Ανακοινώθηκε πριν από μερικές μέρες από τον φορέα Academic Ranking of World Universities (ARWU), γνωστό ως λίστα της Σαγκάης, για το 2018, η επιμέρους κατάταξη των Πανεπιστημίων για κάθε ευρύτερη επιστημονική περιοχή και για ειδικά ακαδημαϊκά αντικείμενα.
Η συγκεκριμένη κατάταξη, δημιουργήθηκε και συντηρείται από το Shanghai Jiaotong University. Πέραν της γενικής κατάταξης, τα πανεπιστήμια αξιολογούνται σε επιμέρους ακαδημαϊκά πεδία και τομείς και δημοσιεύεται η κατάταξη ξεχωριστά για ειδικά ακαδημαϊκά αντικείμενα.
Μεθοδολογικά, η κατάταξη των πανεπιστημίων γίνεται σε 5 επιστημονικές κατηγορίες (θετικές επιστήμες, μηχανική, επιστήμες υγείας, ιατρική και κοινωνικές επιστήμες) και 54 επιμέρους ακαδημαϊκές θεματικές ανάλογα με την εξειδίκευση του επιστημονικού τους αντικείμενου. Συνολικά αξιολογήθηκαν 4.000 ακαδημαϊκά Ιδρύματα από τα περί τις 20.000 που υπάρχουν παγκοσμίως.
Η βελτίωση της θέσης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή κατάταξη ήταν σημαντική. Φέτος το ΕΚΠΑείχε 22 συμμετοχές στις 500 πρώτες κάθε ακαδημαϊκής κατηγορίας επί συνόλου πενήντα τεσσάρων (54) κατηγοριών.
Πέρυσι ο αντίστοιχος αριθμός ήταν 8. Τα 22 ακαδημαϊκά αντικείμενα αντιστοιχούν ουσιαστικά σε 14 Τμήματα του Ιδρύματος έναντι 7 πέρυσι (βλέπε Πίνακα 1).
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι για να μπορέσει ένα Πανεπιστήμιο να συμπεριληφθεί στην κατάταξη σε μία τέτοια αξιολόγηση, θα πρέπει να διαθέτει ένα ελάχιστο αριθμό δημοσιεύσεων κατά την περίοδο 2011-2015. Το κατώτατο όριο διαφέρει ανά ακαδημαϊκή ενότητα και κυμαίνονται από 25 δημοσιεύσεις (π.χ. αεροδιαστημική μηχανική, επικοινωνίες, δημόσια διοίκηση κ.λπ.) μέχρι 200 δημοσιεύσεις (π.χ. φυσική, βιολογία, χημεία, κλινική ιατρική κ.λπ.). Ακολούθως, η ανάλυση των δημοσιεύσεων γίνεται στη βάση ενός μοντέλου απόδοσης τιμών και βαρύτητας σε 5 δείκτες από το οποίο μοντέλο εξάγεται ο σταθμισμένος μέσος όρος για κάθε θέμα και κάθε Πανεπιστήμιο ξεχωριστά. Για κάθε δείκτη το “καλύτερο” ίδρυμα βαθμολογείται με 100, οπότε κάθε άλλο ίδρυμα βαθμολογείται με το ποσοστό που υπολείπεται της βαθμολογίας του πρώτου.
Οι δείκτες αυτοί είναι οι ακόλουθοι:
1. Αριθμός άρθρων που δημοσιεύτηκαν από ένα Πανεπιστήμιο σε συγκεκριμένο ακαδημαϊκό θέμα (Δείκτης PUB).
2. Κανονικοποίηση βάση του αριθμού ετεροαναφορών για κάθε άρθρο που δημοσιεύτηκε σε συγκεκριμένο θέμα. Μέτρηση της μέσης επίδρασης κάθε άρθρου (Δείκτης CNCI).
3. Ποσοστό των άρθρων με διεθνή συνεργασία που δημοσιεύτηκαν από ένα Πανεπιστήμιο σε συγκεκριμένο θέμα (Δείκτης IC).
4. Αριθμός άρθρων Καθηγητών και Ερευνητών του Πανεπιστημίου που δημοσιεύτηκαν σε κορυφαία ακαδημαϊκά περιοδικά (Δείκτης TOP).
5. Συνολικός αριθμός του προσωπικού κάθε Πανεπιστημίου που κέρδισε σημαντικό βραβείο/διάκριση σε κάποιο ακαδημαϊκό θέμα (Δείκτης AWARD).
Αξίζει ιδιαίτερα να αναφερθούν τα εξής δεδομένα (Πίνακας 1):
Η επίδοση της Ιατρικής Σχολής, η οποία φέτος συμμετέχει στα πρώτα 500 των Πανεπιστημίων σε τρία ακαδημαϊκά αντικείμενα έναντι ενός πέρυσι. Μάλιστα στο αντικείμενο Clinical Medicine ανέβηκε στη θέση 151-200 από τη θέση 201-300. Στο αντικείμενο Public Health καταλαμβάνει τη θέση 76-100.
Η σημαντική επιτυχία του Τμήματος Βιολογίας, το οποίο διακρίθηκε σε πέντε ακαδημαϊκά αντικείμενα έναντι δύο πέρυσι. Μάλιστα στο αντικείμενο Human Biological Sciences ανέβηκε στη θέση 151-200 από τη θέση 201-300 που είχε καταλάβει πέρυσι.
Η Οδοντιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ καταλαμβάνει για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά τη θέση 76-100 και ευρίσκεται κατά συνέπεια στις 100 καλύτερες σχολές παγκοσμίως. Επίσης θα πρέπει να επισημανθεί ότι εμφανίζει εντυπωσιακή επίδοση στον δείκτη IC (% άρθρων με διεθνή συνεργασία) με βαθμό 92/100. Η συγκεκριμένη επίδοση είναι εντυπωσιακή και μάλιστα είναι υψηλότερη της βαθμολογίας των 13 πρώτων πανεπιστημίων του συγκεκριμένου ακαδημαϊκού αντικειμένου (μεταξύ των οποίων το Harvard, το University of Washington, το Kings College London, κ.α).
Το Τμήμα Φαρμακευτικής ανεβαίνει για πρώτη φορά στις θέσεις 76-100 συγκεντρώνοντας πολύ υψηλή βαθμολογία στους τρεις από τους πέντε δείκτες, ευρισκόμενο και αυτό στις 100 καλύτερες σχολές παγκοσμίως
Το Τμήμα Νοσηλευτικής του ΕΚΠΑ καταλαμβάνει για πρώτη χρονιά τη θέση 76-100, βρίσκεται κατά συνέπεια στις 100 καλύτερες σχολές παγκοσμίως. Παρουσιάζει δε εντυπωσιακή βαθμολογία σε δύο δείκτες, στον δείκτη CNCI που μετρά τη μέση επίδραση κάθε ερευνητικού άρθρου με 83,8/100 και στον δείκτη IC (% άρθρων με διεθνή συνεργασία) με βαθμό 82,6/100.
Το Τμήμα Φυσικής για το 2018 καταλαμβάνει τη θέση 101-150 στο αντικείμενο Physics, και για πρώτη φορά στο αντικείμενο Atmospheric Science, βρίσκεται στη θέση 151-200.
Ιδιαίτερα σημαντική επιτυχία για το Τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών που διακρίνεται σε τρεις ακαδημαϊκούς τομείς και αντίστοιχα το Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος σε δύο τομείς.
Άξια αναφοράς είναι και η διάκριση στο θεματικό πεδίο των Κοινωνικών Επιστημών. Πιο συγκεκριμένα το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διοίκησης στον τομέα Political Sciences βρίσκεται στη θέση 201-300, το Τμήμα Ψυχολογίας στη θέση 401-500, όπως και το Τμήμα Οικονομικών Επιστημών, ενώ το ακαδημαϊκό αντικείμενο Education, στο οποίο έχουν συνεισφέρει τρία Τμήματα (Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία, και Φιλοσοφίας –Παιδαγωγικής –Ψυχολογίας), βρέθηκε στη θέση 301-400.