Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σήμερα ένα σχέδιο που πιστεύει ότι θα ενισχύσει την παραγωγή και τη διαθεσιμότητα εμβολίων κατά της COVID-19 με πιο αποτελεσματικό τρόπο από την προτεινόμενη άρση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας που υποστηρίζουν οι ΗΠΑ.
Υπό τις πιέσεις αναπτυσσόμενων χωρών να συμφωνήσει στην άρση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας (IP) για εμβόλια και θεραπείες, το σχέδιο της ΕΕ θα επικεντρωθεί σε περιορισμούς στις εξαγωγές, δεσμεύσεις από τις εταιρίες ανάπτυξης εμβολίων και τη χρήση των υφιστάμενων κανόνων του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ).
«Η καθολική και δίκαιη πρόσβαση σε εμβόλια και θεραπείες πρέπει να είναι η υπ’ αριθμόν 1 προτεραιότητα της παγκόσμιας κοινότητας», δήλωσε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν και αρμόδιος επίτροπος της ΕΕ για το Εμπόριο Βάλντις Ντομπρόβσκις.
Σε συζήτηση για την παγκόσμια πρόσβαση στα εμβόλια, ο Ντομπρόβσκις είπε στους βουλευτές ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να εξετάσει σε ποιο βαθμό η προσωρινή άρση της συμφωνίας TRIPS (Συμφωνία για τα Δικαιώματα Πνευματικής Ιδιοκτησίας στον τομέα του Εμπορίου) του ΠΟΥ συνεισφέρει στην επέκταση της διαθεσιμότητας των εμβολίων.
Η Ινδία και η Νότια Αφρική έχουν καλέσει τα μέλη του ΠΟΕ από τον Οκτώβριο να άρουν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στα εμβόλια ως έναν τρόπο που θα διασφαλίσει την παγκόσμια τροφοδοσία. Η συζήτηση για το θέμα αυτό αναζωπυρώθηκε εκ νέου προσφάτως, όταν ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν τάχθηκε υπέρ της ιδέας αυτής.
Ωστόσο, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε ότι ο μοναδικός, πλέον αποτελεσματικός τρόπος για να επιτευχθεί η οικουμενική πρόσβαση είναι η αύξηση της παραγωγής, ο ευρύτερος και ταχύτερος διαμοιρασμός των εμβολίων καθώς και το να γίνουν τα σκευάσματα αυτά προσιτά από οικονομικής άποψης.
Ο Ντομπρόβσκις δήλωσε ότι το σχέδιο της ΕΕ έχει τρία στοιχεία. Οι περιορισμοί στις εξαγωγές πρέπει να διατηρηθούν στο ελάχιστο, τονίζοντας ότι η ΕΕ είχε εξαγάγει τα μισά από τα εμβόλια που έχουν παραχθεί σε ευρωπαϊκές χώρες. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κάλεσε την Ουάσινγκτον το Σάββατο να εγκαταλείψει τους περιορισμούς στις εξαγωγές εμβολίων και των συστατικών τους.
Οι εταιρίες παραγωγής και ανάπτυξης εμβολίων θα πρέπει να αναλάβουν σαφείς δεσμεύσεις ότι θα αυξήσουν την παροχή προς ευπαθείς αναπτυσσόμενες χώρες στο κόστος παραγωγής, δήλωσε ο Ντομπρόβσκις.
Ο ίδιος επισήμανε επίσης τους ισχύοντες κανόνες του ΠΟΕ που επιτρέπουν σε χώρες να παρέχουν «υποχρεωτικές άδειες» σε εταιρίες μεταποίησης που είναι έτοιμες να παράγουν σε τιμή κόστους χωρίς τη συναίνεση του κατόχου της πατέντας, που θα μπορούσε να λάβει κάποιο αντίτιμο χωρίς όμως να βγάλει κέρδος.