Ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι δήλωσε ότι η χώρα του αναπτύσσει ένα σχέδιο για την ανοικοδόμηση της Γάζας χωρίς να αναγκαστούν οι Παλαιστίνιοι να εγκαταλείψουν τη λωρίδα, σε μια απάντηση στην πρόταση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να ερημώσει την περιοχή, ώστε να την καταλάβουν οι ΗΠΑ.
Η κρατική εφημερίδα της Αιγύπτου Al-Ahram έγραψε ότι η πρόταση προβλέπει τη δημιουργία "ασφαλών περιοχών" εντός της Γάζας, όπου οι Παλαιστίνιοι θα μπορούν να ζουν αρχικά, ενώ αιγυπτιακές και διεθνείς κατασκευαστικές εταιρείες θα απομακρύνουν τα συντρίμμια και θα αποκαθιστούν τις υποδομές της λωρίδας.
Αιγύπτιοι αξιωματούχοι έχουν συζητήσει το σχέδιο με Ευρωπαίους διπλωμάτες καθώς και με τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, σύμφωνα με δύο Αιγύπτιους αξιωματούχους και Άραβες και Δυτικούς διπλωμάτες. Σύμφωνα με πληροφορίες, συζητούν επίσης τρόπους χρηματοδότησης της ανοικοδόμησης, συμπεριλαμβανομένης μιας διεθνούς διάσκεψης για την ανοικοδόμηση της Γάζας.
Οι αξιωματούχοι και οι διπλωμάτες μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας επειδή η πρόταση βρίσκεται ακόμη υπό διαπραγμάτευση.
Η πρόταση έρχεται μετά τη διεθνή κατακραυγή που προκάλεσε η έκκληση του Τραμπ για την απομάκρυνση του πληθυσμού της Γάζας που αποτελείται από περίπου 2 εκατομμύρια Παλαιστίνιους. Ο Τραμπ δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα αναλάβουν τη Λωρίδα της Γάζας και θα την ανοικοδομήσουν σε μια "Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής", αν και δεν θα επιτραπεί στους Παλαιστίνιους να επιστρέψουν.
Οι Παλαιστίνιοι έχουν δηλώσει ευρέως ότι δεν πρόκειται να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους, ενώ η Αίγυπτος, η Ιορδανία -με την υποστήριξη της Σαουδικής Αραβίας- έχουν αρνηθεί τις εκκλήσεις του Τραμπ να δεχθούν τον πληθυσμό της Γάζας. Ομάδες δικαιωμάτων έχουν πει ευρέως ότι το σχέδιο ισοδυναμεί με εθνοκάθαρση, ένα πιθανό έγκλημα πολέμου. Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν επίσης καταδικάσει σε μεγάλο βαθμό το σχέδιο του Τραμπ. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει επαινέσει την ιδέα και λέει ότι το Ισραήλ ετοιμάζεται να την εφαρμόσει.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος βρέθηκε στη Σαουδική Αραβία τη Δευτέρα στο πλαίσιο περιοδείας του στην περιοχή, δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι έτοιμες να ακούσουν εναλλακτικές προτάσεις. "Αν οι αραβικές χώρες έχουν ένα καλύτερο σχέδιο, τότε αυτό είναι υπέροχο", δήλωσε ο Ρούμπιο την Πέμπτη στην αμερικανική ραδιοφωνική εκπομπή "Clay and Buck Show".
Τα σχέδια ανοικοδόμησης εξαρτώνται από τη δεύτερη φάση της εκεχειρίας
Η αιγυπτιακή εφημερίδα Al-Ahram έγραψε ότι η πρόταση έχει σχεδιαστεί για να "αντικρούσει τη λογική του Αμερικανού προέδρου Τραμπ" και να αντιμετωπίσει "κάθε άλλο όραμα ή σχέδιο που αποσκοπεί στην αλλαγή της γεωγραφικής και δημογραφικής δομής της Λωρίδας της Γάζας".
Η Γάζα πλησιάζει σε μια κρίσιμη καμπή με την πρώτη φάση της εκεχειρίας να λήγει στις αρχές Μαρτίου. Το Ισραήλ και η Χαμάς πρέπει ακόμη να διαπραγματευτούν μια δεύτερη φάση που έχει ως στόχο την απελευθέρωση όλων των υπόλοιπων ομήρων που κρατούν οι μαχητές, την πλήρη αποχώρηση του Ισραήλ από τη Γάζα και τη μακροπρόθεσμη παύση του πολέμου.
Οποιοδήποτε σχέδιο ανοικοδόμησης θα είναι αδύνατο να εφαρμοστεί χωρίς συμφωνία για τη δεύτερη φάση, συμπεριλαμβανομένης μιας συμφωνίας για το ποιος θα κυβερνά τη Γάζα μακροπρόθεσμα. Το Ισραήλ απαιτεί την εξάλειψη της Χαμάς ως πολιτικής ή στρατιωτικής δύναμης στην περιοχή και οι διεθνείς δωρητές είναι απίθανο να συμβάλουν σε οποιαδήποτε ανοικοδόμηση εάν η Χαμάς είναι επικεφαλής.
Κεντρική θέση στην πρόταση της Αιγύπτου κατέχει η δημιουργία μιας παλαιστινιακής διοίκησης που δεν θα είναι ευθυγραμμισμένη ούτε με τη Χαμάς ούτε με την Παλαιστινιακή Αρχή για τη διοίκηση της λωρίδας και την επίβλεψη των προσπαθειών ανοικοδόμησης, σύμφωνα με τους δύο Αιγύπτιους αξιωματούχους που συμμετέχουν στις προσπάθειες.
Ζητείται επίσης μια παλαιστινιακή αστυνομική δύναμη που θα αποτελείται κυρίως από πρώην αστυνομικούς της Παλαιστινιακής Αρχής, οι οποίοι παρέμειναν στη Γάζα μετά την κατάληψη του θύλακα από τη Χαμάς το 2007, με ενίσχυση από αιγυπτιακές και δυτικά εκπαιδευμένες δυνάμεις.
Ερωτηθείς σχετικά με το ενδεχόμενο ανάπτυξης μιας αραβικής δύναμης στη Γάζα, ένας Αιγύπτιος αξιωματούχος και ο Άραβας διπλωμάτης δήλωσαν ότι οι αραβικές χώρες θα συμφωνούσαν μόνο εάν υπήρχε ένας "σαφής δρόμος" για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου έχει απορρίψει οποιοδήποτε παλαιστινιακό κράτος καθώς και οποιονδήποτε ρόλο της Χαμάς ή της Παλαιστινιακής Αρχής που υποστηρίζεται από τη Δύση στη διακυβέρνηση της Γάζας, αν και δεν έχει προτείνει κάποια σαφή εναλλακτική λύση.
Η Χαμάς έχει δηλώσει ότι είναι πρόθυμη να εγκαταλείψει την εξουσία στη Γάζα. Ο εκπρόσωπος της Χαμάς Αμπντούλ Λατίφ αλ-Κανού δήλωσε ότι η ομάδα έχει αποδεχτεί είτε μια παλαιστινιακή κυβέρνηση ενότητας χωρίς τη συμμετοχή της Χαμάς είτε μια επιτροπή τεχνοκρατών που θα διοικεί την περιοχή. Η Παλαιστινιακή Αρχή, η οποία κυβερνά θύλακες της Δυτικής Όχθης, έχει μέχρι στιγμής αντιταχθεί σε οποιαδήποτε σχέδια για τη Γάζα που την αποκλείουν.
Καθορισμένες «ασφαλείς ζώνες»
Ο δυτικός διπλωμάτης δήλωσε ότι η Γαλλία και η Γερμανία έχουν υποστηρίξει την ιδέα των αραβικών χωρών να αναπτύξουν μια αντιπρόταση στο σχέδιο του Τραμπ και ότι ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ ελ Σίσι συζήτησε τις προσπάθειες της κυβέρνησής του με τον Γάλλο πρόεδρο σε τηλεφωνική επικοινωνία νωρίτερα αυτό το μήνα.
Ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών Badr Abdelatty ενημέρωσε επίσης τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών και άλλους αξιωματούχους της ΕΕ στο περιθώριο της διάσκεψης για την ασφάλεια του Μονάχου την περασμένη εβδομάδα, δήλωσε ένας από τους Αιγύπτιους αξιωματούχους.
Αξιωματούχοι από την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Ιορδανία θα συζητήσουν την πρόταση της Αιγύπτου σε μια συνάντηση στο Ριάντ αυτή την εβδομάδα, προτού την παρουσιάσουν στην αραβική σύνοδο κορυφής αργότερα αυτόν τον μήνα, σύμφωνα με τους δύο Αιγύπτιους αξιωματούχους και τον Άραβα διπλωμάτη.
Το σχέδιο της Αιγύπτου προβλέπει μια διαδικασία ανοικοδόμησης σε τρεις φάσεις που θα διαρκέσει έως και πέντε χρόνια χωρίς να απομακρυνθούν οι Παλαιστίνιοι από τη Γάζα, δήλωσαν οι Αιγύπτιοι αξιωματούχοι.
Ορίζει τρεις "ασφαλείς ζώνες" εντός της Γάζας για τη μετεγκατάσταση των Παλαιστινίων κατά τη διάρκεια μιας αρχικής εξάμηνης "περιόδου πρώιμης ανάκαμψης". Οι ζώνες αυτές θα εξοπλιστούν με κινητά σπίτια και καταφύγια, ενώ η ανθρωπιστική βοήθεια θα εισρέει σε αυτές.
Περισσότερες από δύο δωδεκάδες αιγυπτιακές και διεθνείς εταιρείες θα συμμετάσχουν στην απομάκρυνση των ερειπίων και στην ανοικοδόμηση των υποδομών της λωρίδας. Η ανοικοδόμηση θα προσφέρει δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας στον πληθυσμό της Γάζας, δήλωσαν οι αξιωματούχοι.