4 Νοεμβρίου 1996: Εμβολισμός και βύθιση της ΤΠΚ «ΚΩΣΤΑΚΟΣ» με 4 νεκρούς μέλη του πληρώματος – Μία «μαύρη» σελίδα στην ιστορία του Πολεμικού Ναυτικού μας

 
4 Νοεμβρίου 1996: Εμβολισμός και βύθιση της ΤΠΚ «ΚΩΣΤΑΚΟΣ» με 4 νεκρούς μέλη του πληρώματος

Ενημερώθηκε: 04/11/24 - 13:49

Του Λεωνίδα Σ. Μπλαβέρη

Στις 4 Νοεμβρίου 1996, στη διάρκεια της μεγάλης εθνικής, διακλαδικής ασκήσεως «Παρμενίων 1996» σημειώθηκε στα νερά της Σάμου μία από τις «μαύρες σελίδες, στην υπερτρισχιλιετή ένδοξη ιστορία του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, με τον εμβολισμό και την τελική βύθιση της πυραυλακάτου ΤΠΚ «ΑΝΘΥΠΟΠΛΟΙΑΡΧΟΣ ΚΩΣΤΑΚΟΣ» (Ρ-25), που είχε ως αποτέλεσμα, εκτός της βυθίσεως του σκάφους, και τον θάνατο τεσσάρων  εκ των μελών του πληρώματός τους. 

​Το θλιβερό αυτό συμβάν της συγκρούσεως, ουσιαστικώς εμβολισμού, του επιβατικού-οχηματαγωγού πλοίου Ε/Γ-Ο/Γ «ΣΑΜΑΙΝΑ» με την πυραυλάκατο«ΚΩΣΤΑΚΟΣ», έγινε στο βορειοανατολικό άκρο της Σάμου, στα ανοιχτά του ακρωτηρίου του Αγ. Κωνσταντίνου, στη θαλάσσια περιοχή «Αυλάκια», στις 18:35, της 4 Νοεμβρίου 1996, και το σχετικό σήμα έφθασε στο Γενικό Επιτελείο Ναυτικού στις 19:20 της ίδιας μέρας!

​Η πυραυλάκατος, συμμετέχοντας στην μεγάλη άσκηση των ΕΔ «Παρμενίων 1996», που θα διαρκούσε ως τις 6 Νοεμβρίου 1996, με κυβερνήτη τον τότε Πλωτάρχη Κ.Λ., ήταν σχεδόν ακίνητη στη θέση της, με σβηστά όλα τα φώτα της, σε πλήρη «συσκότιση», παραμονεύοντας τον «εχθρό» της ασκήσεως και υλοποιώντας το  μόνιμο σλόγκαν των ΕΔ «εκπαιδεύσου, όπως θα πολεμήσεις».

​Από την άλλη πλευρά το επιβατικό είχε παρεκκλίνει «κατά τι» από τη συνήθη πορεία του, που ωστόσο όμως ήταν αρκετή για να επέλθει το θλιβερό συμβάν! Το επιβατικό εμβόλισε το ουσιαστικώς ακίνητο και πολύ μικρότερο σε μέγεθος πολεμικό, «κόβοντάς» το σχεδόν στη μέση, στο χώρο μεταξύ του μεσόστεγου και της πρύμνης του σκάφους! Οι ζημιές στο «Ε/Γ-Ο/Γ ΣΑΜΑΙΝΑ» ήταν ελάχιστες, τρομοκρατώντας «μόνο» τους επιβάτες του.

​Στην πυραυλάκατο όμως η κατάσταση ήταν τραγική. Στο σημείο της συγκρούσεως ήταν ο χώρος που κοιμόντουσαν μέλη του πληρώματος, μεταξύ των οποίων και οι τέσσερις νεκροί, που έχασαν τη ζωή τους αμέσως. 

​Οι νεκροί του πληρώματος της ΤΠΚ «ΚΩΣΤΑΚΟΣ» ήταν: 

Ανθυπασπιστής : Κοκκίνης Κανέλλος

Κελευστής : Αναδρανιστάκης Γεώργιος 

Κελευστής : Ασπρογέρακας Απόστολος

Κελευστής : Μαυρογιώργος Βασίλειος 

Συνολικώς, στην πυραυλάκατο, σύμφωνα με τον κυβερνήτη της, επέβαιναν 38 άτομα ως πλήρωμα, από τους οποίους σχεδόν αμέσως περισυνελέγησαν 34, από τις βάρκες που αμέσως έριξε στη θάλασσα ο καπετάνιος του «ΣΑΜΑΙΝΑ», ενώ επί τόπου έσπευσαν 3 αλιευτικά σκάφη, 1 φορτηγό πλοίο και 5 σκάφη του Πολεμικού Ναυτικού που συμμετείχαν στην επιχείρηση ανεύρεσης των 4 (τότε) «αγνοουμένων» μελών του πληρώματος, οι οποίοι αργότερα εντοπίστηκαν νεκροί.

Μετά από εντολή του Λιμενάρχη Σάμου, το «ΣΑΜΑΙΝΑ», επέστρεψε στο Βαθύ, από όπου είχε ξεκινήσει, καθώς μετέφερε όλους τους ναυτικούς του «ΚΩΣΤΑΚΟΣ» που είχε διασώσει. 

Ας δούμε πως έγινε η σύγκρουση και ο εμβολισμός της πυραυλακάτου από το επιβατικό. 

Το «ΣΑΜΑΙΝΑ» εκτελούσε προγραμματισμένο και σύνηθες δρομολόγιο από το Βαθύ Σάμου, για Καρλόβασι και ακολούθως Ικαρία, που τη βραδιά αυτή μετέφερε 71 επιβάτες και 50 ναυτικούς ως πλήρωμά του. 

Το «ΣΑΜΑΙΝΑ» δεν είχε ειδοποιηθεί για το ότι επρόκειτο ή υπήρχε πιθανότητα να βρίσκεται στην περιοχή σκάφος του ΠΝ ή πολύ περισσότερο η συγκεκριμένη πυραυλάκατος, που συμμετείχε στην άσκηση. Συνήθως άμα εκτελούνται βολές σε συγκεκριμένα πεδία βολής τότε εκδίδεται σχετική ενημέρωση «προς ναυτιλομένους» από την αρμόδια Υδρογραφική Υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού, οπότε και ενημερώνονται οι πάντες. 

Στις 15 Μαρτίου 1997, και μετά από επίπονες και δύσκολες προσπάθειες, το ναυάγιο της ΤΠΚ «ΚΩΣΤΑΚΟΣ» ανελκύσθηκε από το σημείο που είχε ακουμπήσει στον βυθό. Η ειδική επιτροπή του ΠΝ έκρινε ότι δεν ήταν οικονομικά σκόπιμη η επισκευή του σκάφους και η εκ νέου ενεργοποίησή του, εκτός από ορισμένα απάρτια κυρίως οπλικών συστημάτων (πυροβόλων) για να χρησιμοποιηθούν ως αμοιβά(ανταλλακτικά). Αξίζει να σημειωθεί το ενδιαφέρον που έδειξε η νορβηγική εταιρεία κατασκευάστρια των κατευθυνομένων βλημάτων επιφανείας – επιφανείας Penguin, που έφερε το σκάφος, για να μελετήσει τις επιπτώσεις από την παραμονή τους στο αλμυρό (θαλασσινό) νερό για διάστημα πάνω από εξάμηνο και σε μεγάλο βάθος, που συνεπάγεται και αντίστοιχες πιέσεις. 

Το πόρισμα της Επιτροπής Πραγματογνωμόνων έριξε ευθύνες και στις δύο πλευρές για τη μοιραία σύγκρουση. Τελείως επιγραμματικά οι ευθύνες στο επιβατηγό «ΣΑΜΑΙΝΑ» επικεντρώνονται στην πρόκληση της συγκρούσεως, ενώ οι αντίστοιχες στην ΤΠΚ «ΚΩΣΤΑΚΟΣ» στη μη αποφυγή αυτής με το τεράστιο συγκριτικώς σε όγκο επιβατικό, που έπλεε κατάφωτο!

Η πυραυλάκατος «ΚΩΣΤΑΚΟΣ», ήταν τύπου “Combattante IIIb”, γαλλικής σχεδιάσεως, μία από τις έξι του ίδιου τύπου («ΚΑΒΑΛΟΥΔΗΣ», «ΚΩΣΤΑΚΟΣ», «ΝΤΕΓΙΑΝΝΗΣ», «ΞΕΝΟΣ», «ΣΙΜΙΤΖΟΠΟΥΛΟΣ» και «ΣΤΑΡΑΚΗΣ»), οι οποίες κατασκευάστηκαν, μετά από παραγγελία του ΓΕΝ, στην Ελλάδα, στα «Ελληνικά Ναυπηγεία ΑΕ» του Σκαραμαγκά. Η παραλαβή της και η ένταξή του στον Ελληνικό Στόλο πραγματοποιήθηκε στις 24 Ιουνίου 1980.

Έλαβε το όνομα αυτό προς τιμήν του φονευθέντος στη Μάλτα, στις 27 Φεβρουαρίου 1942, αξιωματικού του υποβρυχίου Υ/Β «ΓΛΑΥΚΟΣ» Ανθυποπλοιάρχου Ι.Κωστάκου. Την ημέρα εκείνη οι Γερμανοί βομβάρδισαν το λιμάνι-βάση της Μάλτας, όπου ναυλοχούσε το ελληνικό υποβρύχιο και μαζί με τον Κωστάκο, σκοτώθηκε από τις γερμανικές βόμβες και ο κυβερνήτης του ελληνικού υποβρυχίου Πλωτάρχης Β.Αρσλάνογλου. Αμφότεροι σκοτώθηκαν στην ξηρά!   

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ