Η διοίκηση της Boeing έδωσε στη δημοσιότητα την Πέμπτη εκατοντάδες εσωτερικά μηνύματα στελεχών της που περιέχουν εξαιρετικά ωμά σχόλια για τη διαδικασία ανάπτυξης και πιστοποίησης του 737 MAX και τον ρόλο των εποπτικών φορέων σε αυτή.
Ένα από τα πιο εντυπωσιακά από αυτά τα σχόλια περιέχει την κρίση πως το αεροσκάφος «σχεδιάστηκε από κλόουν» που «με τη σειρά τους επιβλέπονται από μαϊμούδες» — όπου «κλόουν» οι αρχιτέκτονες αυτού του τύπου αεροσκάφους μεσαίων αποστάσεων και όπου «μαϊμούδες» η ομοσπονδιακή υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας (Federal Aviation Administration, FAA).
Απόπειρες να αποφευχθεί ο αυστηρότερος έλεγχος
Τα μηνύματα αποκαλύπτουν επίσης απόπειρες να αποφευχθεί ο αυστηρότερος έλεγχος του 737 MAX, ενώ οι συντάκτες τους χλευάζουν ανελέητα το αεροπλάνο, την εταιρεία, την FAA και ξένους εποπτικούς φορείς.
Σε ένα από τα μηνύματα, το οποίο στάλθηκε την 8η Φεβρουαρίου 2018, ενώ αεροσκάφη του τύπου βρίσκονταν πλέον στον αέρα, οκτώ μήνες πριν γίνει το πρώτο από τα δύο πολύνεκρα δυστυχήματα που εντέλει οδήγησαν στην καθήλωση όλου του στόλου στο έδαφος, ένας εργαζόμενος της Μπόινγκ ρωτάει έναν δεύτερο: «Θα επιβίβαζες την οικογένειά σου σ’ ένα MAX (…); Διότι εγώ δεν θα το έκανα». Για να λάβει τη μονολεκτική απάντηση: «Όχι».
Επιθετικές περικοπές κόστους
Κάποια από τα μηνύματα αποκαλύπτουν ιδίως τις προσπάθειες και τις πιέσεις που άσκησε η Μπόινγκ για να αποφύγει κάθε ενδεχόμενο να απαιτηθεί επανεκπαίδευση των πιλότων σε προσομοιωτές πτήσεων και η πιστοποίησή τους εκ νέου — πρόκειται για πανάκριβη και χρονοβόρα διαδικασία — ως προϋπόθεση για την απόκτηση του 737 MAX.
Η κατασκευάστρια άλλαξε τροπάρι μόλις αυτή την εβδομάδα, ανακοινώνοντας πως προτείνει οι πιλότοι να εκπαιδευθούν σε προσομοιωτές και να πιστοποιηθούν εκ νέου πριν ξαναρχίσουν οι πτήσεις των 737 MAX.
Πρόκειται για στροφή 180° σε σχέση με τη στάση που τηρούσε μέχρι τώρα, ότι δηλαδή αρκούσε μια εκπαίδευση σε υπολογιστή, διότι ο νέος τύπος ήταν παρόμοιος με το 737 NG.
Η δημοσιοποίηση των μηνυμάτων αυτών, τα οποία ιδωμένα συνολικά αποκαλύπτουν ότι στην εταιρεία ήταν κυρίαρχη η κουλτούρα των επιθετικών περικοπών κόστους και ότι η περιφρόνηση προς την FAA ήταν γενικευμένη, αναμένεται να βαθύνει ακόμη περισσότερο την κρίση στην Μπόινγκ, που δυσκολεύεται να πείσει τους εποπτικούς φορείς να επιτρέψουν να ξαναρχίσουν οι πτήσεις του αεροπλάνου πάνω στο οποίο έχει βασίσει το μέλλον της και να ανακτήσει την εμπιστοσύνη του επιβατικού κοινού.
Όλα τα 737 MAX παραμένουν καθηλωμένα στο έδαφος από τον Μάρτιο, όταν έγινε το δυστύχημα στο οποίο ενεπλάκη ένα αεροσκάφος της Ethiopian Airlines, πέντε μήνες μετά από εκείνο — υπό πανομοιότυπες συνθήκες — της . Τα δύο δυστυχήματα στοίχισαν τη ζωή σε συνολικά 346 ανθρώπους.
Καθησυχαστική εμφανίζεται η διοίκηση της Boeing
Η FAA πάντως ανέφερε ότι τα μηνύματα που δόθηκαν στη δημοσιότητα δεν εγείρουν νέες ανησυχίες για την ασφάλεια του αεροπλάνου, αν και «ο τόνος και η γλώσσα που περιέχεται σ’ αυτά απογοητεύουν».
Η διεύθυνση της Μπόινγκ υπερθεμάτισε: τα μηνύματα αυτά «δεν αντανακλούν την εταιρεία που είμαστε και χρειάζεται να είμαστε και είναι εντελώς απαράδεκτα», ανέφερε.
Τα μηνύματα, που δημοσιοποιήθηκαν για λόγους «διαφάνειας», ίσως προκαλέσουν νέα ξεσπάσματα οργής από πλευράς μελών του αμερικανικού Κογκρέσου.
Θα αυξήσουν εξάλλου την πίεση στον νέο διευθύνοντα σύμβουλο της Μπόινγκ Ντέιβιντ Καλχούν, που καλείται να αναμορφώσει εκ βάθρων τη νοοτροπία των εργαζομένων στην εταιρεία-κολοσσό της αεροναυπηγικής αφού αναλάβει τα ηνία της τη Δευτέρα.
«Εγείρονται πολλά ερωτήματα»
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Μεταφορών της Βουλής των Αντιπροσώπων Πίτερ ΝτεΦάζιο, που ερεύνησε την υπόθεση των 737 MAX, έκρινε ότι τα μηνύματα αυτά δημιουργούν μια «βαθιά ενοχλητική εικόνα» για το πού ήταν διατεθειμένα να φθάσουν τα στελέχη της Μπόινγκ προκειμένου να «αποφεύγουν τον αυστηρότερο έλεγχο από τους εποπτικούς φορείς, τα πληρώματα και το επιβατικό κοινό, ακόμη και την ώρα που οι ίδιοι οι εργαζόμενοί της ηχούσαν συναγερμό εντός εταιρείας».
Ο γερουσιαστής Ρότζερ Ουίκερ, πρόεδρος της Επιτροπής Εμπορίου που προΐσταται της έρευνας για τα 737 MAX σε αυτό το σώμα του Κογκρέσου, επισήμανε από τη δική του πλευρά πως τα μηνύματα «εγείρουν πολλά ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα της εποπτείας της FAA στη διαδικασία πιστοποίησης».
Στο μεταξύ συνεχίζει να είναι σε εξέλιξη ποινική έρευνα του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ για ζητήματα που άπτονται του συγκεκριμένου τύπου αεροσκάφους.