Πέντε χρόνια μετά τη σύλληψή του, ο Πακιστανός γιατρός Σακίλ Αφρίντι, ο άνθρωπος που βοηθησε τη CIA να εντοπίσει τον Οσάμα μπιν Λάντεν, αργοσβήνει ξεχασμένος στη φυλακή, θύμα –όπως υποστηρίζει η οικογένειά του– των διπλωματικών ελιγμών μεταξύ Ουάσινγκτον και Ισλαμαμπάντ.
"Δεν έχω καμια ελπίδα ότι θα τον ξαναδώ, δεν περιμένω πια τίποτα από τη δικαιοσύνη" εξήγησε ο Τζαμίλ Αφρίντι, ο μεγαλύτερος αδελφός του, ο οποίος δέχτηκε να συναντήσει έναν δημοσιογράφο του Γαλλικού Πρακτορείου σε μυστική τοποθεσία καθώς, όπως λέει, αισθάνεται ότι απειλείται η ζωή του.
Ο 50χρονος γιατρός είχε οργανώσει μια εκστρατεία εμβολιασμών κατά της ηπατίτιδας C, που στην πραγματικότητα ήταν το προκάλυμμα για να εξακριβωθεί το πού ακριβώς κρυβόταν ο ηγέτης της Αλ Κάιντα.
Ο Οσάμα μπιν Λάντεν σκοτώθηκε στις 2 Μαΐου 2011 από τις αμερικανικές ειδικές δυνάμεις στο σπίτι του στο Αμπονταμπάντ του Πακιστάν. Αυτή η εντυπωσιακή επέμβαση ξένων δυνάμεων θεωρήθηκε ταπεινωτική για τις πακιστανικές αρχές, πλήγωσε τις σχέσεις του Πακιστάν με τις ΗΠΑ και περιέπλεξε σημαντικά την υπόθεση του Σακίλ Αφρίντι.
Οι λεπτομέρειες για το πώς ακριβώς ήρθε σε επαφή η CIA με τον Αφρίντι παραμένουν μέχρι και σήμερα ασαφείς. Πακιστανικά μέσα ενημέρωσης υποστήριζαν ότι τα μέλη της Save the Children, μιας μη κυβερνητικής οργάνωσης με την οποία συνεργαζόταν ο γιατρός, έπαιξαν τον ρόλο μεσολαβητή. Η οργάνωση όμως διαψεύδει αυτόν τον ισχυρισμό.
Ο Δρ. Αφρίντι παραδέχτηκε την εμπλοκή του σε μια συνέντευξη που παραχώρησε στο τηλεοπτικό δίκτυο Fox News το 2012. Την πληροφορία επιβεβαίωσε κατόπιν και ο πρώην υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λίον Πανέτα.
Ο γιατρός είχε αναλάβει να οργανώσει μια εκστρατεία εμβολιασμού με σκοπό να συγκεντρώσει δείγματα DNA από το συγκρότημα όπου κατοικούσε η οικογένεια του Οσάμα μπιν Λάντεν. Ο ίδιος ισχυρίστηκε κατόπιν ότι δεν είχε ενημερωθεί για τους πραγματικούς σκοπούς της εκστρατείας και αρνήθηκε να φύγει από το Πακιστάν όταν του το ζήτησαν. Συνελήφθη από τις πακιστανικές αρχές και δικάστηκε για διασυνδέσεις με εξτρεμιστές. Του επιβλήθηκε ποινή κάθειρξης 33 ετών η οποία κατόπιν μειώθηκε στα 23 χρόνια.
Η εκδίκαση της έφεσης που άσκησε ο Σακί Αφρίντι ξεκίνησε το 2014 αλλά έκτοτε έχει αναβληθεί δεκάδες φορές. Πολλές οργανώσεις για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου και ζητούν περισσότερη διαφάνεια στην υπόθεση. "Ο Σακίλ έχει γίνει ο αποδιοπομπαίος τράγος", σχολίασε ένας ακτιβιστής, ο Ζαρ Άλι Χαν Αφρίντι που δεν είναι συγγενής του αλλά τυχαίνει να έχει το ίδιο επώνυμο με τον γιατρό.
Σύμφωνα με τον συνήγορό του, τον Καμάρ Ναντίμ, ο γιατρός κρατείται στην απομόνωση σε ένα μικρό κελί αλλά παρά τις προφυλάξεις που λαμβάνονται, η ζωή του απειλείται. Ο Ναντίμ, που δεν έχει καμία επαφή με τον πελάτη του εδώ και δύο χρόνια, είναι ο δεύτερος δικηγόρος που ανέλαβε την υπόθεση: ο πρώτος εγκατέλειψε τη χώρα γιατί δεχόταν απειλές από τους Ταλιμπάν και τελικά σκοτώθηκε το 2015, όταν θέλησε να επισκεφθεί την πατρίδα του.
Ο δικηγόρος διευκρίνισε πάντως ότι ο γιατρός δεν είναι εντελώς απομονωμένος. Κάθε δύο μήνες του επιτρέπεται να βλέπει τη γυναίκα του και τα παιδιά του. Στα αδέλφια του απαγορεύεται να τον επισκέπτονται, παρά την αντίθετη απόφαση που έχει εκδώσει το Ανώτατο Δικαστήριο της Πεσάουαρ.
Για τον Ναντίμ, ο πελάτης του δεν μπορεί πλέον να ελπίζει παρά μόνο στις πιέσεις που θα μπορούσαν να ασκήσουν οι ΗΠΑ στο Πακιστάν. "Όμως μέχρι τώρα δεν τον έχουν στηρίξει", σχολίασε.
Το 2012 μια επιτροπή της αμερικανικής Γερουσίας ψήφισε συμβολικά υπέρ της μείωσης της αμερικανικής βοήθειας που δίνεται στο Πακιστάν κατά 33 εκατομμύρια δολάρια, δηλαδή ένα εκατομμύριο για κάθε χρόνο φυλάκισης που επιβλήθηκε στον γιατρό. Οι αμερικανικές πιέσεις ωστόσο χαλάρωναν όσο βελτιώνονταν οι σχέσεις της Ουάσινγκτον με το Ισλαμαμπάντ και όσο ανέκυπταν νέα "ευαίσθητα" θέματα.
"Οι συνομιλίες με τους Ταλιμπάν έχουν επισκιάσει όλα τα υπόλοιπα", είπε ο ειδικός αναλυτής σε θέματα ασφαλείας Άχμεντ Ρασίντ. "Οι Αμερικανοί δεν θέλουν να περιπλέξουν την κατάσταση θέτοντας ακανθώδη ζητήματα", πρόσθεσε.
Οι αναταράξεις που προκάλεσε η υπόθεση του Αφρίντι δεν περιορίστηκαν στη διπλωματία: εξτρεμιστές την εκμεταλλεύτηκαν για να δικαιολογήσουν την αντίθεσή τους στους εμβολιασμούς και να επιτεθούν σε γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό. Περισσότεροι από 100 άνθρωποι, γιατροί που μετείχαν σε εκστρατείες εμβολιασμών ή αστυνομικοί που τους προστάτευαν, έχουν δολοφονηθεί στο Πακιστάν από τα μέσα του 2012.