Στις 8 Οκτωβρίου 1912, δηλαδή σαν σήμερα πριν από 111 χρόνια, απελευθερώθηκε η Λήμνος, το πρώτο ελληνικό νησί, το οποίο ήταν όμως το «κλειδί» για τη μετέπειτα ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο
Μετά τον απόπλου του από το Φαληρικό όρμο, ο Ελληνικός Στόλος, υπό τη διοίκηση του νεοπροαχθέντα Υποναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη, πλέει με τελικό προορισμό του το μεγάλο φυσικό λιμάνι του Μούδρο της Λήμνου, που επελέγη λόγω της καίριας και στρατηγικής του θέσεως που είχε (και εξακολουθεί φυσικά να έχει) στην τελική κυριαρχία στο Αιγαίο.
Η Λήμνος και το λιμάνι του Μούδρου βρισκόταν ακριβώς απέναντι από την έξοδο (ή είσοδο) των στρατηγικής σημασίας Στενών των Δαρδανελλίων, από όπου θα έβγαινε ο Τουρκικός Στόλος για δράση στο Αιγαίο, καθώς ο μοναδικός του τότε Ναύσταθμος ήταν μέσα στα Στενά, στη Θάλασσα του Μαρμαρά.
Στις 6 Οκτωβρίου 1912, ημέρα Σάββατο, το πρωί, ο Ελληνικός Στόλος πλέει στα ανοικτά του Αγίου Ευστρατίου. Άνδρες από το αντιτορπιλλικό «ΒΕΛΟΣ», που προηγείτο του ευδρόμου «Γ.ΑΒΕΡΩΦ», συνάντησαν και συνέλαβαν έναν Τούρκο Στρατοχωροφύλακα, που έπλεε μέσα σε μια βάρκα με προορισμό τη Λήμνο, ώστε να ενωθεί με τους άλλους συναδέλφους του, ο οποίος έτσι θεωρήθηκε ως ο πρώτος Τούρκος αιχμάλωτος των Βαλκανικών πολέμων!
Το μεσημέρι της ίδιας μέρας, η ναυαρχίδα «Γ.ΑΒΕΡΩΦ» κατέπλευσε μπροστά από το Κάστρο της Λήμνου, όπου μετά την αγκυροβολία του, ο Ναύαρχος Π.Κουντουριώτης διέταξε και οδήγησαν ενώπιόν του τον Τούρκο Καϊμακάμη, δηλαδή τον Διοικητή του νησιού, όπου του ζήτησε να του παραδώσει χωρίς σύγκρουση το νησί της Λήμνου. Από την πλευρά του ο Τούρκος Διοικητής του απάντησε ότι ο ίδιος αγνοούσε την κήρυξη του πολέμου εναντίον της Οθωμανικής Τουρκίας σε μία απέλπιδα προσπάθειά του να κερδίσει χρόνο, ευελπιστώντας σε κάποια τουρκική βοήθεια. Εις μάτην.
Αντίθετα, οι νησιώτες κάτοικοι της Λήμνου, Έλληνες στη συντριπτική τους πλειοψηφία, μόλις είδαν τα σκάφη του Ελληνικού Στόλου να έχει αγκυροβολήσει ακριβώς έξω από το Κάστρο, άρχισαν να πανηγυρίζουν, και μπαίνοντας στις βάρκες τους, έσπευσαν να υποδεχτούν το Στόλο με κεράσματα, λουλούδια, τοπικά κρασιά και κάθε είδους τοπικά εδέσματα, που είχαν φτιάξει σε χρόνο ρεκόρ οι γυναίκες του νησιού!
Στις 8 Οκτωβρίου 1912, ένα μικρό άγημα του Ελληνικού Στόλου, υπό τη διοίκηση του Ταγματάρχη Ιουλιανού Κονταράτου, αποβιβάζεται στη Λήμνο, στη θέση «Μεγάλα Βράχια» και υψώνει την Ελληνική Σημαία στο νησί. Τότε σημειώθηκε η μοναδική προσπάθεια αντιμετωπίσεως των ελληνικών δυνάμεων από την τουρκική φρουρά του νησιού με τα όπλα, καθώς προβλήθηκε μικρής εντάσεως αντίσταση από τουρκικό τμήμα 50 Στρατοχωροφυλάκων και 280 οπλισμένων τουρκικής καταγωγής Λεριανών. Μετά από μικρή ανταλλαγή πυροβολισμών, χωρίς θύματα από καμία πλευρά, οι Τούρκοι διασκορπίστηκαν στο νησί.
Την επομένη, 9 Οκτωβρίου 1912, κάτω από της χαιρετιστήριους κανονιοβολισμούς των σκαφών του Ελληνικού Στόλου, υψώθηκε επίσημα στο φρούριο της Μύρινας η Ελληνική Σημαία!
Η σημασία της καταλήψεως της Λήμνου, και φυσικά του Μούδρου, τεράστια! Αυτό το είχε κατανοήσει ο Ναύαρχος Κουντουριώτης, ενήργησε κατάλληλα και εκ του αποτελέσματος δικαιώθηκε πλήρως! Γιατί ο Μούδρος έγινε η προωθημένη βάση του Στόλου και το «εφοδιαστικό κέντρο» του όπως θα λέγαμε σήμερα για την εγκατάσταση μόνιμης παρουσίας και μόνιμων περιπολιών σκαφών του Στόλου σε όλο το βόρειο Αιγαίο, περιορίζοντας τους Οθωμανούς Τούρκους αναγκαστικά εντός των Στενών, με τελικό αποτέλεσμα τη διπλή απέλπιδα προσπάθειά του να εξέλθει, που οδήγησε στις ναυμαχίες της Έλλης και της Λήμνου, αμφότερες με ελληνική κυριαρχία σε τοπικό επίπεδο, που οδήγησε και την αντίστοιχη σε στρατηγικό επίπεδο κυριαρχία σε ολόκληρο το Αιγαίο, που οδήγησε την απελευθέρωση όλων των νησιών από τον Ελληνικό Στόλο και τον Ελληνικό Στρατό, αποκόπτοντας ταυτόχρονα κάθε προσπάθεια των Τούρκων να στείλουν ενισχύσεις από τη Μικρά Ασία σε μονάδες και σχηματισμούς τους στα μέτωπα της Μακεδονίας και της Ηπείρου!