι ο Ζόραν Ζάεφ θα συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία. «Εκείνο πάντως που με ξαφνιάζει είναι ότι 600.000 άνθρωποι ψήφισαν υπέρ μιας πολύ αντιδημοφιλούς συμφωνίας υπό την έννοια ότι αγγίζει τα αισθήματα ενός έθνους» σημειώνει.
Αυτό ακριβώς είναι το μεγάλο πρόβλημα της συντηρητικής αντιπολίτευσης. Θα είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν βουλευτές, ακόμη και ανάμεσα σε αυτούς που τον τελευταίο καιρό διαφώνησαν με τη γραμμή του κόμματός τους που θα δείξουν ανοιχτά «ανυπακοή». Μέσα στο κόμμα κυριαρχεί κλίμα απειλών εναντίον εκείνων που θα τολμήσουν να «προδώσουν το κόμμα και τη χώρα». Την κατάσταση δυσκολεύει ακόμη περισσότερο η διαίρεση της κοινωνίας ανάμεσα σε «πατριώτες» και «προδότες». Συνεχίζεται με άλλα λόγια το κλίμα πόλωσης που ξεκίνησε από τον τότε πρόεδρο του VMRO Νίκολα Γκρουέφσκι. Οι βουλευτές του μοιάζουν να έχουν παγιδευτεί στην πολιτική του κόμματός τους.
Συνεχίζονται οι διαδικασίες με το ΝΑΤΟ
Άρα στον Ζόραν Ζάεφ δεν απομένει παρά ο δρόμος των πρόωρων εκλογών. Την απόφαση πρέπει να λάβει το αργότερο μέχρι τις 10 Οκτωβρίου ώστε να διεξαχθούν εκλογές στις 25 Νοεμβρίου. Μόνο με αυτό το χρονοδιάγραμμα θα μπορέσει η νέα βουλή να εγκρίνει τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις μέχρι τον ερχόμενο Φεβρουάριο ή Μάρτιο. Το VMRO όμως θέλει να αποφύγει τις εκλογές. Στις τελευταίες λόγω της εθνικιστικής ρητορικής του, ιδιαίτερα εναντίον των αλβανικής καταγωγής κατοίκων της ΠΓΔΜ, έχασε σε ποσοστά και στις επόμενες εκλογές αναμένεται να χάσει ακόμη περισσότερα. Χωρίς τους εκλεγμένους βουλευτές αλβανικής καταγωγής κανένα κόμμα δεν μπορεί να συγκροτήσει σταθερή κυβέρνηση.
Οι διαδικασίες πάντως σε ό,τι αφορά το ΝΑΤΟ συνεχίζονται, όπως δηλώνει ο Στέβο Πενταρόφσκι, συντονιστής του ΝΑΤΟ. «Ξεκινήσαμε διαπραγματεύσεις με το ΝΑΤΟ αμέσως μόλις πήραμε την πρόσκληση στη σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών, 11 και 12 Ιουλίου και ήδη έχουμε προγραμματίσει τον επόμενο γύρο διαπραγματεύσεων στις 18 και 19 Οκτωβρίου. Αυτός είναι και ο κύριος όρος για να ολοκληρώσουμε με επιτυχία την πολιτική διαδικασία υλοποίησης της διμερούς συμφωνίας με την Ελλάδα για το όνομα».
Deutsche Welle / Κατερίνα Μπλαζέφσκα / Ειρήνη Αναστασοπούλου