Στον απόηχο του «τσαμπουκά» των Τούρκων στο τεμάχιο 3 - απειλή εμβολισμού του Saipem 12000 αν προχωρούσε προς τη γεώτρηση και την καθήλωσή του για 15 μέρες περίπου 25 ναυτικά μίλια από τον γεωτρητικό στόχο Σουπιά, έγινε γνωστό πως αυτή δεν ήταν η πρώτη κρίση στην κυπριακή ΑΟΖ.
Ήταν η πρώτη στην οποία η Τουρκία κατάφερε τον στόχο της και αυτό ίσως εξηγεί πολλά ως προς την επιλογή της να προχωρήσει αποφασιστικά αυτή τη φορά, καθώς και ως προς την επιλογή της εταιρείας με την οποία επέλεξε να τα βάλει.
Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του politis.com.cy, η Τουρκία προσπάθησε να παρενοχλήσει και την προηγούμενη γεώτρηση (στόχος Καλυψώ) στο τεμάχιο 6. Εκεί, όμως, η κοινοπραξία ENI/TOTAL είχε λάβει προληπτικά μέτρα με δύο φρεγάτες (μία της Γαλλίας και μία της Ιταλίας) να συνοδεύουν το γεωτρύπανο. Παρ’ όλ’ αυτά η Άγκυρα μέτρησε τις δυνάμεις της και σε αυτή την περίπτωση.
Συγκεκριμένα, τουρκικό στρατιωτικό πλοίο προσέγγισε την περιοχή και, μάλιστα, εισήλθε εντός των ορίων ασφαλείας της γεώτρησης, δηλαδή εντός της ακτίνας των 500 μέτρων από τις συντεταγμένες της γεώτρησης Καλυψώ. Η αντίδραση όμως των δύο φρεγάτων που συνόδευαν το Saipem 12000 υπήρξε άμεση, με αποτέλεσμα οι Τούρκοι να υποχωρήσουν και το πλοίο να απομακρυνθεί. Στην περίπτωση αυτή φάνηκε η αποφασιστική στάση, κυρίως της Γαλλίας, να μην επιτρέψει παρεμπόδιση του έργου της δικής της εταιρείας.
Το ίδιο αποφασιστικά μηνύματα έφυγαν και σε πολιτικό επίπεδο από το Παρίσι και ξεκάθαρη ήταν και η χθεσινή αναφορά του Προέδρου Μακρόν προς τον ομόλογό του της Τουρκίας για τα δικαιώματα της Κύπρου στην κυπριακή ΑΟΖ, σύμφωνα τουλάχιστον με τη γαλλική προεδρία.
Ο Μακρόν είπε στον Ερντογάν πως ανησυχεί για τα πρόσφατα γεγονότα που συνέβησαν ανοικτά των ακτών της Κύπρου, τονίζοντας «την ανάγκη σεβασμού της κυριαρχίας της Κύπρου» αναφέρεται στην ανακοίνωση του γαλλικού προεδρικού μεγάρου.
Το Reuters σημειώνει πως η Κύπρος κατηγόρησε την Παρασκευή την Τουρκία ότι απείλησε να χρησιμοποιήσει βία εναντίον ενός ιταλικού πλοίου-γεωτρύπανου, σε μια αντιπαράθεση για τα δικαιώματα στους υδρογονάνθρακες στην ανατολική Μεσόγειο.
Τελικά, όλα κύλησαν «ομαλά» στην Καλυψώ, με αποτέλεσμα μάλιστα να ανακοινωθούν και ενθαρρυντικά στοιχεία για το κοίτασμα μετά την ολοκλήρωση της ερευνητικής γεώτρησης.
Οι Γάλλοι λοιπόν στέκονται δίπλα στους Κυπρίους. Μάλιστα, δύο κλιμάκια του γαλλικού ναυτικού βρέθηκαν τον Ιανουάριο στην Κύπρο, με αντικείμενο τον εκσυγχρονισμό της ναυτικής βάσης στο Μαρί και άλλων εγκαταστάσεων, στη βάση πρότασης που έγινε από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη κατά την επίσκεψή του στο Παρίσι, τον περασμένο Νοέμβριο.
«Πρόκειται για μια κυπριακή πρόταση» συνέχισε και είπε ότι η Γαλλία ανταποκρίθηκε θετικά με την αποστολή δύο κλιμακίων του γαλλικού ναυτικού στην Κύπρο το περασμένο Ιανουάριο «και συνεχίζουμε».
Μάλιστα, πριν μια εβδομάδα, φρεγάτα του γαλλικού Πολεμικού Ναυτικού «Jean De Vienne» πέρασε ανεμπόδιστα από τη θαλάσσια περιοχή στην οποία βρίσκεται στο τεμάχιο 3 της κυπριακής ΑΟΖ, ανέφερε στο ΚΥΠΕ καλά ενημερωμένη πηγή.
Η συγκεκριμένη φρεγάτα είχε λάβει μέρος νωρίτερα σε αεροναυτική γαλλο-κυπριακή άσκηση έρευνας και διάσωσης στη θαλάσσια περιοχή ανατολικά της Κύπρου με την ονομασία “CYFRA-01/18”.
Οι Ιταλοί κινήθηκαν κάπως επιπόλαια στο 3
Η παρενόχληση στο τεμάχιο 6 από μέρους της Τουρκίας φαίνεται ότι οδήγησε σε νέα συμπεράσματα την τουρκική πολιτική: «Με τη Γαλλία δεν τα βάζουμε, η Ιταλία όμως είναι ο αδύναμος κρίκος σε αυτήν την υπόθεση». Όταν πια η γεώτρηση στο Καλυψώ ολοκληρώθηκε, οι Ιταλοί «αφελώς» κινήθηκαν χωρίς τη λήψη οποιωνδήποτε προληπτικών μέτρων προς το τεμάχιο 3. Ήταν η στιγμή που ανέμενε η Τουρκία για να παρέμβει. Παραμένει άγνωστο εάν ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν είχε δώσει κάποιες ενδείξεις για τη στάση που θα τηρήσει κατά τις συναντήσεις του με την ιταλική ηγεσία στη Ρώμη, η οποία είχε προηγηθεί χρονικά των γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ.
Οι αντιδράσεις ωστόσο των Ιταλών δεν είχαν τίποτα από τον τόνο και την ουσία των θέσεων που έπαιρναν οι Γάλλοι. Στον βαθμό, δε, που επιβεβαιωθούν οι μυστικές συναντήσεις του Κουντρέτ Όζερσαϊ στη Ρώμη, η Λευκωσία θα αρχίσει να προβληματίζεται για τη στάση του στρατηγικού εταίρου που λέγεται Ιταλία.
Πέραν των αρχικών διαβουλεύσεων μεταξύ Ιταλίας και Τουρκίας σε ανώτατο επίπεδο, οι αντιδράσεις τόσο του ιταλικού Υπουργείου Εξωτερικών όσο και, σε κάποιες περιπτώσεις, της ΕΝΙ δημιουργούν την εντύπωση ότι η ιταλική πλευρά δεν ήταν ποτέ αποφασισμένη να τραβήξει το σχοινί με την Άγκυρα. Κι όλα αυτά τη στιγμή που η ΕΝΙ είναι η εταιρεία η οποία εξασφάλισε τα δικαιώματα γεωτρήσεων στα περισσότερα τεμάχια της κυπριακής ΑΟΖ. Συγκεκριμένα, στα τεμάχια 2,3 και 9 με την KOGAS, στα τεμάχια 6 και 11 με την TOTAL και στο τεμάχιο 8 μόνη της.