Ο νικητής των γερμανικών εκλογών, ηγέτης του συντηρητικού κόμματος CDU, Φρίντριχ Μερτς, αρχίζει να διαμορφώνει το πολιτικό του αποτύπωμα, στέλνοντας ξεκάθαρα μηνύματα προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Βρετανία και το Ισραήλ, ενόψει της ανάληψης των καθηκόντων του ως καγκελάριος της Γερμανίας.
Οι πρώτες του κινήσεις, πριν καλά καλά ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης, φανερώνουν τις προτεραιότητές του σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, την προσήλωσή του στη βορειοατλαντική συμμαχία, καθώς και την πολιτική του στάση απέναντι στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ).
Εν τω μεταξύ, ο ίδιος, το απόγευμα της Δευτέρας, αναφερόμενος στην ευρωπαϊκή πολιτική της κυβέρνησής του, δήλωσε ότι είναι «12 παρά 5» για την Ευρώπη και για αυτό, όπως είπε, πρέπει να παραμείνουμε ενωμένοι. Ήδη χθες το βράδυ μίλησε στο τηλέφωνο με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και σκοπεύει να συντονιστεί μαζί του για την αντιμετώπιση της νέας στάσης των ΗΠΑ. «Υποθέτω ότι υπό τον Ντόναλντ Τραμπ το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την Ευρώπη θα μειωθεί, αλλά εξακολουθώ να ελπίζω ότι θα διατηρηθεί η καλή διατλαντική σχέση. Αυτό όμως απαιτεί συμφωνία εντός Ευρώπης», τόνισε ο αρχηγός του CDU.
Πρόσκληση στον Νετανιάχου
Η πιο αμφιλεγόμενη κίνηση του Μερτς ήταν η πρόσκληση που απηύθυνε στον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπενιαμίν Νετανιάχου, να επισκεφθεί τη Γερμανία, παρά το διεθνές ένταλμα σύλληψης που έχει εκδοθεί εναντίον του από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του γραφείου του Νετανιάχου, κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας τους, ο Μερτς τον συνεχάρη για τη νίκη του CDU και εξέφρασε τη στήριξή του, χαρακτηρίζοντας «σκανδαλώδη» την απόφαση του ΔΠΔ να τον θεωρήσει εγκληματία πολέμου. Από την πλευρά του, εκπρόσωπος του CDU επιβεβαίωσε την τηλεφωνική επικοινωνία, αλλά απέφυγε να σχολιάσει το περιεχόμενο της συζήτησης.
Η Γερμανία, ως υπογράφουσα χώρα του ΔΠΔ, έχει νομική υποχρέωση να εφαρμόζει τις αποφάσεις του δικαστηρίου, γεγονός που καθιστά την πρόσκληση του Μερτς στον Νετανιάχου μια ιδιαίτερα αμφιλεγόμενη πολιτική επιλογή. Ωστόσο, το Βερολίνο διατηρεί ιστορική ευθύνη απέναντι στο Ισραήλ λόγω του Ολοκαυτώματος, με τον Μερτς να υπογραμμίζει επανειλημμένα τη σταθερή υποστήριξή του προς το εβραϊκό κράτος.
Το ΔΠΔ έχει εκδώσει εντάλματα σύλληψης για τον Νετανιάχου, τον Ισραηλινό πρώην υπουργό Άμυνας, Γιοάβ Γκάλαντ, και τον ηγέτη της Χαμάς, Ιμπραχίμ Αλ-Μάσρι, κατηγορώντας τους για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διαπράχθηκαν στη διάρκεια της σύγκρουσης στη Γάζα. Το Ισραήλ απορρίπτει τη δικαιοδοσία του ΔΠΔ και απορρίπτει τις κατηγορίες.
Μήνυμα στις ΗΠΑ: Η σημασία των διατλαντικών σχέσεων
Ο Μερτς εξέφρασε την επιθυμία του να ενισχύσει τις σχέσεις της Γερμανίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τονίζοντας τη σημασία της νατοϊκής συνοχής και της ενιαίας φωνής της Ευρώπης στα ζητήματα εμπορίου και άμυνας.
«Ελπίζω να καταφέρουμε να πείσουμε τους Αμερικανούς ότι είναι προς το κοινό μας συμφέρον να διατηρήσουμε καλές διατλαντικές σχέσεις», δήλωσε, εκφράζοντας ταυτόχρονα ανησυχία για τα μηνύματα που προέρχονται από την Ουάσιγκτον σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Παράλληλα, αποκάλυψε ότι είχε εκτενή συζήτηση με τον Γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, σχετικά με τις επαφές τους με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, υποδηλώνοντας έτσι την προετοιμασία των ευρωπαϊκών ηγεσιών ενόψει των επισκέψεων Μακρόν και Στάρμερ στην Ουάσινγκτον.
Άνοιγμα στη Βρετανία: Στενότερη συνεργασία με την Ευρώπη
Σε ό,τι αφορά τη Βρετανία, ο ηγέτης του CDU χαιρέτισε τη διάθεση του Βρετανού πρωθυπουργού, Κιρ Στάρμερ, για βελτίωση των σχέσεων μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Χαιρετίζω ιδιαίτερα το γεγονός ότι η Μεγάλη Βρετανία επιδιώκει εκ νέου στενότερη σχέση με την Ευρώπη, με την Ευρωπαϊκή Ένωση», δήλωσε, αφήνοντας να εννοηθεί ότι βλέπει θετικά την προοπτική μίας νέας συνεργασίας που θα μπορούσε να βελτιώσει τις μετα-Brexit σχέσεις. Επιβεβαίωσε επίσης ότι είχε συνομιλίες με τον Στάρμερ τις τελευταίες εβδομάδες, χωρίς όμως να αποκαλύψει περισσότερες λεπτομέρειες για το περιεχόμενο των συζητήσεων.
Απόψε οι πρώτες συνομιλίες για σχηματισμό κυβέρνησης
Ο Φρίντριχ Μερτς δήλωσε το απόγευμα της Δευτέρας ότι η Χριστιανική Ένωση επιθυμεί να σχηματίσει κυβερνητικό συνασπισμό με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) και θα έχει ήδη σήμερα τις πρώτες συνομιλίες με την ηγετική του ομάδα. Εντός των προσεχών ημερών, ο κ. Μερτς θα συναντηθεί και με τον απερχόμενο καγκελάριο Όλαφ Σολτς.
«Στόχος είναι να υπάρξει μια κυβέρνηση ικανή να αναλάβει και πάλι σύντομα δράση. Η Γερμανία χρειάζεται μια κυβέρνηση ικανή για δράση», δήλωσε ο κ. Μερτς και τόνισε ότι θέλει να γίνει «καγκελάριος όλων των Γερμανών», ακόμη και αυτών που δεν ψήφισαν την Χριστιανική Ένωση (CDU/CSU). Χαρακτήρισε ωστόσο «ανησυχητική» την κατάσταση στα ανατολικά κρατίδια, όπου, όπως είπε, το CDU δεν έχει κερδίσει ούτε μία εκλογική περιφέρεια. «Βλέπω με μεγάλη ανησυχία τι συμβαίνει στην ανατολή, ενόψει και των επόμενων κρατιδιακών εκλογών το 2026 στο Βερολίνο, όπου χθες πρώτη δύναμη αναδείχθηκε η Αριστερά. Για το μεταναστευτικό, το οποίο εξελίχθηκε σε κεντρικό ζήτημα της προεκλογικής αντιπαράθεσης, ο Φρίντριχ Μερτς επανέλαβε ότι θέλει να συνεχιστεί η απόρριψη μεταναστών στα σύνορα: «Κανείς μας δεν θέλει να κλείσει τα σύνορα. Αλλά πρέπει να εφαρμοστούν προσωρινά απορρίψεις. Είναι νομικά εφικτό», δήλωσε.
Ενόψει των διαπραγματεύσεων με το SPD, o Φρίντριχ Μερτς δήλωσε ότι το κόμμα αντιμετωπίζει υπαρξιακή κρίση μετά το ιστορικά χαμηλό ποσοστό που κατέγραψε χθες. Διαβεβαίωσε ωστόσο: «Δεν έχω κανένα συμφέρον να καταστρέψω το SPD» και επανέλαβε την ανάγκη για γρήγορες διαπραγματεύσεις, με στόχο η νέα κυβέρνηση να είναι έτοιμη για δράση έως το Πάσχα. Τόνισε παράλληλα ότι θα συναντηθεί με τον Όλαφ Σολτς προκειμένου να συζητηθεί η ομαλή μετάβαση εξουσίας και να κατοχυρωθεί ότι η υπηρεσιακή κυβέρνηση δεν θα λάβει καμία μακροπρόθεσμα δεσμευτική απόφαση για την Γερμανία χωρίς προηγουμένως να συμβουλευτεί την Χριστιανική Ένωση.
Απαντώντας σε ερώτηση εάν έχει δεχθεί ήδη συγχαρητήρια από την πρώην καγκελάριο 'Αγγελα Μέρκελ, ο Φρίντριχ Μερτς απάντησε αρνητικά.