Χρειάστηκαν λίγα 24ωρα για να αλλάξει άρδην το σκηνικό στη Μέση Ανατολή. Από τη Γάζα και τον Λίβανο, το επίκεντρο μεταφέρθηκε στη Συρία, με την Τουρκία να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στις εξελίξεις. Η βίαιη καθαίρεση του Μπασάρ αλ Άσαντ από τον προεδρικό θώκο της Συρίας, από τζιχαντιστικές ομάδες που φέρονται να υποστηρίζονται υπογείως από την Άγκυρα, διαμόρφωσε μία εντελώς διαφορετική κατάσταση στην περιοχή, μετατοπίζοντας το «μέτωπο» στη Δαμασκό.
Από την πτώση του Μπασάρ αλ Άσαντ, στο έδαφος της Συρίας δρουν αυτόνομες τζιχαντιστικές ομάδες, οι οποίες είναι παρακλάδια του Ισλαμικού Κράτους και άλλων χαρακτηρισμένων τρομοκρατικών ομάδων, οι οποίες καταλαμβάνουν περιοχές, την ίδια στιγμή που τόσο η Τουρκία, όσο και το Ισραήλ, επιχειρούν στρατιωτικά οι μεν στις περιοχές των Κούρδων και οι δε με εκτενείς βομβαρδισμούς σε στρατιωτικές υποδομές.
Παράλληλα, συμφέροντα έχουν τόσο η Ρωσία, όσο και οι ΗΠΑ, με το ψηφιδωτό να γίνεται ακόμη πιο πολύπλοκο με την πσρουσία του Ιράν, το οποίο είχε δημιουργήσει διαδρόμους για τη μεταφορά οπλικών συστημάτων προς τον Λίβανο και τη Χεζμπολάχ.
Ωστόσο, η Τουρκία και το Ισραήλ δείχνουν ότι έχουν αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στο πεδίο, ενώ στη Δαμασκό η κατάσταση είναι εντελώς ρευστή, καθώς αναμένεται η αντίδραση της Δύσης και μία πιθανή αποδοχή της... νέας τάξης πραγμάτων, ακόμη και με την αναγνώριση μίας κυβέρνησης που θα απαρτίζεται από τζιχαντιστές που μέχρι πρότινος χαρακτηρίζονταν τρομοκράτες.
Ας εξετάσουμε, ωστόσο, τα δεδομένα που έχουμε από τη Συρία και κυρίως ποιοι καταλαμβάνουν και ποια εδάφη, μία εικόνα που παραπέμπει σε έναν πολύ πιθανό διαμελισμό της χώρας, σενάριο που ακούγεται ολοένα και πιο έντονα:
1)Η μετάβαση της εξουσίας
Καθώς οι Σύροι επευφημούν την πτώση του βάναυσου καθεστώτος του Άσαντ, ο μεταβατικός πρωθυπουργός Μοχάμαντ Αλ Μπασίρ, που συνδέεται με τους αντάρτες, διορίστηκε να επιβλέπει τη μετάβαση της εξουσίας. Οι υπουργοί από την Κυβέρνηση Σωτηρίας που συνδέεται με τους αντάρτες που κυβερνά την πόλη Ιντλίμπ, θα υπηρετήσουν μαζί με ανθρώπους που ήταν σε καίρια πόστα επί εποχής Άσαντ, σε μια προσωρινή κυβέρνηση μέχρι τον Μάρτιο. Το τι μέλλει γενέσθαι θα εξαρτηθεί εν πολλοίς απο τις εξελίξεις, αλλά και από τις αντιδράσεις των ΗΠΑ, όπου αναμένουμε τον Ιανουάριο τη μετάβαση απο την κυβέρνηση Μπάιντεν, στην κυβέρνηση Τραμπ.
2)Η «γραμμή» των ΗΠΑ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δήλωδσαν δια στόματος του ΥΠΕΞ Άντονι Μπλίνκεν ότι θα αναγνωρίσουν και θα υποστηρίξουν μια νέα κυβέρνηση που θα επιλέξουν οι Σύροι και που θα ακολουθεί τέσσερις βασικές αρχές, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού των δικαιωμάτων των μειονοτήτων και της αποτροπής της χρήσης της χώρας ως βάσης για την τρομοκρατία. Αξιωματούχος της κυβέρνησης Μπάιντεν είπε ότι οι ΗΠΑ δεν συζητούν σοβαρά τη διαγραφή της τζιχαντιστικής ομάδας HTS από τον χαρακτηρισμό της ως τρομοκρατικής οργάνωσης. Ωστόσο, η ανάληψη της ηγεσίας από τον Ντόναλντ Τραμπ δεν αποκλείει την ανατροπή, έστω και σε ορισμένα σημεία, της αμερικανικής «γραμμής», καθώς ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος χαρακτηρίζεται από το απρόβλεπτο των αποφάσεών του.
3)Το Ισραήλ και οι σαρωτικές επιθέσεις του
Το Ισραήλ παραδέχθηκε ότι έπληξε θέσεις στη Συρία τουλάχιστον 480 φορές μέσα σε μόλις δύο ημέρες, χτυπώντας τα περισσότερα από τα στρατηγικά αποθέματα όπλων της χώρας και καταστρέφοντας τον στόλο του συριακού ναυτικού. Εν τω μεταξύ, μετά την κατάληψη της αποστρατικοποιημένης «περιοχής διαχωρισμού» μεταξύ των κατεχόμενων από το Ισραήλ Υψίπεδων του Γκολάν και της υπόλοιπης Συρίας, οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν φτάσει σε ένα χωριό μόλις 16 μίλια από τη Δαμασκό, δήλωσε μια ομάδα Σύριων ακτιβιστών, με τη γαλλική διπλωματία να καλεί το Τελ Αβίβ να αποχωρήσει από την περιοχή.
4)Η αντίδραση των αραβικών κρατών και του ΟΗΕ
Σαουδική Αραβία, Τουρκία, Αίγυπτος, Ιορδανία, Ιράν και Κατάρ καταδίκασαν την επέκταση του Ισραήλ στα Υψίπεδα του Γκολάν και το κατηγόρησαν ότι εκμεταλλεύτηκε την κατάσταση για να αρπάξει περισσότερη γη. Ο ΟΗΕ είπε ότι η κατάληψη της ουδέτερης ζώνης από το Ισραήλ παραβίαζε μια συμφωνία του 1974 και ζήτησε να τερματιστούν οι αεροπορικές επιδρομές.
Ο χάρτης «διαμελισμού» της Συρίας
Ο χάρτης που ακολουθεί αποτυπώνει την πολυπλοκότητα της κατάστασης στο έδαφος της Συρίας και τους «οιωνούς διαμελισμού», οι οποίοι πυκνώνουν όλο και περισσότερο.
Ποια είναι τα βασικά σημεία που αναδεικνύει ο χάρτης:
1)Μία έκταση μεγαλύτερη από το 50% της εδαφικής ακεραιότητας, είχε ήδη χαθεί από την κυριαρχία της κυβέρνησης Άσαντ.
2)Ο Εθνικός Στρατός (SNA), με τη στήριξη της Άγκυρας, έχει καταλάβει και ελέγχει εδάφη στα σύνορα με την Τουρκία.
3)Δυνάμεις τζιχαντιστών υπό την ηγεσία του HTS, ελέγχουν εδάφη που εκτείνονται από τα σύνορα με τον Λίβανο, έως και τα σύνορα με την Τουρκία.
4)Οι Κούρδοι, που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ, έχουν στην κατοχή τους ένα πολύ μεγάλο μέρος των εδαφών της Συρίας.
5)Οι Ισραηλινές δυνάμεις έχουν εισχωρήσει τόσο στα Υψίπεδα του Γκολάν, φτάνοντας κοντά στην πρωτεύουσα Δαμασκό.
6)Εκτός των παραπάνω, υπάρχουν διάφορες ένοπλες τζιχαντιστικές ομάδες, οι οποίοι δεν κατονομάζονται, αλλά δρουν σε περιμετρικά αμερικανικών βάσεων.
Πηγή: skai.gr