17 Νοεμβρίου 1973 : Η ιστορία του άρματος ΑΜΧ-30 που μπήκε στο Πολυτεχνείο

 
17 Νοεμβρίου 1973 : Η ιστορία του άρματος ΑΜΧ-30 που μπήκε στο Πολυτεχνείο

Ενημερώθηκε: 17/11/23 - 17:04

Του Λεωνίδα Σ. Μπλαβέρη

Στις 17 Νοεμβρίου 1973 έχουμε την κορύφωση της «εξεγέρσεως του Πολυτεχνείου» με την είσοδο ενός άρματος μάχης, τύπου ΑΜΧ-30, σε αυτό, σπάζοντας την κεντρική του πύλη, και γινόμενος έτσι ο ακούσιος «πρωταγωνιστής» της καταλήψεως του Πολυτεχνείου.

Το ΑΜΧ-30, με αριθμό «Νο-84337» που επέπεσε στην πύλη του Πολυτεχνείου ήταν ένα άρμα διοικητικό, δηλαδή σε αυτό επέβαινε ο διοικητής του Ουλαμού ή της ίλης και είχε καλύτερα συστήματα επικοινωνιών για προφανείς λόγους. 

​ Το συγκεκριμένο ΑΜΧ-30, γαλλικής κατασκευής, σήμερα βρίσκεται από τα μέσα της δεκαετίας του ’80, σε περίοπτη θέση στο Μουσείο Αρμάτων Μάχης του Κέντρου Εκπαιδεύσεως Τεθωρακισμένων (ΚΕΤΘ), στο Στρατόπεδο «Επιλάρχου Γεωργίου Μελλίδη», στον Αυλώνα Αττικής. Μάλιστα, στην «αργκώ» των μαυροσκουφηδων το συγκεκριμένο άρμα μάχης το λένε χαϊδευτικά «ο μορφωμένος», αφού είναι το μόνο που «μπήκε στο Πολυτεχνείο»! Χιούμορ στρατιωτικό....

Το άρμα αυτό πήγε στον Έβρο όχι για τιμωρία, όπως ισχυρίζονται κάποιοι, αλλά γιατί αμέσως μετά την μεταπολίτευση, λόγω της τεταμένης καταστάσεως με την Τουρκία, όχι για λόγους «τιμωρίας», αλλά γιατί απλούστατα, μετά τη μεταπολίτευση του 1974, όλες οι στρατιωτικές μονάδες που βρίσκονταν στην Αττική, για λόγους προστασίας και επιβολής του καθεστώτος, μετακινήθηκαν εσπευσμένα στον Έβρο και στα νησιά του Αιγαίου, λόγω της έκρυθμης καταστάσεως με την Τουρκία, εξαιτίας της εισβολής της στην Κύπρο!

Επίσης, μία άλλη «παραφιλολογία» που υφίσταται και δεν ισχύει βεβαίως, είναι το ότι το συγκεκριμένο άρμα, στο Μουσείο Αρμάτων του ΚΕΤΘ που βρίσκεται σήμερα, είναι έτσι τοποθετημένο ώστε να το «σημαδεύουν» τα πυροβόλα των υπολοίπων αρμάτων, εν είδι «τιμωρίας» του! Αστειότητες. Όλα τα άρματα και τα άλλα οχήματα του Μουσείου είναι τοποθετημένα σε κυκλική ή τετράγωνη διάταξη στο χώρο. Το Μουσείο είναι αμέσως μετά την κεντρική πύλη του ΚΕΤΘ . Η είσοδος του είναι στη μία γωνία και αμέσως μετά στο δεξί σου χέρι ξεκινά η έκθεση των αρμάτων, που το ένα είναι δίπλα στο άλλο, και η περιήγηση ολοκληρώνεται πάλι στην είσοδο, που στη συνέχεια βγαίνεις. Σε αυτή τη διάταξη, τα πυροβόλα ΟΛΩΝ των αρμάτων, βλέπουν τα απέναντί τους άρματα. Επομένως, τα ένα – δύο άρματα, που είναι απέναντι του, ναι. Τα άλλα όχι. Άλλωστε ΌΛΑ τα άρματα για καθαρά πρακτικούς λόγους έχουν το πυροβόλο τους ευθυγραμμισμένο "head-on", στις 0 μοίρες δηλαδή. Άρα και πρακτικά δεν μπορούν να το «σκοπεύουν» ΟΛΑ  τα άλλα άρματα, εν είδει «τιμωρίας» του! 

Ο Διοικητής του ΑΜΧ-30

Διοικητής του συγκεκριμένου άρματος, αλλά και του Ουλαμού Μέσου Αρμάτων (ΟΥΜΑ) των πέντε συνολικώς ΑΜΧ-30, που είχαν ξεκινήσει από το ΚΕΤΘ, που τότε έδρευε στο Γουδί, και μέσω της Λεωφ.Αλεξάνδρας είχε σταθμεύσει στην πλατεία Αιγύπτου, μπροστά από το κτίριο που σήμερα  στεγάζει τη ΓΣΕΕ, ήταν ο τότε Υπίλαρχος Μιχάλης Γουνελάς, απόφοιτος της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων με την Τάξη του 1969 και οδηγός του άρματος ο τότε στρατιώτης θητείας Α.Σκευοφύλαξ. 

Μετά τη μεταπολίτευση, στις 16 Οκτωβρίου 1975, ξεκίνησε η «Δίκη του Πολυτεχνείου» όπου δικάστηκαν οι υπεύθυνοι της καταστολής της εξεγέρσεως των φοιτητών, μεταξύ των οποίων και ο τότε Υπίλαρχος Μ.Γουνελάς, με την κατηγορία της ηθικής αυτουργίας σε τρεις ανθρωποκτονίες εκ προθέσεως. 

Στην αγόρευση του ο τότε εισαγγελεύς της έδρας πρότεινε ποινή φυλακίσεως επτά μηνών για τον Γουνελά, καθώς όπως αποδείχθηκε ουδείς εφονεύθημέσα στα σταθμευμένα αυτοκίνητα που βρίσκονταν πίσω από την πύλη του Πολυτεχνείου, ως ελέχθη. Η απόφαση του δικαστηρίου εκδόθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 1975 και ο Γουνελάς καταδικάστηκε σε 18 μήνες ποινή φυλακίσεως κατά συγχώνευση για αυτουργία στη σωματική βλάβη σε βάρος της τότε φοιτήτριας ΠέπηςΡηγοπούλου, καθώς και «της φθοράς πραγμάτων χρησιμευόντων στο κοινό όφελος» και αθωώθηκε παμψηφεί για την «ηθική αυτουργία σε απόπειρες ανθρωποκτονιών». 

Το Φεβρουάριο 1977, μετά από άσκηση αναιρέσεως στον Άρειο Πάγο, η υπόθεση εκδικάσθηκε σε δεύτερο βαθμό και η ποινή του Γουνελά μετετράπη σε ποινή φυλακίσεως επτά μηνών καθώς αθωώθηκε για την πράξη της «φθοράς πραγμάτων χρησιμευόντων στο κοινό όφελος». Ο Γουνελάς παρέμεινε κρατούμενος στην ειδική πτέρυγα των φυλακών του Κορυδαλλού και αποφυλακίστηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 1976, μένοντας κρατούμενος συνολικώς επί 13 μήνες, έξι περισσότερους από την ποινή που του επιβλήθηκε σε δεύτερο βαθμό καθώς η ανακοίνωση της αποφάσεως για την αναίρεση που είχαν ασκήσει οι συνήγοροι του στο Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου, έγινε στις 20 Αυγούστου 1976.

Στις 30 Οκτωβρίου 1976, με Προεδρικό Διάταγμα ο Υπίλαρχος Γουνελάς αποβλήθηκε από τις τάξεις του Στρατού, υποβιβασθείς στο βαθμό του στρατιώτη. Γράφτηκε τότε στη Νομική Σχολή Αθηνών την οποία τέλειωσε με «Άριστα», αλλά η τότε Διοίκηση του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών δεν τον ενέγραψε στο Μητρώο Μελών της και δεν μπορούσε να δικηγορήσει, αλλά εργάστηκε ως Νομικός Σύμβουλος σε πολλές ελληνικές και ξένες εταιρείες μέχρι το θάνατό του το 2017.   

Το άρματα ΑΜΧ-30 στον Ελληνικό Στρατό 

Στα τέλη της δεκαετίας του 1960, η τότε δικτατορική κυβέρνηση της Ελλάδος υλοποίησε για πρώτη φορά ένα μεγάλο εξοπλιστικό πρόγραμμα με εθνικές πιστώσεις, μέρος του οποίου αφορούσε την απόκτηση 190 υπερσύγχρονων για την εποχή αρμάτων μάχης τύπου ΑΜΧ-30, γαλλικής σχεδιάσεως και κατασκευής. Να σημειωθεί ότι ο ίδιος ο Γαλλικός στρατός ενέταξε στη δύναμή του τα άρματα αυτά το μόλις το 1967.

Τα ΑΜΧ-30 έφτασαν στην Ελλάδα σε δύο παρτίδες. Τα πρώτα 60 αποκτήθηκαν τα έτη 1970 έως 1973 και τα υπόλοιπα 130 τα έτη 1974-1978. Παρέμειναν σε υπηρεσία μέχρι τις αρχές δεκαετίας του 1990 και αποσύρθηκαν όταν η Ελλάδα παρέλαβε άρματα μάχης, στο πλαίσιο της Συνθήκης CFE. Τότε η Ελλάδα παραχώρησε στην Κύπρο 110 ΑΜΧ-30, από τα οποία σήμερα υπηρετούν στην Εθνική Φρουρά 54 εξ αυτών αναβαθμισμένα σε ΑΜΧ-30Β2.

Όταν έφτασαν στην Ελλάδα τα ΑΜΧ-30 παρείχαν ποιοτική υπεροχή έναντι του αντιπάλου διήρκεσε για μία δεκαετία. Το 1973, το ΑΜΧ-30 ήταν το καλύτερο άρμα στην περιοχή μας, καθώς ήταν ΤΟ ΜΟΝΟ, που διέθετε σύστημα σταθεροποιήσεως βολής και θερμικά ηλεκτροοπτικά συστήματα για να εκτελεί βολή εν κινήσει, ημέρα και νύχτα, κάτι που αποτελούσε σημαντικό νεοτερισμό για την εποχή αυτή. Τα τότε τουρκικά άρματα, αμερικανικής κατασκευής, ΔΕΝ είχαν τέτοια δυνατότητα, οπότε όλοι καταλαβαίνουμε τι σήμαινε αυτό σε πρακτικό/επιχειρησιακό επίπεδο.

Η «ταυτότητα» του άρματος ΑΜΧ-30

-ΑΜΧ-30 Γαλλικής κατασκευής

-Κινητήρας 680 hp Diesel

-Ταχύτητα 65 Κm

-Βάρος 36 τόνοι

-Πλήρωμα 4 άτομα, οκυβερνήτης, ο πυροβολητής, ο γεμιστής και ο οδηγός.

-Δύναμη πυροβόλου 105 χιλιοστά, πυροβόλα 20 χιλιοστών, 7,62 πολυβόλο, πολλές χιλιάδες σφαίρες 8 καπνογόνα και 55 βλήματα πυροβόλου 105 χιλιοστών.

-Διέθετε σύγχρονα ηλεκτρονικά όργανα για ημερήσιες και νυχτερινές αποστολές.

Η Ελλάδα είχε 190 Γαλλικά άρματα ΑΜΧ-30.

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ