Νόμιμη και συνταγματική έκρινε το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) τη μεταφορά και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων, που αποκαλύφθηκαν στο πλαίσιο κατασκευής του Μητροπολιτικού Σιδηροδρόμου Θεσσαλονίκης, στον σταθμό Βενιζέλου.
Ο δήμος Θεσσαλονίκης είχε προσφύγει στο ΣτΕ και ζητούσε να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική και παράνομη η (από 24.2.2014) απόφαση του υπουργού Πολιτισμού, με την οποία (κατόπιν γνωμοδότησης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου), αποφασίσθηκε η έγκριση της προστασίας και ανάδειξης των αρχαιοτήτων, που αποκαλύφθηκαν στον υπό κατασκευή σταθμό Βενιζέλου του μετρό, με τη μεταφορά και την επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων μέσα στον σταθμό, μετά την κατασκευή του.
Για όλα αυτά προηγήθηκαν μελέτες προστασίας και ανάδειξης, απομάκρυνσης των αρχαιοτήτων και των χώρων αποθήκευσης των αρχαιοτήτων. Ο δήμος Θεσσαλονίκης υποστήριζε ότι η επίμαχη υπουργική απόφαση παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας, αφού επιλέχθηκε η πλέον δυσμενής για την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος λύση, η οποία καταλήγει στην οριστική εξαφάνιση του συγκεκριμένου ιστορικού μνημείου ως ενιαίου συνόλου.
Να σημειωθεί ότι, στη συμβολή των οδών Εγνατίας και Βενιζέλου, αποκαλύφθηκαν αρχαιότητες του 4ου αιώνα και των πρωτοβυζαντινών χρόνων (6ος - 7ος αιώνας). Αναλυτικότερα, σε βάθος 6 μέτρων και σε έκταση περίπου 1.600 τ.μ., αποκαλύφθηκε μια πόλη με μεγάλους κεντρικούς δρόμους, δημόσιους χώρους και ιστάμενα κτήρια, ενώ, σε μήκος 77 μέτρων, ήρθε στο φως ο κύριος οδικός άξονας της Θεσσαλονίκης.
Το ΣτΕ έκρινε νόμιμη την επίμαχη υπουργική απόφαση, καθώς, πριν από την έκδοσή της, ο υπουργός Πολιτισμού εξέτασε «όλες τις προτεινόμενες λύσεις και, επιπροσθέτως, έλαβε υπ' όψιν και αξιολόγησε τις προτάσεις των ενδιαφερομένων φορέων (δήμου Θεσσαλονίκης, επιστημονικών φορέων κλπ) και διερεύνησε τη δυνατότητα κατάργησης ή μεταφοράς του σταθμού Βενιζέλου, αλλά και τη δυνατότητα κατασκευής του σταθμού χωρίς την απόσπαση των αρχαιοτήτων, κατέληξε, δε, εν τέλει, κατά συνεκτίμηση και της μεγάλης σημασίας του έργου για τους κατοίκους, τη Θεσσαλονίκη, αλλά και την ανάπτυξη εν γένει της χώρας, στην έγκριση της λύσης, η οποία προβλέπει τον ανασχεδιασμό από κατασκευαστική και λειτουργική άποψη του σταθμού Βενιζέλου, προκειμένου τα αρχαία κατάλοιπα να επανατοποθετηθούν στο μεγαλύτερο μέρος τους στην αρχική τους θέση, μετά την προσωρινή απόσπασή τους, την οποία ενέκρινε υπό όρους».
Παράλληλα, στη δικαστική απόφαση, επισημαίνεται ότι «όπως προκύπτει από τη γνωμοδότηση του ΚΑΣ, η απόσπαση των αρχαιοτήτων δεν αποφασίσθηκε με σκοπό την αρχαιολογική έρευνα των υποκειμένων στρωμάτων εδάφους, αλλά διότι κρίθηκε ότι η απόσπαση είναι αναγκαία για την προστασία των αρχαιοτήτων και την ολοκλήρωση της κατασκευής του σταθμού, το δε ΚΑΣ εξέτασε και το ενδεχόμενο να αποκαλυφθούν αρχαιότητες και μετά το επίπεδο, στο οποίο αποκαλύφθηκαν οι προαναφερθείσες αρχαιότητες».
Οι σύμβουλοι Επικρατείας έκριναν νόμιμες όλες τις μελέτες, που έχουν γίνει για την προστασία, απόσπαση, απομάκρυνση και αποθήκευση των αρχαιολογικών ευρημάτων.
Δείτε το παραπάνω gallery με τις φωτογραφίες.