Μία εβδομάδα έχει περάσει από τη σαρωτική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ στις προεδρικές αμερικανικές εκλογές και το περίγραμμα της νέας προεδρίας του έχει αρχίσει ήδη και διαγράφεται.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη ανακοινώσει δώδεκα πρόσωπα που αναμένεται να αναλάβουν επικεφαλής νευραλγικών θέσεων στη νέα σύνθεση της κυβέρνησής του, ενώ με δηλώσεις του στα ΜΜΕ και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχει αναφερθεί στις προτεραιότητές του κατά την ανάληψη καθηκόντων τον Ιανουάριο του 2025.
Ο Τραμπ έχει θέσει τις βάσεις για την επόμενη τετραετία του πάνω σε ένα ξεκάθαρο σχέδιο που είναι έτοιμος να εφαρμόσει.
Σκληροπυρηνική πολιτική στη μετανάστευση
Φαίνεται ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα τηρήσει την προεκλογική του υπόσχεση να απελάσει εκατομμύρια μετανάστες χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα που ζουν στις ΗΠΑ.
Ο Στίβεν Μίλερ, στενός σύμβουλος και συγγραφέας ομιλιών του Τραμπ από το 2015, είναι ο εκλεκτός για αναπληρωτής επικεφαλής του προσωπικού του Λευκού Οίκου για θέματα πολιτικής. Πιθανότατα θα διαμορφώσει το σχέδιο για τις μαζικές απελάσεις παράτυπων μεταναστών αλλά και τον περιορισμό ακόμη και της νόμιμης μετανάστευσης. Θυμίζουμε ότι κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, ο Μίλερ συμμετείχε στην ανάπτυξη ορισμένων από τις αυστηρότερες πολιτικές μετανάστευσης της κυβέρνησης.
Ο Τόμας Χόμαν, εν ενεργεία διευθυντής της Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Επιβολής Τελωνείων στην πρώτη θητεία του Τραμπ, υποστήριξε την πολιτική του προέδρου να διαχωρίσει οικογένειες χωρίς έγγραφα που κρατούνται στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού. Τώρα, επιστρέφει με ένα ακόμη πιο ευρύ χαρτοφυλάκιο, ως «τσάρος μετανάστευσης» του Τραμπ, όπως αναφέρει το BBC.
«Θα διοικήσω τη μεγαλύτερη δύναμη απέλασης που έχει δει ποτέ αυτή η χώρα», έχει πει ο ίδιος ο Χόμαν.
Αρκετοί είναι εκείνοι που λένε ότι το σχέδιο μαζικών απελάσεων μπορεί να κοστίσει πάνω από 300 δις. δολάρια, με τον Τραμπ να απαντά: «Δεν τίθεται ζήτημα κόστους».
Οι σχέσεις με την Κίνα
Πολλοί συντηρητικοί πιστεύουν ότι η Κίνα αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για τη συνεχιζόμενη παγκόσμια κυριαρχία των ΗΠΑ, τόσο οικονομικά όσο και στρατιωτικά.
Μπορεί κατά την προηγούμενη θητεία του, ο Ντόναλντ Τραμπ να περιόρισε τα «βέλη» του προς την Κίνα στον τομέα του εμπορίου, όμως τώρα εξοπλίζει τη φαρέτρα της εξωτερικής πολιτικής του με έντονους επικριτές της Κίνας.
Επέλεξε τον βουλευτή της Φλόριντα και συνταξιούχο συνταγματάρχη του στρατού, Μάικ Βαλτς για σύμβουλο εθνικής ασφάλειας. Ο Βαλτς έχει πει ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται σε «ψυχρό πόλεμο» με την Κίνα και ήταν ένα από τα πρώτα μέλη του Κογκρέσου που ζήτησαν να μποϊκοτάρουν οι ΗΠΑ στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου το 2022.
Η επιλογή του Τραμπ για πρεσβευτή των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, Ελίζ Στεφάνικ, κατηγόρησε την Κίνα για «κατάφωρη και κακόβουλη εκλογική παρέμβαση» εν μέσω αναφορών ότι Κινέζοι χάκερ προσπάθησαν να συλλέξουν πληροφορίες από τα τηλέφωνα του πρώην προέδρου.
Ο Τραμπ δεν έχει ακόμη ανακοινώσει επίσημα την επιλογή του για υπουργό Εξωτερικών, όμως το όνομα του γερουσιαστή της Φλόριντα Μάρκο Ρούμπιο που ακούγεται έντονα για την κορυφαία διπλωματική θέση, δίνει ήδη τον τόνο. Οι σχέσεις του Ρούμπιο με την Κίνα δεν είναι καλές, σε τέτοιο σημείο μάλιστα που η κινεζική κυβέρνηση, το 2020, του επέβαλε κυρώσεις.
Ο νέος ρόλος του Ίλον Μασκ
Πέραν των πολιτικών που φαίνεται ότι διορίζονται στη νέα κυβέρνηση Τραμπ, υπάρχει μία ακόμη μικρή ομάδα μη πολιτικών φυσιογνωμιών που, όμως, έχει εξαιρετικά μεγάλη επιρροή.
Ο Ίλον Μασκ, ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, επισκέπτεται συχνά τα κεντρικά γραφεία του Τραμπ στο Mar-a-Lago, συμβουλεύει τον εκλεγμένο πρόεδρο για τους υποψηφίους του υπουργικού συμβουλίου και σύμφωνα με δημοσιεύματα, συμμετείχε μέχρι και σε μια συνομιλία μεταξύ του Τραμπ και του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι την περασμένη εβδομάδα.
Το βράδυ της Τρίτης, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι αναθέτει στον Μασκ να συνεργαστεί με τον επιχειρηματία τεχνολογίας και πρώην Ρεπουμπλικανό υποψήφιο για την προεδρία Βίβεκ Ραμασουάμι στο «Τμήμα Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας» που έχει αναλάβει να περιορίσει τον κυβερνητικό προϋπολογισμό και να εξοικονομήσει πόρους.
Η επιτροπή πολιτικής δράσης του Μασκ ξόδεψε περίπου 200 εκ. δολάρια στην εκστρατεία του Τραμπ, υπόσχεται να συνεχίσει να χρηματοδοτεί τις προσπάθειες της ομάδας να προωθήσει την ατζέντα του εκλεγμένου προέδρου αλλά και να βοηθήσει τους Ρεπουμπλικανούς υποψηφίους στις επερχόμενες εκλογές του Κογκρέσου.
Μένει να δούμε τι θέση θα αναλάβει ο Ρόμπερτ Φ. Κένεντι, καθώς ο Τραμπ είπε ότι σκοπεύει να δώσει στον πρώην Δημοκρατικό και σκεπτικιστή γύρω από το θέμα των εμβολίων, ο οποίος εγκατέλειψε την ανεξάρτητη υποψηφιότητά του και υποστήριξε τον Ρεπουμπλικανό, έναν ρόλο να κάνει την Αμερική ξανά «υγιή».
«Θέλει να κάνει κάποια πράγματα και θα τον αφήσουμε να το κάνει», είπε ο Τραμπ στην ομιλία του για τη νίκη στις εκλογές.
Προτεραιότητα η Προεδρική εξουσία
Οι μέχρι στιγμής ενέργειες του Ντόναλντ Τραμπ δείχνουν ότι ενδιαφέρεται περισσότερο για την άσκηση της προεδρικής του εξουσίας παρά για τη συνεργασία με τη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων, δίνοντας λίγη βάση στο νομοθετικό σκέλος.
Την περασμένη εβδομάδα, ανήρτησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι η ηγεσία των Ρεπουμπλικανών της Γερουσίας θα πρέπει να εξομαλύνει τον δρόμο για περισσότερους «προεδρικούς διορισμούς» επιτρέποντάς του έτσι να επιλέγει συγκεκριμένα πρόσωπα για τις ανώτατες διοικητικές θέσεις χωρίς την έγκριση της Γερουσίας.
Μία τέτοια κίνηση θα δώσει στον Πρόεδρο υπερεξουσίες, υποβαθμίζοντας τον συνταγματικό ρόλο του οργάνου της Γερουσίας να «συμβουλεύει και να συναινεί» στους πολιτικά διορισμένους.
Οι γερουσιαστές που μετακινούνται σε διοικητικούς ρόλους μπορούν γρήγορα να αντικατασταθούν με διορισμό από τον κυβερνήτη της Πολιτείας καταγωγής τους, ωστόσο τυχόν κενές θέσεις του Σώματος - όπως αυτές που δημιουργήθηκαν από τις αποχωρήσεις της Στεφανίκ και του Γουόλτς - απαιτούν ειδικές εκλογές που μπορεί να χρειαστούν μήνες για να προγραμματιστούν.
Μερικοί από τους συμβούλους του Τραμπ, συμπεριλαμβανομένου του Μασκ, έχουν προειδοποιήσει ότι αν αποσπάσει περισσότερους Ρεπουμπλικάνους από τις θέσεις τους θα υπάρξει πρόβλημα με το νομοθετικό έργο.
Ακόμη και στις καλύτερες περιστάσεις, η νομοθεσία του Κογκρέσου απαιτεί χρόνο, προσπάθεια και συμβιβασμούς. Από την άλλη, οι εκτελεστικές ενέργειες, όπως η επιβολή του νέου μεταναστευτικού σχεδίου μπορεί να τεθεί σε ισχύ με μία απλή υπογραφή του προέδρου και οι ενέργειες του Τραμπ δείχνουν ότι είναι, τουλάχιστον προσώρας, περισσότερο επικεντρωμένος στο τελευταίο.
Επιβράβευση των έμπιστων
Ο Τραμπ μόλις άρχισε να συμπληρώνει τις χιλιάδες θέσεις εργασίας που ανοίγονται με μια νέα προεδρική διοίκηση.
Το 2016, ως νέος πολιτικός, έπρεπε να βασιστεί σε περισσότερους Ρεπουμπλικάνους του κατεστημένου για βασικούς ρόλους. Αυτή τη φορά, έχει έναν πλούτο υποψηφίων με αποδεδειγμένο ιστορικό υποστήριξής του και ύστερα από οκτώ χρόνια, οι έμπιστοι του Τραμπ αποτελούν το ρεπουμπλικανικό κατεστημένο.
Την Τρίτη (12/11), ο Τραμπ διόρισε την Κυβερνήτη της Νότιας Ντακότα Κρίστι Νοέμ υπουργό Εθνικής Ασφάλειας και τον παρουσιαστή του Fox News Πιτ Χέγκσεθ υπουργό Άμυνας. Και οι δύο υπήρξαν σκληροί υπερασπιστές του από την αρχή.
Άλλοι, όπως ο Ρούμπιο και η Στεφανίκ, ήταν επικριτές του Τραμπ στην πρώτη φάση της υποψηφιότητάς του αλλά τώρα αποδεικνύουν ότι τα σκληρά τους λόγια ανήκουν στο παρελθόν. Ωστόσο, ο Ρούμπιο, ο οποίος ήταν υποψήφιος για την προεδρία εναντίον του Τραμπ το 2016, μπορεί να έχει ακόμα φιλοδοξίες στον Λευκό Οίκο.
Μπορεί ο Τραμπ να φαίνεται ότι πριμοδοτεί τους έμπιστους αλλά η πίεση για αποτελεσματική διακυβέρνηση θα αποκαλύψει αν τελικά η δεύτερη θητεία του στον Λευκό Οίκο θα είναι διαφορετική από την πρώτη.