Στερεύει ο χρόνος για τα κράτη μέλη της ΕΕ στο να πετύχουν συμφωνία σχετικά με το ανώτατο όριο τιμών για τις μεταφορές ρωσικού αργού πετρελαίου, αφού άλλος ένας γύρος συνομιλιών της τελευταίας στιγμής μεταξύ των πρεσβευτών της Ένωσης το βράδυ της Δευτέρας (28 Νοεμβρίου) έληξε χωρίς συμφωνία.
Η ΕΕ πρόκειται να απαγορεύσει σχεδόν όλες τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου στην ΕΕ στις 5 Δεκεμβρίου, κάτι που πρόκειται να συνδυαστεί με ένα διεθνές ανώτατο όριο τιμών για τις αποστολές, αλλά λίγες ημέρες πριν από την έναρξη ισχύος τους, τα κράτη μέλη αγωνίζονται να συμφωνήσουν σχετικά με το πιθανό ανώτατο όριο.
«Δεν υπάρχει συμφωνία. Τα νομικά κείμενα έχουν πλέον συμφωνηθεί, αλλά η Πολωνία εξακολουθεί να μην μπορεί να συμφωνήσει στην τιμή», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ.
Οι Βρυξέλλες συνεργάζονται με τις χώρες της G7 για την εφαρμογή του ανώτατου ορίου τιμών στο θαλάσσιο ρωσικό πετρέλαιο, με τις χώρες αυτές να προτείνουν να τεθεί ανώτατο όριο στα 65-70 δολάρια το βαρέλι.
Ο στόχος είναι να επιτραπεί η συνέχιση της ροής του πετρελαίου και ταυτόχρονα να μειωθεί η δυνατότητα της Μόσχας να χρηματοδοτεί τον πόλεμό της στην Ουκρανία. Σύμφωνα με το σχέδιο, τα φορτία ρωσικού πετρελαίου θα πρέπει να πωλούνται στο ανώτατο όριο ή κάτω από αυτό, διαφορετικά κινδυνεύουν να τους απαγορευτεί η ασφάλιση και η αντασφάλιση της ναυτιλίας.
Σε αντίθεση με το ανώτατο όριο τιμών φυσικού αερίου που διαπραγματεύονται επί του παρόντος οι χώρες της ΕΕ, το ανώτατο όριο τιμών στο πετρέλαιο θα εφαρμοζόταν μόνο στις ρωσικές προμήθειες και θα αποτελούσε άλλη μια κύρωση στον απόηχο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Πολωνική επιμονή
Στις συζητήσεις της Δευτέρας, οι πρεσβευτές της ΕΕ συζήτησαν για το αν θα θέσουν το ανώτατο όριο στα 62 δολάρια ανά βαρέλι για τις εξαγωγές ρωσικού αργού πετρελαίου. Ωστόσο, αρκετοί διπλωμάτες της ΕΕ δήλωσαν ότι η συναίνεση παραμένει άπιαστη, με ορισμένες χώρες να επιθυμούν πολύ χαμηλότερο όριο.
«Οι Πολωνοί είναι εντελώς ασυμβίβαστοι ως προς την τιμή χωρίς να προτείνουν μια αποδεκτή εναλλακτική λύση», δήλωσε ένας διπλωμάτης της ΕΕ.
Τα κράτη-μέλη με επικεφαλής τη Πολωνία λένε ότι η τιμή αυτή θα είναι αναποτελεσματική επειδή είναι πολύ κοντά στην τιμή που ήδη λαμβάνει η Ρωσία στην αγορά, πράγμα που σημαίνει ότι η κύρωση δεν θα τιμωρήσει το Κρεμλίνο αρκετά ώστε να παραλύσει την πολεμική οικονομία του.
Η Πολωνία, μαζί με τη Λιθουανία και την Εσθονία, πιέζει για ένα σημαντικά χαμηλότερο ανώτατο όριο περίπου 30 δολαρίων και θέλει η εφαρμογή του ανώτατου ορίου να συνδεθεί με την υπόσχεση για το επόμενο ένατο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
«Υπάρχουν τρία στοιχεία που πρέπει ακόμη να συζητηθούν: τα κριτήρια της προσαρμογής του ανώτατου ορίου τιμής, η συμπερίληψη ενός μηχανισμού στο νέο πακέτο κυρώσεων και το επίπεδο της τιμής του ανώτατου ορίου», δήλωσε διπλωμάτης της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης στη EURACTIV.
Οι εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου της Ρωσίας προβλέπεται ότι θα αντιπροσωπεύουν το 42% των εσόδων της χώρας φέτος στα 11,7 τρισεκατομμύρια ρούβλια, από 36% ή 9,1 τρισεκατομμύρια ρούβλια το 2021, σύμφωνα με το Reuters, επικαλούμενο το υπουργείο Οικονομικών της χώρας.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε το Σάββατο (26 Νοεμβρίου) ότι το κόστος του ρωσικού θαλάσσιου πετρελαίου θα πρέπει να περιοριστεί στα 30-40 δολάρια το βαρέλι, ανέφερε το Reuters.
Μεσογειακός συμβιβασμός
Εν τω μεταξύ, άλλοι σκεπτικιστές του ανώτατου ορίου τιμών έχουν ήδη υποχωρήσει.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με μεγάλες ναυτιλιακές βιομηχανίες, όπως η Ελλάδα, η Μάλτα και η Κύπρος, ήθελαν να διασφαλίσουν ότι η τιμή θα είναι αρκετά υψηλή ώστε να διατηρηθεί το εμπόριο του ρωσικού πετρελαίου, μια θέση που πιθανότατα θα υποστηριχθεί από τις ΗΠΑ.
Οι ανησυχίες αυτών των ναυτιλιακών χωρών «εξομαλύνθηκαν» στις συνομιλίες της Δευτέρας, δήλωσαν διπλωμάτες της ΕΕ, προσθέτοντας ότι τώρα αναμένεται να αυξηθεί η πίεση προς τα «γεράκια» κράτη μέλη για έναν συμβιβασμό.
«Η Γαλλία, η Γερμανία και μερικοί άλλοι είναι αρκετά επικριτικοί απέναντι στην Πολωνία, λένε ότι τώρα ήρθε η ώρα να ανταποδώσουν», δήλωσε δεύτερος διπλωμάτης της ΕΕ.
Προσεχώς η προθεσμία
Μια νέα ημερομηνία για τις συνομιλίες δεν έχει ακόμη οριστεί σύμφωνα με τους διπλωμάτες της ΕΕ, παρόλο που ο μηχανισμός ανώτατων τιμών πρόκειται να τεθεί σε ισχύ στις 5 Δεκεμβρίου. Οι προσδοκίες στις Βρυξέλλες είναι ότι οι διαπραγματεύσεις θα μπορούσαν να ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος αυτής της εβδομάδας.
Μετά από πολλές εβδομάδες παρατεταμένων διαπραγματεύσεων τον Μάιο, οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν σε μερικό εμπάργκο στις εισαγωγές αργού πετρελαίου μέσω θαλάσσης, το οποίο θα τεθεί σε πλήρη ισχύ στο τέλος του 2022.
Στη συνέχεια, η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Τσεχική Δημοκρατία εξασφάλισαν εξαιρέσεις από την απαγόρευση για τις εισαγωγές μέσω αγωγών στις οποίες βασίζονται.
Εάν δεν υπάρξει συμφωνία σχετικά με την ιδέα της G7 για το ανώτατο όριο τιμών έως την επόμενη Δευτέρα, η Ένωση θα πρέπει να εφαρμόσει τα αυστηρότερα μέτρα που συμφωνήθηκαν στα τέλη Μαΐου, τα οποία θα περιλαμβάνουν απαγόρευση όλων των ρωσικών εισαγωγών αργού πετρελαίου από τις 5 Δεκεμβρίου και των πετρελαιοειδών από τις 5 Φεβρουαρίου, προειδοποίησαν ορισμένοι διπλωμάτες της ΕΕ.
Παραμένει επίσης ασαφές σε αυτό το στάδιο εάν θα χρειαστεί να υπάρξουν πρόσθετες συνομιλίες προσαρμογής σε επίπεδο G7, εάν η ΕΕ συμφωνήσει ένα ανώτατο όριο εκτός του προτεινόμενου εύρους τιμών της ομάδας.
Πώς θα λειτουργήσει το ανώτατο όριο
Όταν τεθεί σε εφαρμογή, η τιμή θα ισχύει για κάθε πλοίο που μεταφέρει ρωσικό πετρέλαιο, ανεξάρτητα από τη σημαία που φέρει.
Οι ναυτιλιακές εταιρείες θα επιτρέπεται να μεταφέρουν μόνο πετρέλαιο που πωλείται κάτω ή στο επίπεδο του συμφωνηθέντος ανώτατου ορίου.
Εάν διαπιστωθεί ότι ένα πλοίο μεταφέρει ρωσικό πετρέλαιο και δεν τηρεί το καθορισμένο ανώτατο όριο, θα χάσει την πρόσβαση σε υπηρεσίες όπως η ασφάλιση.
Αν και το ερώτημα σχετικά με το κατά πόσον μπορεί να διασφαλιστεί η κατάλληλη παρακολούθηση παραμένει, η ΕΕ στοχεύει να συνεργαστεί με χώρες-κλειδιά για τη θαλάσσια ασφάλιση, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, ώστε να ενισχύσει τις κυρώσεις
Πηγή: EURACTIV