Σαν να μη δίνουν οι δημοσκοπήσεις αρκετές ενδείξεις, τα δύο κόμματα που συγκυβερνούν τη Γερμανία έχουν αποδυθεί τις τελευταίες ημέρες σε μια εκστρατεία με στόχο να δείξουν ποιον φοβούνται, ποιος είναι ο μεγάλος τους αντίπαλος στις εκλογές της 26ης Σεπτεμβρίου, τις πρώτες εδώ και 16 χρόνια όπου δεν θα λάβει μέρος η Αγγελα Μέρκελ. Και αυτός ο αντίπαλος είναι βέβαια η 40χρονη υποψήφια των Πρασίνων Αναλένα Μπέρμποκ.
Η άνοδος των Πρασίνων ανησυχεί τους συντηρητικούς (τους χριστιανοδημοκράτες και τους χριστιανοσιαλιστές) και τους σοσιαλδημοκράτες και γοητεύει τους αναλυτές. Το κόμμα έχει στις δημοσκοπήσεις τριπλάσια ποσοστά από αυτό που έλαβε το 2017 και σε πολλές από αυτές ξεπερνάει το κόμμα της Μέρκελ. Θα αποκτήσει λοιπόν η Γερμανία μια Πράσινη καγκελάριο;
Πολλοί είναι οι παράγοντες που εξηγούν το φαινόμενο το οποίο έχει μετατρέψει τους Πράσινους στο κόμμα της μόδας. Η Σβένια, η Γιοχάνα και η Εβα, τρεις φίλες γύρω στα 30 που μοιράζονται ένα μπουκάλι ροζέ κρασί καθισμένες σε ένα παγκάκι στο πάρκο Hasenheide, το εξηγούν με έναν τρόπο που συμφωνεί σε γενικές γραμμές με την ανάλυση των ειδικών. «Θεωρώ τον εαυτό μου αριστερή, αλλά δεν με εκπροσωπεί ούτε το SPD, που μου φαίνεται παλιό, ούτε το Die Linke, που μου φαίνεται ριζοσπαστικό», λέει η Γιοχάνα, που ζει στο Κρόιτσμπεργκ, μια συνοικία του Βερολίνου όπου οι Πράσινοι είχαν πάντα υψηλά ποσοστά. Η διαφορά είναι ότι σήμερα δεν απευθύνονται πλέον μόνο στους νέους, αριστερούς και μορφωμένους κατοίκους των πόλεων, αλλά και στο κέντρο, αυτή την τεράστια δεξαμενή εκατομμυρίων ψήφων που κρίνουν τις εκλογές.
Η πανδημία εκτόπισε την κλιματική αλλαγή από τις βασικές ανησυχίες των Γερμανών, με την πρόοδο των εμβολιασμών όμως ανοίγουν άλλοι ορίζοντες. Τώρα η πρόκληση είναι η ανάκαμψη της οικονομίας, η ψηφιοποίηση και ο εκσυγχρονισμός της χώρας και η μείωση των αερίων του θερμοκηπίου.
Η προέλαση των Πρασίνων αναγκάζει τα άλλα κόμματα να αντιδράσουν. Η κυβέρνηση Μέρκελ ενέκρινε σκλήρυνση του Νόμου για την Κλιματική Αλλαγή μόλις 15 ημέρες μετά την αμφισβήτησή του από το Συνταγματικό Δικαστήριο. Με τον νέο νόμο, η Γερμανία τίθεται επικεφαλής της ΕΕ ως προς τις κλιματικές φιλοδοξίες.
Ο οικολογισμός εξηγεί όμως μόνο εν μέρει την επιτυχία των Πρασίνων, που επωφελούνται από την κρίση των παραδοσιακών κομμάτων. Όπως λέει ο Πέτερ Μάτουσεκ, από το ινστιτούτο δημοσκοπήσεων Forsa, το κόμμα «κλέβει» ψήφους τόσο από τους χριστοανοδημοκράτες της Μέρκελ όσο και από τους σοσιαλδημοκράτες, λίγο περισσότερο από τους δεύτερους. «Μετά το 2017, οι Πράσινοι έχουν γίνει περισσότερο πραγματιστές», σημειώνει. Από εκεί που ήταν ένα κόμμα με δύο αντιμέτωπα ρεύματα (τους fundis και τους realos), έχει γίνει ένα κίνημα με συνοχή και σταθερή ηγεσία. Ούτε το SPD ούτε οι Χριστιανοδημοκράτες καταφέρνουν να επικοινωνήσουν με αυτό το μεγάλο κομμάτι του εκλογικού σώματος που δεν ενδιαφέρεται για τη διάκριση Δεξιάς και Αριστεράς. Οι Πράσινοι μπορούν. «Αν συνεχίσουν έτσι, μπορεί να γίνουν το νέο κόμμα του κέντρου που οι άλλοι έχουν πάψει να είναι», τονίζει ο Μάτουσεκ.
Το κέντρο ήταν εκείνο που έδωσε νίκες στη Μέρκελ, επισημαίνει ο Φράνκο ντέλε Ντόνε, διδάκτωρ πολιτικής επικοινωνίας στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, που πιστεύει ότι αν έθετε υποψηφιότητα και πάλι η καγκελάριος θα κέρδιζε. Οι συντηρητικοί δεν έχουν όμως πλέον τη Μέρκελ, αλλά τον άχρωμο Αρμιν Λάσετ. Και οι σοσιαλδημοκράτες τον επίσης άχρωμο Ολαφ Σολτς.
Οι Πράσινοι πρέπει να προσέξουν τώρα να μην κάνουν λάθη, καταλήγει ο Μάτουσεκ. Να χρησιμοποιούν θετικούς τόνους, «οι αρνητικές καμπάνιες δεν λειτουργούν στη Γερμανία». Και να αποφύγουν τις ακραίες προτάσεις. Με άλλα λόγια, να μην απομακρυνθούν από το κέντρο.
*Η Ελένα Σεβιγιάνο είναι αρθρογράφος της El Pais
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ via El Pais