Υπό κατάρρευση είναι η κυβέρνηση στη Γερμανία, με τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς να είναι σχεδόν βέβαιο πως θα χάσει την ψήφο εμπιστοσύνης στο γερμανικό κοινοβούλιο τη Δευτέρα.
Έτσι, η κρίση που είχε ξεκινήσει στις αρχές Νοεμβρίου θα κορυφωθεί με τις πρόωρες εκλογές στις 23 Φεβρουαρίου και παρ΄ότι είναι βέβαιο πως που η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) θα προσπαθήσει να βάλει εμπόδια στις εργασίες την ερχόμενη εβδομάδα, αυτά που θα ακολουθήσουν στο πολιτικό σκηνικό είναι εύκολο να προβλεφθούν.
Το Σύνταγμα, -που σχεδιάστηκε για να αποτρέψει την αναταραχή που σημειώθηκε κατά τη διάρκεια της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης (η οποία συνέβαλε στην άνοδο των Ναζί) - περιέχει μια σειρά διατάξεων που αποσκοπούν στο να αποσυντεθεί η κυβέρνηση όσο το δυνατόν πιο σταθερά και ομαλά.
Το Politico έχει κάνει έναν οδηγό με τα όσα ακολουθούν στη Γερμανία:
Ποιο είναι το επόμενο βήμα;
Όταν ο Σολτς βρεθεί ενώπιον της γερμανικής Βουλής τη Δευτέρα, η πλειοψηφία των 733 βουλευτών της χώρας αναμένεται να αποσύρει την εμπιστοσύνη της στον κεντροαριστερό πολιτικό.
Η απώλεια της ψήφου εμπιστοσύνης είναι ένα διαδικαστικό και απαραίτητο βήμα για να ανοίξει ο δρόμος για πρόωρες εκλογές, αφού ο πολυδιασπασμένος τρικομματικός συνασπισμός του Σολτς έπεσε τον περασμένο μήνα.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Δευτέρας, ο Σολτς θα κάνει αρχικά μια 25λεπτη δήλωση, στην οποία αναμένεται να περιγράψει τους λόγους για τους οποίους ζήτησε ψήφο εμπιστοσύνης. Την ομιλία του θα ακολουθήσει κοινοβουλευτική συζήτηση διάρκειας περίπου 2 ωρών, μετά την οποία οι βουλευτές θα προσέλθουν στις κάλπες για να αποσύρουν ή να επιβεβαιώσουν την εμπιστοσύνη τους στο πρόσωπο του καγκελαρίου.
Είναι προκαθορισμένο το αποτέλεσμα;
Παρ΄ότι τίποτα δεν είναι αδύνατο, ο Σολτς είναι πολύ πιθανό να χάσει την ψηφοφορία. Και αυτό είναι κάτι στο οποίο ελπίζει και ο ίδιος.
Το μόνο κόμμα που μπορεί να κάνει κάτι απρόβλεπτο είναι το ακροδεξιό AfD, το οποίο είναι γνωστό για τις απροσδόκητες, τακτικές κινήσεις του σε προηγούμενες ψηφοφορίες.
Ορισμένοι από τους βουλευτές του έχουν ήδη δηλώσει ότι σχεδιάζουν να υποστηρίξουν τον Σολτς επειδή φοβούνται ότι ο πιθανός επόμενος καγκελάριος, ο Φρίντριχ Μερτς από την κεντροδεξιά Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU), θα μπορούσε να βυθίσει τη Γερμανία σε πόλεμο, καθώς υποστηρίζει περισσότερο την Ουκρανία στον πόλεμο με τη Ρωσία, απ΄ότι κάνει σήμερα ο Σολτς.
«Δεν θέλω σε καμία περίπτωση να δω τον κ. Μερτς σε θέση ευθύνης», δήλωσε ο Τζούργκεν Πολ, ο πρώτος βουλευτής του AfD που ανακοίνωσε ότι θα ψηφίσει τον Σολτς. Ωστόσο, μόνο ένας μικρός αριθμός από τους 76 βουλευτές του AfD θα ακολουθήσει το παράδειγμά του.
Το AfD είναι αυτή τη στιγμή στη δεύτερη θέση στις δημοσκοπήσεις, γεγονός που πιθανότατα θα το καθιστούσε τη μεγαλύτερη δύναμη της αντιπολίτευσης μετά τις εκλογές - οπότε έχει συμφέρον να διαλύσει το κοινοβούλιο.
Σε κάθε περίπτωση, οι επικεφαλής των κοινοβουλευτικών ομάδων των Πρασίνων φαίνεται ότι θα χαλάσουν πιθανές ακροδεξιές «εκπλήξεις» καλώντας τους βουλευτές τους να απέχουν από την ψηφοφορία. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν όλοι οι βουλευτές του AfD και η ίδια η κοινοβουλευτική ομάδα του Σολτς, στηρίξουν τον καγκελάριο, δεν θα έχει και πάλι την πλειοψηφία.
Τι έπεται;
Εάν ο Σολτς χάσει την ψηφοφορία, θα προτείνει το απόγευμα της Δευτέρας στον πρόεδρο, Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ τη διάλυση της Μπούντεσταγκ, όπως είχε δηλώσει ο ίδιος ο καγκελάριος.
«Εάν ο πρόεδρος δεχτεί την πρότασή μου, οι ψηφοφόροι θα μπορέσουν να εκλέξουν νέα Μπούντεσταγκ στις 23 Φεβρουαρίου. Αυτός είναι ο στόχος μου», είχε επισημάνει ο Σολτς.
Έτσι, ο Σολτς και η κυβέρνηση μειοψηφίας του, η οποία περιλαμβάνει το δικό του κεντροαριστερό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα και τους Πράσινους, θα παραμείνουν στην εξουσία. Ωστόσο, επειδή δεν διαθέτει την πλειοψηφία του κοινοβουλίου, που είναι απαραίτητη για την ψήφιση των νόμων, θα έχει μια αδύναμη κυβέρνηση τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.
Πώς έφτασε η Γερμανία σε τέτοιο σημείο;
Στις αρχές Νοεμβρίου, λίγες ώρες αφότου κέρδισε τις αμερικανικές εκλογές ο Ντόναλντ Τραμπ, ο Σολτς, μπροστά στις κάμερες ανακοίνωσε ότι η τριμερής συμμαχία του καταρρέει με δραματικό τρόπο, λόγω διαφωνίας για τις δαπάνες.
Ο συνασπισμός του Σολτς - αποτελούμενος από το SPD και τους Πράσινους στην αριστερή πλευρά του πολιτικού φάσματος και το δημοσιονομικά συντηρητικό Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FDP) στην κεντροδεξιά - δεν ήταν ποτέ ταιριαστός.
Τόσο το SPD όσο και οι Πράσινοι τάσσονται υπέρ ενός ισχυρού δικτύου κοινωνικής ασφάλειας και μεγάλων επενδύσεων για την επιτάχυνση της οικονομικής ανάπτυξης και της μετάβασης στην πράσινη ενέργεια. Το FDP, από την άλλη πλευρά, θέλει περιορισμένες δαπάνες.
Πώς θα είναι η επόμενη κυβέρνηση της Γερμανίας;
Το CDU του Μερτς και το αδελφό κόμμα της Βαυαρίας, η Χριστιανοκοινωνική Ένωση, προηγούνται ήδη στις δημοσκοπήσεις με μεγάλη διαφορά, με ποσοστό 32%. Το ποσοστό αυτό είναι διπλάσιο από αυτό που αναμένεται να λάβει το SPD του Σολτς, το οποίο βρίσκεται ακριβώς πίσω από το AfD στην τρίτη θέση.
Με τους συντηρητικούς να είναι έτοιμοι να κερδίσουν τις εκλογές του Φεβρουαρίου, το μεγάλο ερώτημα είναι ποιος θα γίνει ο μικρότερος εταίρος του συνασπισμού τους και αν αυτό το κόμμα (πιθανότατα το SPD ή οι Πράσινοι) θα είναι αρκετά ισχυρό ώστε να καταστεί δυνατός ένας δικομματικός συνασπισμός. Λόγω της ανόδου του AfD και της δημιουργίας της νέας λαϊκιστικής-αριστερής Συμμαχίας Sahra Wagenknecht (BSW), οι τρικομματικοί συνασπισμοί -οι οποίοι είναι ασυνήθιστοι στη μεταπολεμική Γερμανία και τείνουν να είναι πιο ασταθείς- μπορεί να γίνουν η νέα κανονικότητα.
Οι Πράσινοι έχουν προσφάτως προσεταιριστεί το CDU του Μερτς, υπογραμμίζοντας τις παρόμοιες θέσεις τους στην εξωτερική πολιτική. Και τα δύο κόμματα τείνουν να είναι πιο ευνοϊκά στην υποστήριξη της Ουκρανίας στον πόλεμό της με τη Ρωσία από ό,τι ο Σολτς, ο οποίος έχει κάνει προεκλογική εκστρατεία με «συνετή» προσέγγιση.
Ωστόσο, ενώ ο Μερτς δεν αποκλείει έναν συνασπισμό με τους Πράσινους, ο ηγέτης του βαυαρικού CSU Μάρκους Σόμπερ- ο οποίος επικρίνει συχνά τους Πράσινους- δήλωσε σε ένα podcast αυτή την εβδομάδα ότι θα έθετε βέτο σε μια τέτοια συμμαχία.
Το FDP αγωνίζεται εν τω μεταξύ να μπει ακόμη και στην επόμενη Μπούντεσταγκ. Το κόμμα, το οποίο έχει περιέλθει σε κρίση, μετά τις αποκαλύψεις ότι σχεδίαζε μεθοδικά να ρίξει τον συνασπισμό του Σολτς, συγκεντρώνει δημοσκοπικά ποσοστά κάτω από το όριο του 5%, το οποίο απαιτείται για να κερδίσει έδρες στο κοινοβούλιο.